HIN 2BKA Grammatica ZD §4 §6 samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

Bij Nederlands

Welkom

Ga rustig zitten volgens de plattegrond.  Geen discussie. 

Leg je  iPad, boek, schrift en pen voor je. Log alvast in op deze LessonUP.  

In deze les gaan we:

• Verder met Cursus 5: Grammatica zinsdelen;
  
  
• Herhaling vorige les;
  
  
• Opdrachten maken;
• 
  
• Gezamenlijk afronden.

Lesdoelen

• Je weet hoe je in een zin de persoonsvorm, het onderwerpen het werkwoordelijk gezegde kunt vinden.
• Je weet het verschil tussen enkelvoudige en samengestelde zinnen.

Startvraag

Lees de zinnen en beslis: is dit een enkelvoudige of een samengestelde zin? Zet achter de zin EZ of SZ. 

1. Ik hou van lezen en mijn broer kijkt graag films. 

2. De hond blaft. 

3. Toen ik thuis kwam, stond het eten al op tafel. 

4. We gingen naar het strand, maar het begon te regenen. 

Lees de zinnen en bepaal of het een EZ of SZ is. Omcirkel alle voegwoorden in de zinnen 

1. Ze rent snel weg, omdat ze te laat is.

2. Als het regent, blijven we binnen.

3. De oude vrouw met het geruite vest en de plastic boodschappentas liep langzaam door de regenachtige straat.

4. De film begon pas laat, maar ik wilde hem toch zien.

5. Onder het raam stond een oude fiets met een lekke band.

6. We gingen wandelen, hoewel het al donker werd.

basis

antwoord 

kader

Startvraag

Lees de zinnen en beslis: is dit een enkelvoudige of een samengestelde zin? Zet achter de zin EZ of SZ. 

1. Ik hou van lezen en mijn broer kijkt graag films. SZ

2. De hond blaft.  EZ

3. Toen ik thuis kwam, stond het eten al op tafel. SZ

4. We gingen naar het strand, maar het begon te regenen. SZ

Lees de zinnen en bepaal of het een EZ of SZ is. Omcirkel alle voegwoorden in de zinnen 

1. Ze rent snel weg, omdat ze te laat is. SZ

2. Als het regent, blijven we binnen. SZ

3. De oude vrouw met het geruite vest en de plastic boodschappentas liep langzaam door de regenachtige straat. EZ

4. De film begon pas laat, maar ik wilde hem toch zien. SZ

5. Onder het raam stond een oude fiets met een lekke band. EZ

6. We gingen wandelen, hoewel het al donker werd. SZ

basis

antwoord 

kader

Voegwoorden

Een voegwoord plakt woorden of zinnen aan elkaar.

-twee woorden met een voegwoord ertussen:
Wil je een kroket of een frikandel bij je patat?

-twee zinnen met een voegwoord ertussen:
Wil je een ijsje of heb je liever een broodje hamburger?

Voegwoorden zijn bijvoorbeeld: 

en, of, terwijl, omdat, 

zodat, nadat, als, toen, 

want, maar, dus.

Theorie

Kijk mee naar de
video-uitleg.

Samengestelde zinnen

In teksten kunnen losse en samengestelde zinnen staan. Samengestelde zinnen bestaan uit twee losse zinnen die aan elkaar geplakt zijn. Een samengestelde zin heeft minimaal twee persoonsvormen:

De scooter van Klaas werd (pv) gestolen, toen hij een broodje kocht (pv).

Samengestelde zinnen

In een samengestelde zin staat ook een voegwoord: een woord waarmee je de zinnen aan elkaar plakt. 

Voegwoorden zijn bijvoorbeeld: en, terwijl, omdat, zodat, nadat, als, toen, want, maar, of, dus.

Vaak staat het voegwoord tussen de twee zinnen, maar het kan ook vooraan staan.

enkelvoudige zin

één persoonsvorm

samengestelde zin

twee of meer persoonsvormen

Robin sport drie keer in de week.

Omdat ik honger heb, bestel ik een grote pizza. 

Tip: verander de zin van tijd. De werkwoorden die veranderen zijn persoonsvormen.

Hoeveel persoonsvormen staan er in onderstaande zin?

Door het donkere bos liepen vreemde, groen geverfde mannetjes.

1. één
2. twee
3. drie
4. geen

Hoeveel persoonsvormen staan er in onderstaande zin?

Wil je een ijsje of wil je een kaassoufflé?

1. één
2. twee
3. drie
4. geen

Hoeveel persoonsvormen staan er in onderstaande zin?

Het kaassouffleetje dat ik gisteren at, was niet echt lekker, doordat het niet gaar was.

1. één
2. twee
3. drie
4. geen

Zware stormen krijgen van weerdienst KNMI een naam, zodat mensen de storm serieus nemen.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Maak van twee zinnen één zin.

Ik ga niet zwemmen. Ik ben verkouden.

Wat?	Basis: Cursus 5 Grammatica, Paragraaf 6: samengestelde zinnen. Maak opdracht 1 t/m 4 op blz 208-209 Kader: Cursus 5 Grammatica, Paragraaf 4: samengestelde zinnen. Maak opdracht 1 t/m 4 op blz 208-209.
Hoe?	Je maakt de opdrachten zelfstandig.
Hulp	4B's (brein, boek, buur, bureau)
Tijd	10 minuten.
Klaar?	Oefen verder met paragraaf 2 en 4 in de online trainer.

Oefenen (huiswerkopdracht)

• Je weet hoe je in een zin de persoonsvorm, het onderwerp
  en het werkwoordelijk gezegde kunt vinden.
• Je weet het verschil tussen enkelvoudige en samengestelde zinnen.

Lesdoelen

Hoe kun je de persoonsvormen in een samengestelde zin vinden?

Wie heeft nog een vraag over wat we vandaag hebben behandeld?