15.4 Biobrandstof en recycling vwo5 2025

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H15.4 Biobrandstof en recycling

Inhoud hoofdstuk

15.1 Energiestromen

15.2 Populaties

15.3 Warmte, water en exoten

15.4 Biobrandstof en recycling

15.5 De stad als ecosysteem

Veel toepassen van wat we al weten.

Belangrijk: komt veel terug in het examen.

Doel 15.4

• Je leert wat biobrandstoffen zijn en hoe mensen stoffen hergebruiken.
  
• Je leert wat biodiversiteit is en of deze is weer te geven in 1
   getal.

Biodiversiteit (17 mei-25 mei week van de biodiversiteit): 

Sinds 1990 is de Nederlandse Living Planet Index (LPI) met 14% toegenomen. Dat komt door de aanzienlijke gemiddelde toename van soorten van zoetwater en moeras; op het land neemt de fauna gemiddeld juist af. De laatste twaalf jaar is de trend verder toegenomen. Soorten van mariene habitats zijn niet opgenomen in deze indicator.

https://www.livingplanetindex.org/latest_results

www.clo.nl

Biodiversiteit NL

Biodiversiteit mondiaal

CO₂ uitstoot

https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/dossier-broeikasgassen/hoe-groot-is-onze-broeikasgasuitstoot-wat-is-het-doel-

"Om de uitstoot van de verschillende gassen op te kunnen tellen, is de uitstoot van elk gas omgerekend naar megaton CO2-equivalent op basis van het Global Warming Potential (GWP) – dat is de mate waarin een gas bijdraagt aan het broeikaseffect. De IPCC schrijft voor welke GWP per gas gebruikt dient te worden."

Zaterdag 17 mei 2025

De natuur lijkt minder goed in staat CO2 op te nemen: 

• Door stijgende temperaturen, meer droogte en meer bosbranden hebben bossen het zwaarder en kunnen ze minder CO2 opnemen. Ook het oceaanwater warmt langzaam op, en warm water neemt minder CO2 op.
• De nieuwste CO2-metingen kunnen erop wijzen dat door klimaatverandering de natuur minder in staat is zelf CO2 op te nemen.

Biobrandstoffen  - 1e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Eerste generatie: brandstof gemaakt uit koolzaad/ suikerbieten.

Nadelen: kost veel landbouwgrond, kost veel energie, hoog gebruik pesticiden

Biobrandstoffen  - 2e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Tweede generatie: biomassa (afval) -> biodiesel of bio-ethanol

E-10 benzine is 90% benzine, 10% bio-ethanol.

In NL wordt 7% van de brandstof uit biobrandstoffen gehaald door frituurvet te importeren en hier biodiesel van te maken.

Biobrandstoffen  - 3e generatie

Biobrandstoffen ter vervanging van fossiele brandstoffen.

Derde generatie: algen en zeewier.

Voordelen: groeit snel, kan in tanks, dus weinig ruimte nodig

Nadelen: duur proces

Afvalverwerking

10 kg afval per persoon per week:

• Hergebruik/recycling
• Verbranden (-> electriciteit)
• Storten/ Lozen

Website milieucentraal

In Nederland produceren we jaarlijks bijna 490 kilo afval per persoon. Rond de 60 procent daarvan leveren we gescheiden in. Papier en glas staan aan kop: daarvan brengen we meer dan 75 procent naar de papierbak of glasbak. Van het gft wordt 65 procent gescheiden, plastic verpakkingen en drinkpakken zijn in opmars.

Recycling

Het statiegeld op blikjes is halverwege 2023 ingevoerd en daar zijn nog geen cijfers over.

In Nederland worden er jaarlijks zo'n 700 miljoen grote plastic flessen en 1 miljard kleine plastic flessen verkocht. In 2022 werd 68 procent daarvan ingeleverd.

-15 feb 2024, NOS

Meer blikjes en flessen ingeleverd, maar inzamelingsdoel nog lang niet gehaald

"Een jaar na de invoering van statiegeld op blikjes wordt zo'n 65 procent van de blikjes ingeleverd, meldt Verpact. Verder is de inschatting dat vorig jaar 71 procent van de plastic flessen, met en zonder statiegeld, is ingezameld, 3 procentpunt meer dan een jaar eerder. Nederlanders laten alles bij elkaar 374 miljoen euro aan statiegeld liggen."

NOS Nieuws

dinsdag 2 april 2024, 05:19

Aangepast dinsdag 2 april 2024, 08:38

voetafdruktest.wwf.nl

Bereken de ecologische voetafdruk op WWF

Doel 15.4

• Je leert wat biobrandstoffen zijn en hoe mensen stoffen hergebruiken.
  

Begrippen 15.4

biodioversiteit, biobrandstoffen, recycling

maakwerk

maken opgaven 3 t/m 6 blz. 253