Les 89. Bijwoordelijke bepaling en bijwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

        Nodig:  schrift - boek - pen

 👨‍🏫 Volgorde van de les

        1.  Wat kun je al?    2. Instructie   3. Zelfstandig werken   4. Terug- en vooruitblik

      

 Lesdoel: -  Ik kan de bijwoordelijke bepaling en bijwoorden van een zin benoemen.

                 

                       

    Grammatica - Bijwoordelijke bepaling

1. Mijn moeder heeft Dirk straf gegeven.

LV ?

1. lv = Mijn moeder
2. lv = Dirk
3. lv = straf

                Leerdoelen 

  

        Je kunt de persoonsvorm, het onderwerp, het   

        gezegde, het lijdend voorwerp en het meewerkend voorwerp in  

        een zin vinden. 

        Je kunt de bijwoordelijke bepaling en bijwoorden in een zin vinden!

                Werkwoordelijk gezegde 

• Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in een zin. 
• Een persoonsvorm behoort dus ook altijd tot het werkwoordelijk gezegde.

Welke vraag moet je stellen om het lijdend voorwerp in de zin te vinden?

                       Lijdend voorwerp

Wie / wat iets 'overkomt'. 

! Wat/wie+  gezegde + onderwerp?

                    Meewerkend voorwerp

Geeft aan voor wie iets bestemd is.

Aan wie + gez + ow + (lv)?

Controleer of je aan kunt weglaten of toevoegen.

1. Mijn moeder heeft Dirk straf gegeven.

wg ?

1. wg = heeft
2. wg = gegeven
3. wg= heeft gegeven
4. wg = heeft straf

1. Mijn moeder heeft Dirk straf gegeven.

OW ?

1. ow = Mijn moeder
2. ow = Dirk
3. ow = straf

1. Mijn moeder heeft Dirk straf gegeven.

MV ?

1. mv = Mijn moeder
2. mv = Dirk
3. mv = straf

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

Geeft antwoord op de W-vragen + H-vraag: 

Waar(heen) (plaats) of wanneer (tijd), waardoor (reden), hoe(lang) ?

Op zolder liggen twee paar schoenen.

Rick viert over twee weken zijn verjaardag.

De barbecue werd vanwege het slechte weer afgelast.

's Morgens brengt Bas zijn broertje naar school.

ow = 

wg =

lv =

mv =

bwb =

Veel leerlingen kopen in de kleine pauze een lekker tussendoortje.
bwb?

1. Veel leerlingen
2. in de kleine pauze
3. een lekker tussendoortje
4. staat geen bwb in de zin

Sommige spinnen maken heel kunstige webben in de achtertuin.

1. Sommige spinnen
2. webben
3. heel kunstige webben
4. in de achtertuin

Na de nederlaag gingen de volleyballers zo snel mogelijk naar hun kleedkamer.

bwb =

bwb =

bwb =

Aan de slag 1

1 samen, 2 a+b,  3  

      Cursus 5 - $ 11

Instructie Deel 2

Aan de slag 1

Planning les 81

Planning Les 81

online

 online

noteer ww willen + hebben  tt / vt *  Stillezen

noteer ww willen + hebben  tt / vt *   Stillezen

Bijwoorden (bw)

 Als een bwb uit een woord bestaat, is dit een bijwoord.

Bekijk de volgende zin:

Morgen komt het Scapino Ballet hier een voorstelling  geven.

 

Als een bijwoordelijke bepaling uit één woord bestaat, is dit woord als woordsoort een bijwoord (bw).

In deze zin zijn de woorden .................en ............. bijwoorden. 

tijd - plaats/richting - reden/oorzaak - een vraag - (on)zekerheid - ontkenning

 

tijd: binnenkort; gisteren; overmorgen; nooit; straks; vroeger; tegenwoordig

plaats/richting: er; daar; hier; nergens; overal; daarheen; erlangs; opzij

een reden/oorzaak: daarom; vandaar; hierdoor; daardoor

een vraag: hoe; waar; waardoor; waarheen; waarom; wanneer

(on)zekerheid: ongetwijfeld; vast; wel; misschien; vermoedelijk; zeker;

ontkenning: niet; nooit; nimmer; geenszins.

Helaas is op Hawaï de vulkaan opnieuw uitgebarsten.

noteer

bw =

bw =

Aan de slag 2

1 , 2 met zin a,  3, 4 met mooi, 5 samen 

      Cursus 5 - $ 12

      Terugblik en vooruitblik   

Terugblik  

1. Wat is het verschil tussen een bijwoord en bijwoordelijke bepaling?

Vooruitblik

In de volgende lessen bereid je je voor op het proefwerk.

Huiswerk

Lesdoel:  Ik kan de bijwoordelijke bepaling en bijwoorden van een zin vinden.

Stillezen

Vandaag:

- we bekijken hoe we werken met het boek

- we bekijken de taak

- instructie Lees- en luisterstrategieën

- opdrachten 1 en 2 doen we klassikaal

- opdrachten 4 en 5 maak je zelfstandig

- evaluatie

Je legt klaar:

- iPad in de aanslag (dicht)

- agenda

- 2 A4 schriften

- pen

Check

 Noem een voorbeeld van een bijwoordelijke bepaling.

Koen: §7, §8                       Robin: §8

Valente: §8                                               

Heeft Thirza aan haar zus een geheim verteld?

wg =

ow =

lv   =

Vraag =

mv=

Meewerkend voorwerp

In zinnen met een lijdend voorwerp kan ook een meewerkend voorwerp staan.

Het geeft aan voor / aan wie iets bestemd is.

Meewerkend voorwerp

Stel de vraag:

Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde +
onderwerp + lijdend voorwerp

Zo vind je het meewerkend voorwerp

1. Zoek eerst de persoonsvorm, werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp.
2. Stel de vraag: Aan/Voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Op welke vraag is 'Mick' het antwoord in:
Mijn moeder / heeft / Mick / straf / gegeven.

1. Mijn moeder / heeft / Mick / straf / gegeven.

1. mv = aan Mijn moeder
2. mv = aan Mick
3. mv = straf
4. mv= Mick

           Cursus 5 Grammatica  

          

          $9 WS Mixopdrachten - opdr. 4 + 5

          $10 ZD Mixopdrachten - opdr. 5 + 6

          Cursus 4 Taal $7 Beeldtaal 

          Werk van gisteren!

          $11 Bijwoordelijke bepaling - opdr. 1 tm 3

          $13 + $14 Mixopdrachten - opdr. 4 + 5

          Werk van gisteren!

TH

HV

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin?

De docent Nederlands gaf de leerling een negen voor zijn toets.

1. de docent
2. de leerling
3. voor zijn toets
4. Er is geen meewerkend voorwerp.

Welk woord in de zin is de persoonsvorm?
Ik fiets op mijn fiets naar school

1. fiets(1e woordje)
2. fiets (2e woordje)
3. Ik
4. school

Wat is een persoonsvorm altijd?

1. Lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. werkwoord

Wie heeft mijn scooter gerepareerd?

mijn scooter =

1. onderwerp
2. iets anders
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

Mijn moeder heeft mijn oma een nieuwe jas gegeven.
mijn oma =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

Wie heeft gisteren mijn konijn eten gegeven?
Wie =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

Wie heeft gisteren mijn konijn eten gegeven?
Mijn konijn =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. werkwoordelijk gezegde

https:

Waar heb je nog vragen over?

Einde les!

Tot morgen