4. 15 apr: Middeleeuwen 2: Karel + Walewein

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Communiceren doe je samen 2

Welkom vwo4

Op tafel:

Map/schrift, pen, handboek

• Jas uit en over je stoel.
  
• Telefoon in je tas.
• Tas op de grond.

Communiceren doe je samen 2

Welkom vwo4b

Op tafel:

- Map/schrift

- pen

- handboek

- Ga volgens de plattegrond zitten

- Jas uit en over je stoel.
- Telefoon in je tas.
- Tas op de grond.

Communiceren doe je samen 2

• Huiswerk nakijken
• Middeleeuwen deel 2
• Aan de slag

Vandaag dinsdag 15 april:

Pak je huiswerk erbij

opdracht 1 (pg 174)

• 1 a In christelijk West-Europa heerste de opvatting dat je door goed te leven na de dood een plekje in de hemel zou kunnen krijgen. Je komt daar alleen als je vrij bent van zonden. Daarom was het belangrijk om vergeving van God te krijgen voor eventuele zonden die je bent begaan.

• b - Reinaart heeft ervoor gezorgd dat nonkel Bruin nu een bloedkorst op zijn kruin heeft.
• - Hij liet Tybeert muizen vangen in de schuur van de pastoor, waardoor die viel en opgehangen werd. 
  
• - Hij heeft het aantal kinderen van Cantecleer laten minderen (vermoorden).
  
• - Hij deed Isengrin geloven dat hij zijn oom was en heeft hem vervolgens aan de klokkentoren gebonden met beide voeten. Daarna heeft hij hem ook nog een tonsuur gegeven. 

• c Reinaart doet eigenlijk alles wat volgens de middeleeuwse moraal onjuist gedrag is. Daarmee neemt hij de hele middeleeuwse moraal op de hak (voor de gek houden). 
• d Een auteur was een instrument van God en hij was niet de eigenaar van zijn tekst, zoals auteurs dat nu zijn. Daarom zetten auteurs meestal niet hun naam onder hun tekst. 

H. 18 Middeleeuwen

Je weet wat het wereld- en mensbeeld in de middeleeuwen zijn en hoe deze in literatuur vorm krijgen.

Startopdracht

Schrijf een uitleg bij de volgende begrippen:

1. Memento mori

2. Standenmaatschappij

3. Van den vos Reynaerde

Nieuwe lesstof: middeleeuwen deel 2:

- de adel: ridderroman

- Karel ende Elegast

- Roman van Walewein

De adel

- delen land bestuurd door edellieden

- feodaal stelsel: trouw aan keizer/koning 

Ridderromans:

- Karelromans

- Arthurromans

Karel de Grote

- 800 na C. 

- Karel ende Elegast (1250)

- keizerlijk en christelijk rijk

Lees het fragment uit Karel ende Elegast op blz. 188 en de uitleg bij het verhaal ('Stelende koning' en 'Trouw').

Hoe zie je dat dit een middeleeuws verhaal is? Welke kenmerken herken je?

Klaar > opdracht 2

Maak opdracht 2 (blz. 175).

Lees de tekst vanaf blz. 188 in je theorieboek. 

Opdracht 2 bespreken 

• a Karel is trouw aan God en Elegast is trouw aan Karel.
  
• b Trouw aan God was belangrijk om in de hemel te komen. Trouw aan de koning was belangrijk om chaos in het land te voorkomen.
• c Bijvoorbeeld: Veel mensen doen vrijwilligerswerk. Dat kun je zien als een vorm van moderne hoofsheid. Vrijwilligers houden ouderen gezelschap, lezen voor aan kinderen (met een taalachterstand), zamelen voedsel in voor mensen in armoede enzovoort. 

Arthurroman:

- koning Arthur en de ridders van de ronde tafel

- hoofse cultuur: trouwe ridders zijn hoffelijk tegenover vrouwen. 

- queeste

Daer die heren aldus saten

Naden etene ende hadden ghedweghen

Also hoghe liede pleghen

Hebben si wonder groot vernomen:

Een scaec ten veinstren in comen 

Ende breedde hem neder uptie aerde.

Hi mochte gaen spelen dies beghaerde.

Dus laghet daer uptie wile doe.

Daer ne ghinc nieman of no toe

Van allen genen hoghen lieden.

Daer die heren aldus saten

Naden etene ende hadden ghedweghen

Also hoghe liede pleghen

Hebben si wonder groot vernomen:

Een scaec ten veinstren in comen 

Ende breedde hem neder uptie aerde.

Hi mochte gaen spelen dies beghaerde.

Dus laghet daer uptie wile doe.

Daer ne ghinc nieman of no toe

Van allen genen hoghen lieden.

Toen de heren daar zo zaten na de

maaltijd, en de handen hadden gewassen,

zoals vooraanstaande lieden dat gewend zijn,

maakten ze iets wonderbaarlijks mee:

door het venster kwam een schaakspel binnen,

dat landde op de vloer [van de ridderzaal].

Wie een potje schaak wilde spelen, kon zo beginnen!

Het schaakspel stond daar een poosje,

maar niemand van al die hooggeboren

aanwezigen ging erop af.

Blz. 175

Maak een samenvatting van de tekst op blz. 188-189.