dekolonisatie Indonesie

• Geschiedenis
• Secondary Education

Dekolonisatie Nederlands-Indie

Schuld & Boete 5

Introductie opdracht

• In tweetallen, in 10 minuten 
• Mindmap over de geschiedenis van Indonesië
• Wat weten jullie van dit onderwerp? 
• rubriceer in economie, politiek, sociaal-cultureel en militair onderwerp dmv verschillende kleuren
• daarna een paar tweetallen presenteren

Japanse bezetting (1941- 1945)

- december 1941

- (Indische) Nederlanders in interneringskampen

- Anti-koloniale & anti-Nederlandse propaganda (KA 37)

Het door Japan bezette gebied tijdens WOII

Soekarno

• 1901-1970
• Bouwkundig ingenieur
• PNI (Indonesische Nationalisten)
• jaren 30: gevangenis/verbanning
• jaren 40: samenwerking Japan
• 1945: onafhankelijkheid uitgeroepen/ president Soekarno
• vanaf 1958 langzaam dictatuur
• 1966: afgezet en huisarrest

Houding van Soekarno mbt Japan

• Soekarno zegt steun toe:
• Hij hoopt hiermee onafhankelijkheid te krijgen
• Japan wil de grondstoffen (olie, voedsel) en
• traint Indonesische jeugd (Pemoeda's) ter voorbereiding op hun gevechten tegen de kolonisator 

Non-Cooperatie

Soekarno: 

• Geinspireerd door Ghandi riep Soekarno op tot non-cooperatie in Nederlands-Indie.
• Nederlandse autoriteiten hadden er snel genoeg van en werd opgepakt. 
• Doordat Soekarno geen geweld gebruikte vonden veel Nederlanders zijn straf onrechtvaardig. Daardoor kwam Soekarno al snel vrij. 
• Een jaar later werd Soekarno weer opgepakt en verbannen naar Flores. 
• Hierna leek de rust weergekeerd. De gouveneur-generaal zag daarom geen reden om met de nationalisten te praten over meer autonomie of onafhankelijkheid. 

Reactie Nederland

• Indonesische partijen worden verboden

• Indonesische leiders worden gevangen gezet: Soekarno en Hatta 

• Alleen gematigde groepen werden toegestaan

Soekarno

Bekijk deeze documentaire:

https://www.vpro.nl/speel~VPWON_1154373~soekarno-s-kinderen~.html

Onafhankelijkheid

- augustus 1945

- Overgave Japan na atoombommen Hiroshima & Nagasaki (KA 40 & 43) 

- Soekarno roept onafhankelijkheid uit (KA 44, 47) 

Bersiap-periode (sep. 1945- mrt. 1946) 

- Republik Indonesia had nog niet alle gebieden onder controle. 

- Japanse troepen nog aanwezig, geen NL troepen

- Anarchie en chaos! Indische Nederlanders en Indo-Europeanen vermoord, maar ook Chinezen en Japanners

- Bersiap = "wees paraat"

- Pemuda's = jongemannen

- 35000 mensen vermoord

Historici over de Bersiap- periode, genocide? 

- William Frederick (1941) - Twijfel  

- Robert Cribb (1957) - Ja

De schuldvraag: Bersiap-periode

1. Zijn er schuldigen aan te wijzen?

2. Hoe kijken de betrokkenen zelf naar de schuldvraag?

3. Doet de schuldvraag recht aan wat er daadwerkelijk gebeurd is?

4. Welke belangen spelen er mee bij het aanwijzen van schuldigen? 

       - Belang Nederland

       - Belang Indonesië

       - Overige belangen

5. Hoe moeten schuldigen bestraft worden? (op welke basis)

6. Wat zeggen historici over deze schuldvraag? 

Terugkeer van Nederland in Indië (KA 33)

- februari 1946: Terugkeer Nederlandse militairen in Nederland. 

- 160.000 militairen

- Herstel koloniale gezag of bevrijding van "het volk"? 

- Operatie "Product" (1947) en Operatie "Kraai" (1948)

Guerrilla-oorlog & "Politionele acties" (KA 44, 46)

- Guerilla = "oorlogje"

- Nederlanders brengers van recht en veiligheid?

- Angst en onzekerheid bij NL militairen

- Extreem gewelddadige verhoormethodes

Extreem Geweld (KA 46)

Raymond Westerling (1919- 1987)

Dekolonisatie

• Soekarno: onmiddellijke dekolonisatie
• Nederland: geleidelijk   (Nederlands-Indische Unie)
• Politionele acties
• grote verontwaardiging bij andere landen

Wat was het beeld in Nederland van deze oorlog? 

- Een aantal ongeruste brieven

- Veteranen hadden moeite met praten over wat ze hadden meegemaakt. 

De jaren 60 & veranderende blik op de geschiedenis

Tijd van protest & kritiek (KA 48): 

- Radicale democratisering

- Solidariteit van rijken met armen. 

- Kritiek op het kapitalisme ( onder invloed van communisme in Cuba & China) ; kritiek op Vietnamoorlog. 

Nederland in Indië net zo slecht als VS in Vietnam?

Joop Hueting (1927-2018) & Excessennota

- Live op tv: Oorlogsmisdaden gepleegd in Nederlands Indië.

- Excessennota 1969 - Geen systematische wreedheid. 

Historici & reacties vanuit Nederland

Loe de Jong - Oorlogsmisdaden

Rémy Limpach - Structureel geweld tegen de Indonesiërs

William Frederick - "Waarom accepteert Nederland de slachtoffers van de Bersiap zo gelaten?"

Indië-veteranen: woede

Indonesisch perspectief

Welk belang heeft Indonesië bij het stellen van de schuldvraag over de Bersiap of de politionele acties? 

Welk belang heeft Nederland bij het stellen van deze schuldvraag? 

Schuldvraag: Politionele acties 

1. Zijn er schuldigen aan te wijzen?

2. Hoe kijken de betrokkenen zelf naar de schuldvraag?

         - lndonesiërs

         - Indië-veteranen

3. Doet de schuldvraag recht aan wat er daadwerkelijk gebeurd is?

4. Welke belangen spelen er mee bij het aanwijzen van schuldigen?

       - Belang Nederlandse regering

       - Belang Indonesië

       - Overige belangen: veteranen, Indische Nederlanders, Molukkers

5. (Hoe) moeten schuldigen bestraft worden? (op welke basis)

6. Wat zeggen historici over deze schuldvraag? 

Overige video's