P4-Uitleg en oefeningen beknopte bijzin (nog herhalen)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

foutief beknopte bijzin

 Een beknopte bijzin bevat geen persoonsvorm en onderwerp.

 Wel staat er een meestal een werkwoordsvorm in:

• Voltooid deelwoord

• Onvoltooid deelwoord (infinitief + d)

• Te + infinitief.

beknopte bijzin

Hard roepend, loopt Michiel richting de uitgang.

In de bijzin ‘hard roepend’ ontbreken het onderwerp en de persoonsvorm. Je kunt het onderwerp van de hoofdzin wel invullen. Verander dan ook de werkwoordsvorm in een persoonsvorm

Terwijl Michiel hard roept, loopt hij richting de uitgang.

Dit is precies waar het om gaat in dit soort beknopte bijzinnen: het onderwerp van de hoofdzin moet gelijk zijn aan het onderwerp van de bijzin

foutief beknopte bijzin

In de dagelijkste praktijk gaat dat nog weleens mis. Kijk maar naar de volgend zin:

Onderuitgezakt op de bank, staat de televisie aan.

Waarschijnlijk heb je al in de gaten wat hier mis is gegaan. ‘De televisie kan niet onderuitgezakt zitten. We noemen dit een foutieve beknopte bijzin.

(a) Door een passend ow (+ pv) in te vullen kun je de bijzin corrigeren. 

(b) Of je past het ow (+ pv) in de hoofdzin aan.

verbeteringen

(a) Terwijl hij onderuitgezakt op de bank zit, staat de televisie aan. (een gewone bijzin met ow en pv i.p.v. beknopte bijzin)

Of

(b) Onderuitgezakt op de bank, heeft hij de televisie aanstaan.

(beknopte bijzin, in hoofdzin is onderwerp (+ pv) aangepast)

vriendelijk groetend, reed de auto voorbij.

Naar de televisie kijkend, ging de bel.

Het contract ondertekenend, werd de fles champagne op tafel gezet.

In Zweden aangekomen, bleek de camping vol te zijn.

Na goed geluisterd te hebben, was een oplossing niet moeilijk te vinden.