20210211 HV3B 12.2 DNA

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

12.2 DNA

Meld je jezelf alvast even aan in de Lessonup?

Vandaag

-Terugblik 12.1

-Uitleg 12.2

-Afrondende vragen 12.2

Hiernaast is een celdeling weergegeven. Ontstaan hier geslachtscellen of lichaamscellen?

1. Geslachtscellen
2. Lichaamscellen

Geslachtschromosomen komen alleen voor in de kern van geslachtscellen.

1. juist
2. onjuist

In een eicel van een vrouw kan een Y-chromosoom voorkomen.

1. juist
2. onjuist

Een cel van een organisme heeft 7 chromosomen in de kern.

Is dit een gewone lichaamscel of een geslachtscel? Leg je antwoord uit.

Hiernaast is een karyogram weergegeven van een....

1. zaadcel
2. eicel
3. lichaamscel
4. is niet te zeggen

Afbeelding van een karyogram:
- Is dit DNA van een mens?
- Is dit DNA van een man of van een vrouw?

1. Ja - man
2. Ja - vrouw
3. Nee - man
4. Nee - vrouw

1. Je kunt de betekenis van de volgende termen noemen: adenine (A), allel, cytosine (C), DNA-basen, expressie, gen, guanine (G), histon, homologe chromosomen, kernmembraan, ribosomen, RNA, thymine (T).

2. Je kunt aan de hand van een figuur uitleggen hoe een chromosoom is opgebouwd (je kunt in de figuur benoemen: cel, celkern, chromosoom, DNA, histon, DNA-spiraal, vier verschillende DNA-basen).

3. Je kunt aan de hand van een figuur beschrijven hoe een cel zijn eiwitten maakt en noemt daarbij in ieder geval de termen DNA, RNA, kern, kernmembraan, cytoplasma, ribosomen en eiwitten.

4. Je kunt met een voorbeeld uitleggen dat het tot uiting komen van erfelijke eigenschappen (expressie) het gevolg is van de gevormde eiwitten in de cel.

 

5. Je kunt met een voorbeeld uitleggen dat homologe chromosomen wel dezelfde genen hebben, maar dat de allelen van de genen kunnen variëren.

12.2 Leerdoelen

12.2.1

Chromosoom-DNA

12.2.1

DNA-structuur

12.2.1

DNA- basen

Adenine (A)

Thymine (T)

Guanine (G)

Citosyne (C)

A - T ; T - A

G -C ; C - G

12.2.1

       DNA - maken van eiwitten

1. Tijdelijke kopie van één DNA streng - _mRNA (messenger RNA)
2. RNA verlaat de kern 
3. Ribosoom 'leest' RNA
4. Ribosoom maakt eiwit

12.2 Genen en allelen

• De twee chromosomen van één chromosomenpaar noemt men homologe chromosomen. 
• Homologe chromosomen bevatten genen voor dezelfde erfelijke eigenschappen de plek in het chromosoom waar deze plaatsnemen noemen wij een locus (mv. loci)
• Genen kunnen meerdere uitingsvormen hebben. Deze noemen wij allelen. 

12.2 Genen en allelen

• Een gen is een stuk DNA dat codeert voor een eigenschap. 
• Sommige genen hebben miljoenen basen, andere honderden. 

Ok! We gaan even oefenen!

Welke is meer specifiek? Gen of allel?

1. Gen
2. Allel

Welke combinatie van basenparen is correct?

1. A&C en G&T
2. A&G en C&T
3. A&T en C&G

Wat is de functie van DNA?

1. het maken van eiwitten
2. het coderen voor eiwitten
3. het coderen voor RNA
4. het maken van RNA

Een groep geleerden is erin geslaagd om uit één lichaamscel van een volwassen schaap (de 'moeder') een lammetje te laten groeien: Dolly.

Waarmee is de erfelijke relatie tussen Dolly en haar moeder het beste te beschrijven?

1. Hetzelfde als de relatie tussen broer en zus
2. Hetzelfde als de relatie tussen een eeneiige tweeling
3. Hetzelfde als de relatie tussen een twee-eiige tweeling
4. Hetzelfde als de relatie tussen moeder en dochter.

Uit welke vier bouwstenen is DNA opgebouwd?

Aan het (huis)werk

Lezen paragraaf 12.2 (blz 181 t/m 185)

Maken opdracht 1 t/m 6

Multi: Opdracht 7