Kookles 1) Hygiëne en veiligheid

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Hygiëne en veiligheid

Lesdoelen

• Je legt uit waarom hygiëne en veiligheid belangrijk zijn voor een gezonde leefstijl.
  
• Je past hygiënisch werken toe bij het bereiden van een maaltijd.

Waarom denk je dat hygiëne
belangrijk is als je eten maakt?

Waarom is hygiëne belangrijk 

• Met goede hygiëne voorkom je voedselinfecties en voedselvergiftigingen.
• Bacteriën en virussen kunnen op je handen, keukengerei en voedsel zitten.
• Was altijd je handen voor je begint, na het aanraken van rauw vlees of eieren, en na toiletbezoek.
• Houd rauw en gaar voedsel altijd gescheiden. Dit voorkomt kruisbesmetting (wanneer bacteriën van het ene op het andere voedsel komen)

Voorbeeld kruisbesmetting: Iemand snijdt rauw kip op een plank en gebruikt diezelfde plank daarna voor de salade.

Snijplanken

Rood       voor rauw vlees

Blauw     voor vis

Geel        voor gevogelte zoals kip

Groen     voor groente

Bruin      voor gaar vlees

Wit           voor kaas, brood en eieren

Professionele richtlijnen voor handen wassen

Wanneer moet je je handen wassen?

• Voor het koken of bereiden van eten
  
• Na aanraking van rauwe kip of ander rauw vlees
  
• Na toiletbezoek
  
• Na niezen of hoesten in je handen
  
• Na het eten

Veiligheid in de keuken

• Werk rustig en geconcentreerd.
  
• Let op scherpe messen en hete pannen.
  
• Draag dichte schoenen (geen slippers) en bind lange haren vast.
  
• Ruim gemorste vloeistoffen direct op om uitglijden te voorkomen.
• Lopen met een mes, houd je mes langs je lichaam. Let op je omgeving.
• Geef je een mes aan een ander, dan altijd handvat eerst aan de ander geven
• Schone werkplek: Houd afval en voedingsmiddelen gescheiden, ruim direct op en zorg voor schone werkvlakken.
• Regels en gedrag: Niet rennen of schreeuwen, je werkt samen, en volg de instructies van de docent. 

Tijdens het koken

Tijdens het koken

• Volg je recept, houdt bij waar je bent
• Was regelmatig je handen in ieder geval na het aanraken van rauw ei, vlees en vis.
• Was groentes, kruiden en fruit voor gebruik
• Houdt je werkbank opgeruimd en schoon tijdens het koken, door de spullen die je niet meer nodig hebt in de wasbak te zetten
• Gebruik een lepelbord en zet die aan de buitenkant van het werkblad (naast de kookplaat)
• Gebruik een klein of groot koksmes om te snijden
• Werk op het werkblad tussen de kookplaat en de gootsteen
• Het buitenste gedeelte van het werkblad gebruik je voor je recept, lepelbord en textiel
• Gerecht op de juiste manier afproeven. Met twee lepels: 1 schone om het eten te pakken en 1 om te proeven. Voeg extra smaakmakers toe indien nodig

Na het koken

Keuken schoonmaken

1. Afwas voorspoelen en opstapelen in het midden van je keuken
   
2. Afwassen in de bak met sop
   
3. Afspoelen in de bak met lauw water en laten drogen op het afdruiprek.
   
4. Als je klaar bent, verder afdrogen met de theedoek. In goede volgorde afwassen.
   
5. Alles opruimen op de juiste plek en het sop laten staan.
   
6. Met een natte vaatdoek het hele aanrecht schoonmaken en met de theedoek nadrogen.
   
7. Docent keuken laten controleren
8. Sop weggooien en dit drogen

Volgorde afwassen

1. Glazen
2. Kopjes
3. Bestek
4. Borden
5. Schalen
6. Snijplanken
7. Pannen 

Belangrijk bij bakken

• Voeg eerst vet toe (olie, boter) voordat je de pan verhit en wacht tot het warm is voordat je ingrediënten toevoegt
• Gebruik altijd een droge ovenwant of doek als je een hete pan vastpakt.
  
• Laat pannen afkoelen voordat je ze schoonmaakt of opbergt.