Les 3 - Planten B1 en B2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Planten

Les 3

Basisstof 1 & 2

Wat gaan we doen?

• Aanwezigheid
• Terugkijken en nakijken van de vorige les
• Oriënteren op het onderwerp
• Instructie basisstof 2 - Stengels en wortels
• Zelf aan de slag
  
• Afronden & terugkijken

Terugkijken en nakijken

Maak bladzijde 2 t/m 4

A. Kennis- opdrachten vraag 1 t/m 7

B. Verdieping vraag 1 & 2 (alleen kader)

Leerdoel(en)

Basisstof 1: Bladeren

Je kunt de bouw en functie van bladeren omschrijven

en het belang hiervan voor de fotosynthese beschrijven.

Brandstof en grondstof om andere stoffen van te maken

Kun je niet zeggen, er staat een huidmondje open en een huidmondje dicht.

Leerdoel(en)

Je kunt in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven

Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen

Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden

Maak de oriëntatie- opdracht op bladzijde 5, vraag 1 t/m 3

KB

BB

De samenvattings- pagina

Elke les gebruik je een nieuw blad.

Vandaag

onderwerp: Wortels en stengels (7 dia's)

Datum: 03-09-2024

Maak korte notities... schrijf niet letterlijk alles over!

Bij fotosynthese ....

1. Nemen planten zuurstof op en geven CO2 af
2. Nemen planten koolstof op en geven zuurstof af
3. Nemen planten C02 op en geven zuurstof af
4. nemen planten koolstof op en geven CO2 af

Koolstofdioxide

zuurstof

waterdamp

CO2

O2

Blad

De opperhuid van het blad beschermt tegen uitdrogen en ziekteverwekkers.

De huidmondjes zijn ook te vinden in de opperhuid, dit zijn kleine openingen.

Op het blad ligt een waslaag dit zorgt ervoor dat water minder snel verdampt. 

Huidmondjes

De huidmondjes zijn kleine openingen die gassen het blad in laten en uit laten.

Denk hierbij aan koolstofdioxide, waterdamp en zuurstof. 

Fotosynthese

Het vocht in de vacuole drukt de cel tegen de celwand aan. De celwand kan maar een klein beetje uitrekken.

De lucht drukt de binnenband naar buiten. De buitenband kan maar een klein beetje uitrekken.

sluitcellen nemen water op

(Vacuole)

Welk gas gaat door de huidmondjes het blad in?

1. koolstofdioxide
2. waterdamp
3. zuurstof

Leerdoelen

Basisstof 2 Stengels en wortels

7.2.1 Je kunt drie functies van wortels beschrijven.

7.2.2 Je kunt twee functies van stengels beschrijven.

7.2.3 Je kunt de werking van houtvaten en bastvaten beschrijven.

7.2.4 Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.

Functie wortels

De wortels zorgen ervoor dat de plant goed vastzit in de grond. 

De wortels zijn ook een opslag  plaats voor reservestoffen.

De reservestoffen die opgeslagen worden in de wortels is vooral zetmeel.

Sommige wortels kan je eten. 

Ook nemen wortels water en mineralen op uit de bodem.

Dia 1 van 7

Bouw wortels

De wortel bestaat uit een een dikke hoofdwortel met kleine zijwortels.

Aan het uiteinde van de zijwortels zitten wortelharen deze nemen water en mineralen op.

Via de celwanden komt het water en mineralen in vaten terecht. 

De vaten zijn buisjes die het verder vervoerd door de plant. 

Dia 2 van 7

Stengels

De stengels van de plant zorgen voor stevigheid en transport van stoffen. 

De vaten vervoeren water met opgeloste stoffen (mineralen en glucose onder andere) naar de overige delen van de plant dit noem je transport. 

Om de vaten liggen vezels deze zorgen voor stevigheid.

Dia 3 van 7

Houtvaten

Houtvaten vervoeren water en mineralen vanuit de wortels naar de plant.

Water gaat via de houtvaten door de stengels naar de bladeren (Omhoog)

Water verdampt door de huidmondjes uit de bladeren. 

Er ontstaat zo een stroom van water in de plant, van de wortels naar de bladeren.

Dia 4 van 7

Bastvaten

In de bladeren wordt glucose gemaakt door fotosynthese. Glucose is een suiker.

Suikers lossen op in water. 

Bastvaten vervoeren water met opgeloste suikers vanuit de bladeren naar de overige delen van een plant.

Dia 5 van 7

Stevigheid bij planten

Planten krijgen op 2 manieren hun stevigheid

- Vacuole (blaasje met vocht)

- Cellulose en houtstof in de celwand van houtcellen en vezels

Vezels zijn langgerekte 

dode cellen met 

dikke celwanden

Dia 6 van 7

Hoe meer dode houtvaten, hoe dikker de stam.

Dia 7 van 7

Houtachtige planten

Wat ga je nu doen?

Maak bladzijde 5 t/m 8

B. Kennis- opdrachten               vraag 1 t/m 9

C. Verdieping                                  vraag 1 t/m 3

Klaar?  Bladzijde 8

D.  Verdieping 2.0                          vraag 1 t/m 5

Lukt het niet af in de les? 

Onderdeel B & C = huiswerk voor de volgende les.

Leerdoel(en)check

Je kunt in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven

Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen

Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden

Waar in de wortel worden reservestoffen vooral opgeslagen?

1. In de hoofdwortel
2. In de zijwortels
3. In de wortelharen

Welke route volgt het transport door houtvaten?

Bladeren

stengel

wortels

Bastvaten

In welke richting verloopt het transport in bastvaten?

1. Van de bladeren naar de wortels.
2. Van de bladeren naar alle delen van de plant.
3. Van de wortels naar de bladeren
4. Van de wortels naar alle delen van de plant.

Hoe komen de reservestoffen in de peen?

1. Via de houtvaten
2. Via de bastvaten

Samenvatten van de les

Vaatbundels bestaan uit  ______________________________________________________________________

Houtvaten vervoeren _____________________ en ______________________van wortels naar ____________

Bastvaten vervoeren __________________en __________________________van bladeren naar _________________________

Planten verkrijgen hun stevigheid door _________________________________________en door __________________________________________________________________________