1.2 Westerse wereldrijken

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

1.2 Westerse wereldrijken

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe koloniale wereldrijken ontstonden en wat de oorzaken en gevolgen hiervan waren.
  
  
  
• Je weet welke gevolgen het imperialisme had in Azië.
  
• Je weet welke gevolgen het imperialisme had in Afrika.
  
  
• Je kunt beschrijven hoe en waarom Nederland zijn koloniale rijk uitbreidde.
  

Westerse Wereldrijken

Waarom wilde Europeanen steeds meer koloniën?

L1: Wereldrijken

• Fabrieken zorgen voor veel meer producten
• Ondernemers willen zoveel mogelijk winst maken
  - Mensen nodig om aan te verkopen
  - Grondstoffen nodig om producten te maken
• In andere delen van de wereld zowel mensen als grondstoffen: De afzetmarkt van kolonies gebruiken!

L1: Wereldrijken

• Europeanen zijn technisch verder dan de rest van de wereld
• Landen overnemen als kolonies om: 
  

1. Onze "Betere" cultuur te verspreiden
2. Ons geloof en de taal te delen
3. De infrastructuur in een land verbeteren

• We europaniseerden de wereld. We maken ze als ons. 
• 1870-1914: Imperialisme in Afrika en Azië

Imperialisme

= Machtsuitbreiding door gebieden te veroveren 

Europa werd hierdoor steeds machtiger en veroverde veel gebied

Het Britse Rijk in 1815

Het Britse Rijk in 1922

L2: Imperialisme in Azië

• Vanaf 1500: Veel handelsposten aan de kust bij Azië/Afrika
• Imperialisme wil niet alleen handel maar ook macht!
  
  
• Vanaf 1900: Grootste deel van de wereld een kolonie
  - China werd ruzie over gemaakt, wie mocht het hebben

Wie is wie?

Imperialisme in Azië

Vanaf 1500: 

• Handelsposten en kleine nederzettingen

Rond 1900: 

• Europeanen heersen over grote gebieden (kolonies)

Japan is nooit een kolonie geworden --> gaat juist zelf gebieden veroveren.

Blz. 18

Opdracht 2c samen maken

Huiswerk

Paragraaf 1.2

Maken: Opdracht 1 tot leerstof 3

1.2 Westerse wereldrijken

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe koloniale wereldrijken ontstonden en wat de oorzaken en gevolgen hiervan waren.
  
  
  
• Je weet welke gevolgen het imperialisme had in Azië.
  
• Je weet welke gevolgen het imperialisme had in Afrika.
  
  
• Je kunt beschrijven hoe en waarom Nederland zijn koloniale rijk uitbreidde.
  

L3: Imperialisme in Afrika

• Ook Afrika werd om gevochten
  - Rond 1880 was bijna heel Afrika al 'op'.
• Om oorlog te voorkomen kwam de conferentie van Berlijn
  - Bijeenkomst in 1884 om afspraken te maken
  

Imperialisme in Afrika

Strijd tussen Europese landen om het meeste gebied te krijgen         

1884-85: Conferentie van Berlijn

• Afspraken over verdeling van Afrika 
• Er wordt geen rekening gehouden met de mensen die er al leven
• Veel gebruik van geweld 

L3: Imperialisme in Afrika

• Ook Afrika werd om gevochten
  - Rond 1880 was bijna heel Afrika al 'op'.
• Om oorlog te voorkomen kwam de conferentie van Berlijn
  - Bijeenkomst in 1884-85 om afspraken te maken
  
  
• Tot op de dag van vandaag veel gevolgen:
  - Volken opgesplitst in andere landen door Europa

Kolonie gambia

Samen lezen

Waar ligt Gambia?

Maken vraag 5 t/m 7 van Hoofdstuk 1.2 en de Herhalingsvragen

Het Nederlandse wereldrijk

Suriname: (ook boven en benedenwindse eilanden)

• Katoenplantages waar mensen als slaaf moesten werken
• De stof werd in Nederland tot kleding gemaakt en dan doorverkocht
• Zout en slavenhandel

Nederlands-Indië (Indonesië):

• Boeren moeten gedwongen rubber, tabak, suiker, specerijen en koffie verbouwen en verkopen aan Nederland

Kolonies die Nederland heeft:

Nederlands-Indië

Suriname

Curacao

Bonaire

Aruba

St Maarten

St Eustasius

Saba

Nederlandse kolonies en handelsposten

L4: Het Nederlandse wereldrijk

• De inwoners van de kolonies wouden een eigen land/natie
  - Ze voelden zich trots als één volk: nationalisme
  - Nationalisten verzetten zich tegen Nederland
  
  
• Deze strijd was vaak erg eenzijdig en een bloedbad. 

L4: Het Nederlandse wereldrijk

• Ook steeds meer mensen tegen slavenhandel: abolitionisten
  - Nederland schaft in 1814 mensenhandel af
  
  
• Pas in 1863 schaft Nederland de slavernij af
• Waarom 50 jaar later pas?

Huiswerk

Paragraaf 1.2

Maken: Opdracht 1 tot samenvatting

Daarna herhaling maken, snelle leerlingen maken de verdieping