Taalplus les 1 - Leesvaardigheid (versie Vita - Oorlogsdagboeken Nescio & Carmiggelt)

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Taalplus!

Wat heb je nodig?

- lijntjesschrift

- etui

- laptop en oplader

Wat is taalplus?

- Taalvaardigheid verbeteren

- Leesvaardigheid verbeteren

- Woordenschat vergroten

Leerdoel

Je leert op welke manieren je erachter kunt komen hoe teksten in elkaar zitten en wat de schrijver met een tekst wil overbrengen

Hoeveel woorden heb je nodig om een tekst te kunnen begrijpen?

1. 60%
2. 70%
3. 80%
4. 90%

Hoeveel woorden heb je nodig om een tekst te kunnen begrijpen?

1. 60%
2. 70%
3. 80%
4. 90%

Theorie

- Tekstsoorten en tekstdoelen

- Onderwerp en hoofdgedachte

Aantekeningen maken

Theorie

- Tekstsoorten en tekstdoelen

--> Noteer op je blaadje: wat zijn tekstsoorten en tekstdoelen. Wat is het verschil?

- Onderwerp en hoofdgedachte

--> noteer op je blaadje: wat is het onderwerp en wat is een hoofdgedachte? Wat is het verschil?

Aantekeningen maken

Tekstsoorten 

• Artikel
• Recensie
• Roman 
• Gedicht 
• Ingezonden brief
• Review
• (In)formele brief
• etc. etc.

Tekstdoelen 

• Informeren
• Amuseren
• Activeren
• Overtuigen
• Opiniëren 

Aantekeningen maken

Onderwerp

• Waar de tekst over gaat
• Je noteert dit in een aantal woorden (bijvoorbeeld drie) 
• Je schrijft dit nóóit op als een zin. 
• "Dat jongeren te veel op hun smartphone zitten"
• "Smartphonegebruik van jongeren"

Hoofdgedachte

• Ultrakorte samenvatting van de inhoud van de tekst in één zin. 
• Belangrijkste boodschap van de tekst.
• Je schrijft dit dus wél op als zin. 

Aantekeningen maken

Aan de slag - les 1

We lezen drie teksten en bedenken:

- Wat is het onderwerp?

- Wat is de tekstsoort van dit artikel?

- Wat zou het doel van de schrijver zijn en wat wil hij ons vertellen?

- Wat is de hoofdgedachte?

1: voordoen (denkstappen uitleggen)

2: samen

3: zelfstandig

Aan de slag - les 2

Vragen:

1. Lees de titel van de tekst. Voorspel waar deze tekst over zal gaan.

2. Wat voor soort tekst is dit? En wat is het tekstdoel?

3. Wat zal de reden zijn dat dit artikel en de oorlogsdagboeken rond deze datum (1 mei 2025) zijn uitgegeven?

4. Bekijk het onderschrift onder de eerste portretfoto. Leid hieruit af wat de betekenis van het woord ‘pseudoniem’ is.

5. Wat voor werk deden Nescio en Carmiggelt naast hun romanschrijfwerk?

1: voordoen (denkstappen uitleggen)

2: samen

3: zelfstandig

Aan de slag - les 2

6. Wat betekent het om in een ‘rood nest’ op te groeien? Tip: denk ook aan politieke partijen die we in Nederland hebben en de kleuren die bij die partijen horen.

7. Geef een samenvatting van wat er in de alinea onder het tussenkopje “Opgepakt tijdens een razzia” wordt besproken. Gebruik hiervoor niet meer dan 50 woorden.

8. Wat is een belangrijke overeenkomst tussen Nescio en Carmiggelt?

9. Wat betekent het woord ‘enigma’? Leid dit af uit de zin die ervoor staat.

1: voordoen (denkstappen uitleggen)

2: samen

3: zelfstandig