4 intro Zuid-Amerika

4 intro Zuid-Amerika
- Kennismaken met het examenprogramma en de syllabus
-> hoe zijn de SE's voor het PTA opgebouwd?
- Kennis uit 4V over Zuid-Amerika activeren!


1 / 30
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 30 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

4 intro Zuid-Amerika
- Kennismaken met het examenprogramma en de syllabus
-> hoe zijn de SE's voor het PTA opgebouwd?
- Kennis uit 4V over Zuid-Amerika activeren!


Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Domein F: Oriëntatie op studie en beroep

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Examenprogramma CE+SE
AK examen 18 mei 2026-180 minuten
Zuid-Amerika=25% v/d stof sociaal (4V) en fysisch (5V)



CE
SE

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Voedselvraagstuk (2.8-2.10)

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Zuid-Amerika 4vwo refresh!

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Geef een voorbeeld van een stereotype van Zuid-Amerika

Slide 6 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Beeldvorming
Een stereotype is een beeld dat mensen van een onbekend gebied hebben, gebaseerd op vooroordelen.


Stereotypes ontstaan door perceptie 

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is het verschil tussen Zuid-Amerika en Latijns-Amerika?

Slide 8 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Latijns-Amerika

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke twee landen zijn "landlocked" in Zuid Amerika?
Automatisch goed laten rekenen? Dan opschrijven in alfabetische volgorde als: ..... en ....

Slide 10 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Oorzaken ongelijke welvaartverdeling
Oorzaken van de ongelijke welvaartsverdeling in de wereld:

  • Interne oorzaken --> natuurlijk (vb. droogte of landlocked) of menselijke (vb. oorlog of corruptie).
  • Externe oorzaken --> de relatie van een ontwikkelingsland met rijkere landen (centrum-periferiemodel).

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

D2: Actuele vraagstukken..
Welke actualiteit over Zuid-Amerika komt in jou op?

Slide 12 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Noem 2 gevolgen van de kolonisatie in Zuid Amerika

Slide 14 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Historische relaties
- Rondom 1500 betekende de komst van Córtes (Spanje) het einde van de oude indiaanse rijken zoals de Maya's en de Azteken. 
- Begin kolonisatie Zuid-Amerika

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Driehoek

Slide 16 - Diapositive

Slavernij werd niet door één persoon of cultuur "uitgevonden"; het heeft in verschillende vormen in menselijke samenlevingen bestaan sinds de oudheid. De vroegste geregistreerde gevallen van slavernij dateren van rond **3100 v.Chr.** in Mesopotamië en het oude Egypte, waar mensen tot slaaf werden gemaakt als krijgsgevangenen, door schuld, of als straf. De trans-Atlantische slavenhandel, een van de beruchtste slavernijsystemen, begon echter met de Portugezen in de **15e eeuw** en breidde zich uit met de Europese kolonisatie van Amerika.
Bevolkingspreiding

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Etnische groepen
Etnische verschillen in 
Brazilië te danken aan
kolonialisme, slavernij en
immigratie
 
mestizering
Vermenging van verschillende bevolkingsgroepen. In Zuid-Amerika wordt ook vaak de volgende definitie gehanteerd: vermenging van indiaanse en Spaanse bevolkingsgroepen.
Etniciteit
idee van groepen mensen dat ze bij elkaar horen omdat ze dezelfde afkomst, cultuur, geschiedenis en gewoonten hebben.

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

De ....................... bezit in Zuid-Amerika nog steeds het grootste deel van het land. Historisch is dat zo gegroeid, omdat die elite vroeger in de koloniale tijd de ...................... in handen had. In het Portugees worden dit de ........................  genoemd. De zelfvoorzienende boeren wonen op de ....................................
elite
plantages
latifundia
minifundia

Slide 19 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Minifundia

Latifundia

Economisch dualisme en fragmentarische modernisering

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kapitaalintensief
Arbeidsintensief
Latifundia
Minifundia
Foodcrop
Cashcrop
Zelfvoorzienend
Export

Slide 21 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

2. Post-kolonialisme
  • 1825 bijna alle landen onafhankelijk, libertadores
  • Alles voor de elite tot ca. 1930, een oligarchie (de rijken zijn aan de macht en doen aan vriendjespolitiek)
  • Daarna opkomst van grote leiders, het populisme (bv Perón)
  • De Z-A democratieën vervallen soms weer tot dictatuur (een gekozen leider blijft zitten) of worden overgenomen door een militaire coup (het leger neemt de macht over).

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

In de jaren ‘................. van de vorige eeuw leidden................... en politieke acties in heel in Zuid-Amerika tot een golf van ........................
Echter leeft nog ongeveer............. ..... procent van de mensen in armoede. 


80
protesten
democratisering
50
60
90
militaire coups
discriminatie

Slide 23 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

timer
2:00
Afrika
Zuid Amerika
Zuid Azië

Slide 24 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Noem oorzaken van het dalende vruchtbaarheidscijfer in Zuid-Amerika

Slide 25 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Factoren daling geboortecijfer
  1. Welvaart
  2. Lage kindersterfte
  3. Opleidingsniveau en arbeidsparticipatie vrouwen
  4. Toegang tot anticonceptie
  5. Evt. onzekere politiek/economie
Geboortecijfer = aantal geboorten per jaar per 1000 inwoners
Vruchtbaarheid = gemiddeld aantal kinderen per vrouw

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat zijn twee kenmerken van de verstedelijking in Zuid-Amerika? (gebruik begrippen in je antwoord!)

Slide 27 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Gated communities
Ontwikkelingscorridors
Slum upgrading
Urban sprawl
Verstedelijkingsgraad
Verstedelijkingstempo
Hier stonden vroeger toch boerderijen?
Is in Afrika veel hoger dan in Zuid-Amerika
Is in Zuid-Amerika veel hoger dan in Afrika
Schoolvoorbeeld van ruimtelijke segregatie
Onontgonnen gebied toegankelijk maken
Van favela tot volksbuurt

Slide 28 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Netwerksamenleving



Megasteden



Middelgrote steden



Ontwikkelingscorridors



Informele stad



Urban Sprawl
Transamazonica
Rio de Janeiro, Sao Paolo, Lima, Bogota, Santiago, Buenos Aires
De oppervlakte van Caracas is in 10 jaar gegroeid met 400 km2 
Cochabamba, Cusco, Cuena, Cartagena, Cordoba, Conception
In 2015 is er een samenwerkingsverband van grote steden in de wereld ontstaan
Slum, favela, bidonville, shantytown

Slide 29 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Maakwerk intro H4 Zuid-Amerika
Lees de tekst van de intro paragraaf en bekijk de bronnen
Maak opdracht 1, 3, 4

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions