grammatica les 5 : kww, hww, zww

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

            Nederlands

          Grammatica 2
                 Les 5 :
               
            

Terugblik

... je kunt zinnen in zinsdelen verdelen.

... je weet  wat een persoonsvorm is.

...je kunt het werkwoordelijk gezegde en het naamwoordelijk gezegde

herkennen.

Hulpwerkwoord, zelfstandig werkwoord, koppelwerkwoord

In de meivakantie heb ik alleen maar genetflixt.
   heb = hww
   genetflixt = zww       doen-betekenis (het onderwerp doet iets)

Vorige week is hij met zijn team de winnaar van de beker geworden.
   is = hww
   geworden = kww     zijn-betekenis (het onderwerp is iets)

Hulpwerkwoord, zelfstandig werkwoord, koppelwerkwoord

Willem wordt bang.                               = kww (NWG)

Willem kan bang worden.                   = hww + kww (NWG)

Willem krijgt een bange kat.              = zww (WWG)
Willem heeft zijn zin gekregen.        = hww + zww (WWG)

Werkwoordelijk gezegde

• Hoe vind je het werkwoordelijk gezegde (wwg)
• Alle werkwoorden in de zin
• bv.  Achter in de zaal werd steeds gelachen.
• Wwg= werd gelachen

Naamwoordelijk gezegde (ng)

Bestaat uit twee delen:
werkwoordelijk deel (wd > alle ww in de zin)
naamwoordelijk deel (nd > bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord)

                             ng                                       ng
Plotseling / werd / Peter / gisteren / ziek.
                            (wd)                                  (nd)

Koppelwerkwoorden

Een naamwoordelijk gezegde heeft altijd een koppelwerkwoord bij zich. 

Koppelwerkwoorden: Zijn, Worden, Blijven, Blijken, Lijken, Schijnen, Heten, (Dunken en Voorkomen)

Nwgez = alle werkwoorden* + aan het / te + zn en/of bn

* het belangrijkste werkwoord is een koppelwerkwoord

Naamwoordelijk deel

Het naamwoordelijk deel zegt altijd iets over het onderwerp.
Eigenschap, functie, toestand.

1. Hij is ziek. (Ziek = naamwoordelijk deel).

2. Zij is dokter geworden. (Dokter = naamwoordelijk deel).

1. Nwg = is ziek.

2. Nwg = is dokter geworden

Onderwerp

• Hoe vind je het onderwerp (ond) (ow)?
• Wie/wat + gezegde?
• Bv. De leeuw brulde van woede.
• Ow= De leeuw

Lijdend voorwerp

• Hoe vind je het lijdend voorwerp (lv)?
• Wie/wat + wwg + ond?
• bv.  Wim zag het journaal.
• lv= het journaal

Meewerkend voorwerp

• Hoe vind je het meewerkend voorwerp (mw)
• Aan wie / voor wie + gez + ond + (lv)
• bv. Johan gaf (aan) zijn vriendin een nieuw horloge.
• mwv= zijn vriendin

Bijwoordelijke bepaling

• Hoe vind je de bijwoordelijke bepaling (bwb)?
• Stel je vragen als: waar (plaats), wanneer (tijd), waardoor(reden), waarmee(hulpmiddel), hoe (de manier waarop)?
• bv. De oude heer Boonstra liep over de brug.
• bijw. bep.  over de brug

Aan de slag!

Maak slides 52 t/m 60

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Tom Dumoulin is gisteren sportman van het jaar geworden.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Hij kreeg de titel live op televisie uitgereikt.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Dumoulin werd door zijn medesporters verkozen boven Verstappen en Kramer.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Onder andere collega wielrenner Bauke Mollema gaf hem enorm veel complimenten.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Volgens Dumoulin zal de prijs mooi aan zijn muur komen te hangen!

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Dumoulin was de eerste Nederlandse winnaar van de Giro d’Italia.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.

Hij bleek uiteindelijk een halve minuut sneller dan Nairo Quintana.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Door het poepincident had Dumoulin twee minuten voorsprong verloren.

Ontleed de zin (pv, wwg/nwg, ond, lv, mv, bwb). Verdeel de zin eerst in zinsdelen.
Met alle leerlingen van mijn heel erg leuke klas hebben wij vorig jaar een prachtig cadeau aan onze mentoren gegeven.

Zelf zinnen maken

Tot slot moet je zelf zinnen maken. Het is de bedoeling dat je precies doet wat er staat.

Maak slide 60 t/m 63

1. Maak een zin met 3 zinsdelen

2. Maak een zin met 4 zinsdelen

3. Maak een zin met een lijdend voorwerp

4. Maak een zin met een bijwoordelijke bepaling

Tot slot

Een aantal vragen om te checken of je de leerdoelen hebt behaald.

Beantwoord de vragen op de volgende slides. 

Hiermee rond je deze les af.

Tot slot:

1. Ik kan het werkwoordelijk gezegde in een zin benoemen.

1. Ja
2. Nee

Tot slot:

1. Ik kan het naamwoordelijk gezegde in een zin benoemen.

1. Ja
2. Nee

Tot slot:

1. Ik kan de werkwoordsvormen (hww, zww, kww) in een zin benoemen.

1. Ja
2. Nee

Tot slot:
Ik kan zinnen ontleden van pv t/m bwb.

1. Ja
2. Nee