1.2 Gedrag bestuderen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H1: Gedrag

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 1.2: Gedrag bestuderen

Leerdoelen en begrippen 1.2

4. Je beschrijft het gebruik van een ethogram en protocol bij de studie van gedrag.

ethogram, protocol, ethologie

Objectief

Gedragsonderzoek is objectief: geen mening/ interpretatie.

Soms maken mensen zich schuldig aan antropomorfisme: menselijke emoties toekennen aan dieren.

Voorbeeld

ONJUIST:

De hond is blij

JUIST:
De hond beweegt zijn staart 

heen en weer.

Antropomorfie

Op een nacht noteert Arjan in zijn logboek: ‘Voorzichtig nadert een olifant de bijenkast, terwijl hij zijn slurf onderzoekend heen en weer beweegt.’

Welke twee omschrijvingen van Arjan kan je antropomorf noemen?

Hoe omschrijf je dit gedrag objectief?

Hoe kan je in een protocol een gedragsketen ontdekken?

Leerdoelen en begrippen 1.2 vervolg

5. Je licht toe wat een sleutelprikkel is en wat een supernormale prikkel is.

sleutelprikkel, supernormale prikkel

Lees 1.2:

"Sleutelprikkels en supernormale prikkels"

Nico Tinbergen (1907-1988)

Sleutelprikkel: een prikkel waarop altijd hetzelfde gedrag volgt.

EXPERIMENT PIKGEDRAG BIJ MEEUWENKUIKENS

Een Meeuw braakt voedsel op om zijn kuiken te voeden.

Dit doet de meeuw pas als het kuiken naar de rode vlek op de snavel vlek pikt.

Onderzoeksvraag: 

Is de rode snavelvlek een sleutelprikkel voor het pikgedrag van meeuwenjongen? 

Resultaten van het experiment met 100 kuikens

Is de rode snavelvlek een sleutelprikkel?

Supernormale prikkel: versterkte sleutelprikkel, leidt tot een versterkte respons