workshop praktijkroute Odontogene onstekingen en cysten, geretineerd en geimpacteerd element en afwijkingen kaakgewricht

workshop praktijkroute Odontogene onstekingen en cysten, geretineerd en geimpacteerd element en afwijkingen kaakgewricht

Deze les

• Welkom
• Leerdoelen
• Theorie:

1. Deel 1: ondontogene ontstekingen
2. Deel 2: cysten
3. Deel 3: geïmpacteerd element
4. Deel 4: afwijkingen kaakgewricht

• Vragen

Leerdoelen 

Aan het eind van deze les kun je:

• beschrijven wat een odontogene ontsteking is, welke odontogene ontstekingen er zijn, wat   de therapie hiervan is, welke ingrepen hierbij horen en of geneesmiddelen je t.b.v. deze   ontstekingen voorschrijft
• beschrijven wat een odontogene cyste is, welke odontogene cysten er zijn en wat de   therapie hiervan is
  
• beschrijven wat een geretineerd of geïmpacteerd element is

Voorkennis testen

Deel 1 Odontogene ontsteking

Veroorzaakt door micro-organismen in en rond 

gebitselementen

Soorten:

• Periapicale ontsteking: afgestorven pulpa/slecht uitgevoerde endo
• Parodontitis: in pocket rond element
• Pericoronitis: bacteriën onder tandvlees bij doorbrekend element
• Alveolitis: aan wanden tandkas na extractie

Doel therapie

Ontsteking behandelen om deze weg te nemen en problemen in toekomst voorkomen.

 

Kleine ingrepen bij odontogene ontsteking

Soms is chirurgische ingreep nodig:

• Apexresectie
• Abcesincisie

Apexresectie

Abces 

Met pus gevulde holte: geeft druk op het bot en 

lost bot op

Twee fases in ontwikkeling van abces:

Fase 1 

Subperiostaal abces: abces is nog niet door bot heen gebroken, drukt tegen periost (= stevig en erg gevoelig). Zeer pijnlijk!

Abces

Fase 2 

- Submuceus abces: abces is door periost gebroken, zit onder mucosa.

- Subcutaan abces: in de huid

Druk is eraf, dus minder pijnlijk. 

Ontstaat een zwelling.

Herkennen abces

Herkenbaar door fluctuatie

Golvend gevoel bij palpatie (drukken)

Door pus onderhuids

Behandeling - stappen 

1. Anesthesie: oppervlakte (infiltratie geeft drukverhoging met risico op verspreiding bacteriën en vloeistof wordt onwerkzaam door ontsteking)
2. Incisie met scalpel, goed afzuigen! Pus stroomt weg, pijn neemt af.
3. Gaastampon in wond met bacteriedodende of desinfecterende zalf, stukje rubberdam of slangetje
   
4. Na 3 à 5 dagen controle
5. Voorlichting (evt. op papier)

Abcesincisie

Medicijngebruik 

Meestal onnodig

Oorzaak wegnemen helpt vaak voldoende

• Wel geringe kans op cellulitis = verspreiding micro-organismen in weke delen (wangen en lippen) zonder pusophoping
• Fors gezwollen, hyperemisch gezicht; pijnlijk bij palpatie; ziek; hoge koorts  
• Spoed: antibiotica: hoge doses intraveneus in ziekenhuis

Tariefcodes 

Abcesincisie: meestal code C003 

 

En daarbij:

A15 Oppervlakte verdoving

X10 Kleine röntgenfoto

Deel 2 cystes

Odontogene cystes

Ontwikkelcystes (twee soorten)

Onstekingscystes (twee soorten)

Keratocystes

verwijdering cystes

Odontogene cyste

• Holte
• Bekleed met epitheel
• Gevuld met vocht of taaie vloeistof
• In de embryonale periode is epitheel betrokken bij vorming van div. organen.
• Onbekend waarom dit tot een cyste ontwikkelt

Drie soorten cysten: ontwikkelingscysten, ontstekingscysten en keratocysten.

Twee soorten:

• Eruptiecyste
  
• Folliculaire cyste
  

Ontstaan vanuit glazuurepitheel: ligt rondom kroon van element

Eruptiecyste

Bij doorbrekend element

Geen behandeling nodig

Folliculaire cyste

• Rondom kroon van element
• Wil wel doorbreken, maar kan niet
• Behandeling: complete verwijdering incl. element

Radiculaire cyste

• Cyste aan de radix
  
• Behandeling: soms helpt endo, maar meestal operatief verwijderen
  
• Extractie kan ook, maar kans op residuale cyste is groot (volgende dia)

Residuale cyste

• Achtergebleven radiculaire cyste na extractie van element
  
• Kan groeien en problemen geven
  
• Behandeling: operatief verwijderen
  

Keratocyste

Cyste met verhoornde epitheellaag (buitenlaag)

Verhoorning = keratose

Vertoont ‘lobben’

Behandeling: verwijdering gehele cyste, incl. verhoornde epitheel

50% kans dat keratocyste terugkomt

Verwijdering cyste noem je enucleatie

Deel 3

Geretineerd element

Element wil niet doorbreken

Oorzaken:

• Verkeerde ligging tandkiem
  
• Ontbreken eruptiekracht
  

Geretineerd element

Meest voorkomend:

• M3’s OK: operatief verwijderen
  
• Cuspidaten BK: vrijlegging door KC daarna orthodontische behandeling 

Geïmpacteerd element

• Lijkt op geretineerd element
  
• Is vaak deels doorgebroken
  
• Kan niet verder doorbreken
  
• M3’s OK
  

Geïmpacteerd element

• Er ontstaat opening tussen mondholte en de ruimte rondom kroon van geïmpacteerde element (stukje tandvlees ligt over element)
• Kans op pericoronitis: ontsteking rondom kroon.
• Pijnklachten: pijn, zwelling en kaakkramp (trismus)

Slot

Deel 4 Afwijkingen kaakgewricht

Slot

Maak de volgende opdracht:

Opdrachtenkaart 2.7, theorieles 1