3.4 Verkiezingen

• GMF
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.4 Verkiezingen

  

3.4 De verkiezingen

Wat gaan we deze les doen?

H4A en H4C vrijdag 5 december

1. Huiswerk: geen
2. Terugblik
3. Leerdoelen
4. Uitleg 3.4 De verkiezingen
5. Actualiteit
6. Aan de slag met huiswerk of PO

Terugblik

Vorige les gewerkt aan PO

Leerdoelen 3.4

In deze paragraaf leer je:

• Waarom stemmen mensen op een bepaalde politieke partij en wat gebeurt er met hun stem?
• Wat er voor, tijdens en na de verkiezingen gebeurt

Het kiesstelsel

Evenredige vertegenwoordiging

Tot 1917 had Nederland een districtenstel (VS)

Opdracht: bereken de kiesdeler

Antwoord

10.640,324  :   150   = 70.935,49

Hoe kiezen wij?

• campagneteam
• strategie bepalen: waar leg je de nadruk op?
• mediacratie: grote invloed media op verkiezingen

Strijd om de kiezer

• Partijen hebben een verkiezingsprogramma met daarin hun standpunten (denk aan de PO's!)
• Verkiezingsleus 
• De bekendste kandidaat is de lijsttrekker en staat op nummer 1 op kandidatenlijst. Hij of zij is het gezicht van de partij op tv en sociale media. 

Campagne

Invloed van de media

• Media spelen een grote rol in de verkiezingscampagne.
  
• Er wordt door politieke wetenschappers gesproken over een mediacratie.

• Nederland is dus een indirecte democratie dus het volk kiest vertegenwoordigers.

• Deze volksvertegenwoordigers nemen namens het volk beslissingen 

Motieven bij het stemmen

• Standpunten komen overeen met jouw ideeën  

       klimaat, opkomen voor lage inkomens, groener Nederland

• De partij komt op voor jouw belangen 

      economische vrijheid, uitgebreide verzorgingsstaat

• Je stemt strategisch

        je laat je ideaal los

• De persoon van de lijsttrekker trekt je aan 

        je stemt op een vrouw, je vindt de lijsttrekker geschikt als minister-  

        president

Bovenstaande grafiek toont de opkomst voor de in Nederland gehouden verkiezingen in de periode van 1970 tot en met 2025.

allecijfers.nl

www.rtl.nl

Na de verkiezingen...

nos.nl

Actualiteit: hoe gaat het in Den Haag?

Verkenning en informatiefase

De formatiefase

Bordesfoto

De val van een kabinet

Kijktip!

Aan de slag!

Huiswerk:

• Maken van 3.4 opdracht 2, 4, 5, 6 en 13
• Lezen 3.5 De regering regeert

Je mag ook werken aan de PO of een ander vak

Even terug naar 2023....

Nieuw Sociaal Contract, de nieuwe partij van Pieter Omtzigt, dendert waarschijnlijk met 21 zetels de Tweede Kamer in na de Tweede Kamerverkiezing van 2023

En weer door naar 2025....

www.volkskrant.nl

Wie hebben kiesrecht?

• In Nederland hebben alle Nederlanders van 18 jaar en ouder actief kiesrecht. Dat is het recht om bij verkiezingen je stem uit te brengen.
  

• Passief kiesrecht is het recht om je verkiesbaar te stellen. Dat kun je doen via een politieke partij die jou op de kieslijst plaatst. Je kunt ook een eigen politieke partij oprichten.
  

• Nederland is dus een indirecte democratie dus het volk kiest vertegenwoordigers.

• Deze volksvertegenwoordigers nemen namens het volk beslissingen 

Verkiezingen

Strijd om de kiezer

• Partijen hebben een verkiezingsprogramma met daarin hun standpunten (denk aan de PO's!)
• Verkiezingsleus 
• De bekendste kandidaat is de lijsttrekker en staat op nummer 1 op kandidatenlijst. Hij of zij is het gezicht van de partij op tv en sociale media. 

Op campagne

• campagneteam
• strategie bepalen: waar leg je de nadruk op?

Rol van de media

Motieven om te stemmen

• Standpunten komen overeen met jouw ideeën  zoals 

       klimaat, opkomen voor lage inkomens, groener Nederland

• De partij let goed op jouw belangen 

      economische vrijheid, uitgebreide verzorgingsstaat

• Je stemt strategisch

        je laat je ideaal los

• De persoon van de lijsttrekker trekt je aan 

        je stemt op een vrouw, je wilt het beste voor jouw regio

Stemmen

Verkiezingen

• In Nederland geldt bij de zetelverdeling het stelsel van evenredige vertegenwoordiging. Dat betekent: alle  uitgebrachte stemmen worden verdeeld over het totale aantal zetels. Krijgt een partij 10% van de stemmen dan krijgt zij ook 10% van de 150 zetels, dus 15 zetels in de Tweede Kamer.
• Einde van de avond op de verkiezingsdag is uitslag bekend.
• Verkiezingsuitslag wordt geaccepteerd, de lijsttrekkers houden hun speech en men geeft elkaar felicitaties. 
• De bevolking moet erop kunnen vertrouwen dat de regering plaatsmaakt voor nieuwe volksvertegenwoordigers en komen daartegen niet in opstand.

Evenredige vertegenwoordiging

Zie opdracht 12 in je boek!

Aan de slag!

In Nederland geldt bij de zetelverdeling het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

1. juist
2. onjuist

'De winnaar krijgt alles'
Waar past dit bij?

1. evenredige vertegenwoordiging
2. districten- of meerderheidsstelsel

Passief kiesrecht is het recht om je verkiesbaar te stellen.

1. juist
2. onjuist

Partijen stellen voor de verkiezingen een campagneteam samen. Hierin zitten ..........................................., dat zijn communicatiedeskundigen die de lijsttrekker adviseren over een zo positief mogelijk imago. Welk woord moet op de stippellijn staan?

Zwevende kiezers zijn kiezers die bij elke verkiezing op dezelfde partij stemmen.

1. juist
2. onjuist

We zien zowel versnippering in de Tweede Kamer als in veel gemeenteraden door het land

1. juist
2. onjuist