4.2 Wat valt er te kiezen?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Politiek

4.2

Wat valt er te kiezen?

Democratie

Nederland is een democratie. 

Democratie

De bevolking heeft invloed op politieke besluiten.

Directe democratie: 

Als burgers zelf mogen stemmen over een nieuwe wet of lastige politiek probleem.

Een voorbeeld hiervan is een referendum: een volksstemming over een belangrijk onderwerp. 

Indirecte democratie:

Het is onmogelijk om met 17 miljoen mensen over alles te stemmen.

Wij (het volk) kiezen daarom volksvertegenwoordigers (gekozen politici). Zij nemen namen ons de besluiten. Dit noem je een indirecte democratie. 

Volksvertegenwoordigers

Tweede Kamer

Actief kiesrecht:

Het recht om te mogen stemmen

Passief kiesrecht:

het recht om je verkiesbaar te stellen

4.2 Wat valt er te kiezen 

politieke stromingen

Sociaal-democratie (links)

solidariteit          klaarstaan voor mensen met wie het niet zo goed gaat. (zorg kosten, bijstand, uitkeringen)

gelijkwaardigheid          dat iedereen gelijke kansen moet krijgen. (onderwijs, zorg)

4.2 Wat valt er te kiezen

politieke stromingen

Liberalisme (rechts)

Economische vrijheid          met zo min mogelijk regels je eigen geld verdienen. (bv lonen )

persoonlijke vrijheid          de vrijheid om te leven zoals je wil. (abortus, homohuwelijk)

4.2 Wat valt er te kiezen 

politieke stromingen

Christen-democratie (midden)

Een stroming met de bijbel als uitgangspunt.

naastenliefde          burgers moeten voor elkaar zorgen en elkaar helpen.

4.2 Wat valt er te kiezen 

links, midden, rechts

Linkse partijen          actieve overheid,        verschillen tussen arm en rijk verkleinen.

rechtse partijen          passieve overheid,        burgers zorgen voor zichzelf.

midden partijen          de overheid moet alleen helpen als het mensen zelf niet lukt.

4.2 Wat valt er te kiezen

populisme

Sommige partijen horen niet bij een stroming, dan delen we ze in bij populisme.

populisme          ze zeggen dat ze opkomen voor de belangen van het volk.

niet links of rechts, maar vaak nationalistisch. (cultuur belangrijk, tegen immigratie, Europa)

1. De politiek bemoeit zich met dingen die van algemeen belang zijn. Welk van de volgende voorbeelden is hier een voorbeeld van

1. Er zijn te weinig woningen beschikbaar in de grote steden
2. In het weekend is er in heel Nederland veel regen gevallen
3. Oliemaatschappij Shell leidt grote verliezen
4. Veel mensen willen vakantie vieren in het buitenland

Tot welke richting (links, rechts, midden) en stroming (christendemocraten, liberalen, sociaaldemocraten) behoort de VVD?

Tot welke politieke richting en stroming behoort PvdA?

Willen linkse partijen een actieve of passieve overheid?

Voor welke politieke richting is naastenliefde de belangrijkste waarde?

De overheid kan burgers plichten opleggen. Dit gebeurt:

1. in een dictatuur
2. Democratie
3. In beide

Leg uit waarom Nederland een democratie is:

Wat past bij de democratie

1. Het volk bepaalt (mee)
2. Één iemand is de baas
3. Het is een autoritaire staat

Waarom hebben we een indirecte democratie?

Nederland is een democratie.
Wat betekent democratie?

1. De koning regeert
2. Het kabinet regeert
3. God regeert
4. Het volk regeert

Athene had een (...) democratie, Nederland heeft een (...) democratie

1. Indirecte, directe
2. Directe, indirecte

Welke partij is Links?

1. 
2. 
3. 
4. 

Welk stand punt past bij "Links"?

1. Hard werkend Nederland moet worden beloond
2. Zwakkeren in de maatschappij moet je zoveel mogelijk helpen

Welke partij is Rechts?

1. 
2. 
3. 
4. 

"Ondernemers in de horeca sector moeten meer financiële steun krijgen van de overheid!"

1. Liberalisme
2. Sociaal-democratie
3. Christen-democratie

"Niet de overheid, maar de ondernemers zelf moeten besluiten of ze open of gesloten willen blijven"

1. Liberalisme
2. Sociaal-democratie
3. Christen-democratie

"Horecaondernemers moeten voor elkaar zorgen en elkaar ondersteunen om open te blijven"

1. Liberalisme
2. Sociaal-democratie
3. Christen-democratie

Benoem een onderdeel van rechtse politiek?

1. Iedereen betaalt evenveel belasting
2. Rijke mensen mogen hun geld houden
3. De overheid gaat uit van eigen verantwoordelijkheid
4. De overheid komt op voor de kwetsbare mensen

Benoem een onderdeel van de linkse politiek?

1. Alle bedrijven moeten meer belasting betalen
2. De overheid moet mensen helpen die kwetsbaar zijn
3. Minder belasting innen
4. Iedereen krijgt hetzelfde betaald

In een democratie mag de bevolking om de paar jaar stemmen. Zij kiezen dan:

1. de ambtenaren
2. de grondwet
3. de politici
4. de dictatuur

In Nederland mag je stemmen als je ……… bent en een Nederlands paspoort hebt.
Welke woorden zijn weggelaten?

1. 16
2. 18
3. 21

Hoe worden de mensen van de tweede kamer ook wel genoemd

1. Volksvertegenwoordigers
2. Ministers

De bevolking kiest de Tweede Kamer.

1. Juist
2. Onjuist

Hoeveel stemmen heb je nodig voor een meerderheid in de Tweede Kamer?

1. 50
2. 75
3. 76
4. 125