Collectieve goederen/sector, Rijksoverheid, Accijns

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Lesdoelen 

- Je kunt de opbouw van de collectieve sector beschrijven.

- Je kunt uitleggen hoe de overheid subsidie en accijns kan gebruiken om consumptie van bepaalde goederen te stimuleren of af te remmen.

- Je kunt uitleggen wat collectieve goederen zijn. 

Collectieve sector

De taken van de Rijksoverheid

- Regering -> Bestuurd het land, beslist of plannen worden uitgevoerd.

- Parlement -> controleert de regering, beslist of plannen worden uitgevoerd. 

- Ministeries -> voeren de plannen uit.

De taken van de sociale fondsen

- Sociale verzekeringen zoals werkloosheidsverzekering

- Provincies -> Ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer, recreatie, toezicht op waterschappen en financiën van de gemeente. 

- Gemeenten -> Zaken voor alleen de inwoners. Welke verenigingen krijgen subsidie? Hoe hoog is de belasting op huizen?

- Waterschappen -> Waterhuishouding in Nederland. Het bewaken van het waterpeil en de kwaliteit van het water.

Rijksoverheid

Provincie

Gemeente

Gaat over de wegen tussen steden en dorpen

Bedenken ideeëen voor het hele land en voeren deze uit. 

Hier kan je heen voor een nieuw paspoort

Aanvraag van een nieuw paspoort

Vanaf welke leeftijd mag je in een café?

Afvalwater zuiveren

Provincies

Gemeenten

Waterschappen

Doel van subsidies consumenten

Doel 1: Voor consumenten om de consumptie van bepaalde goederen en diensten met positieve externe effecten te stimuleren.  

De overheid betaald een deel van de zonnepanelen  

Zonnepanelen worden goedkoper voor consumenten

Meer mensen schaffen zonnepanelen aan

Doel van subsidies producenten

Doel 2: Voor producten om bepaalde producten goedkoper aan te bieden. Je kan het voor een lagere kostprijs verkopen en wordt daarmee meer verkocht.  

Een theater krijgt subsidie 

Prijs voor een theatervoorstelling wordt goedkoper

Meer mensen gaan naar het theater

Accijns

Accijns: Kostprijsverhogende belasting op bepaalde goederen met negatieve externe effecten.

Een tankstation verkoopt benzine. Dit is slecht voor het milieu.

Een deel van de verkoopprijs moeten zij aan accijns betalen aan de overheid

Om de kosten te dekken wordt de prijs hoger

Vraag naar het product neemt af

Invoerrechten 

BTW

Accijns

Consumptie afremmen

Geld ontvangen om de overheidsuitgaven te betalen

Invoer afremmen

Collectieve Goederen

Collectieve goederen worden door de overheid gemaakt en zijn voor iedereen beschikbaar.

• Politie.
  
• Brandweer.
• Leger.
• Zorg.
• Infrastructuur.

Straatverlichting is een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Belasting op inkomen, winst en vermogen

Over inkomen, winst en vermogen wordt belasting betaald. 

Hoe hoger het inkomen -> hoe meer belasting je betaalt.

Doel: Het verkleinen van de inkomensverschillen. 

Vlaktaks = Iedereen betaald hetzelfde percentage aan. Zoals in Litouwen