Geschreven en ongeschreven bronnen, Otzi, Ijstijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Lesdoel
Na deze les kan je

1. uitleggen wat historische bronnen zijn.

2. de soorten historische bronnen herkennen.

3. 'Wie was 'Otzi', de ijsmummie?' beantwoorden door bronnenonderzoek.

TIJDVAKKEN

• Prehistorie
  = oudste tijdvak
    Enkel ongeschreven bronnen.
  

• Geschiedenis
  = alle volgende tijdvakken
  Geschreven én ongeschreven bronnen.

Ongeschreven bronnen
=geen tekst met informatie

• Grotschilderingen
  
• Speerpunten
• Bodemlagen
• Graven
• Munten
• ...

Geschreven bronnen
=er is tekst met informatie

• Boeken
• Brieven
• Rekeningen
• Rapport
• Chatberichtje
• ...

Een Archeoloog bestudeert ongeschreven bronnen

1. Juist
2. Fout

Bronnen uit de prehistorie zijn alleen ongeschreven bronnen

1. waar
2. niet waar

Welke soorten historische bronnen zijn er?

1. Geen
2. Enkel geschreven bronnen
3. Enkel ongeschreven bronnen
4. Geschreven en ongeschreven bronnen

Wat is het werk van een archeoloog?

1. Bestudeert geschreven bronnen.
2. Doet opgravingen en reconstrueert.
3. Bestudeert botten.
4. Bestudeert dieren.

Uit welke periode zijn er GEEN geschreven bronnen?

1. middeleeuwen
2. prehistorie
3. klassieke oudheid
4. hedendaagse tijd

ca. 15.000 v. Chr.

• Laatste stuk van de laatste IJstijd

• Onze streken waren voor een groot deel toendra: gras, mos en lage struiken

• Wilde dieren: mammoeten, wolven, paarden en rendieren

• Er woonden weinig mensen.

"Otzi" de ijsmummie

- Gevonden in Oostenrijk

- meer dan 5000 jaar geleden gestorven. 

-  droeg schoenen van hertenleer en stro

- verschillende gereedschappen bij zich
   o.m. pijlen, een koperen bijl en leren riemen.

- Zijn laatste maaltijd was edelhert, steenbok en brood van eenkoorn (oud graansoort).

Otzi gevonden!

Sleep de Ötzi prikker naar de plaats waar hij gevonden is. 

https://nl.wikipedia.org/wiki/%C3%96tzi

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/otzi-de-ijsmummie/

Ötzi

Nog meer voorwerpen van Otzi!

Door welke vondst bij het lichaam van Otzi is ons beeld van de geschiedenis veranderd?

1. de kleding
2. de speerpunt
3. de pijl en boog
4. de koper en bijl