Grammatica - module: naamvallen

• Duits
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2-6

Grammatica 

Module naamvallen

Het grammatica-schema

Grammatica-uitleg naamvallen

Om een uitgang van een woord te vinden, heb je 3 stukjes informatie nodig:

1 GROEP = der-groep, ein-groep of de rest-groep (wordt bepaald door het 1e woordje, dat een uitgang nodig heeft) OF gaat het om een persoonlijk voornaamwoord (ga dan door naar de naamval)

2 GESLACHT = wordt bepaald door 1e zelfst. nv., dat er erachter staat

3 NAAMVAL = volgorde van bepaling:

* Voorzetsel ervoor

* Werkwoord in de zin met een bepaalde naamval

* Ontleden

Persoonlijke voornaamwoorden (Personalpronomen)

Präpositionen (voorzetsels)  

Präpositionen (Voorzetsels)

In het Duits bepalen voorzetsels een naamval. Dit gaat altijd boven de naamval, die de zinsdeel krijgt door ontleding!

Als een voorzetsel als voegwoord voorkomt, hebben zij geen naamval, dit krijgen ze alleen als voorzetsel!

De voorzetsels

De keuzevoorzetsels 

an	aan, bij, op (alleen bij dagen)
auf	op (plaatsbepaling)
hinter	achter
neben	naast
in	in, naar (uitgaan/landen met lidwoord)
über	boven, over
unter	onder
vor	voor (plaats + tijd)
zwischen	tussen

Dativ

Dativ = rust, ergens zijn.

Je kunt de vraag: Wo (waar)? stellen

Die Zeitung liegt auf dem Tisch. 

Akkusativ

Akkusativ = beweging, ergens heen. 

Je kunt de vraag: Wohin (waarheen)? stellen

Sie wirft die Zeitung auf den Tisch (m). 

Tijdsbepalingen na een keuzevoorzetsel staan in de derde naamval

Je kunt de vraag: Wann (wanneer)? stellen

In einer Woche kommt er. 

Ich habe das Portmonee an diesem Samstag verloren. 

7/2-regel

Indien de betekenis van het werkwoord en het keuzevoorzetsel geen beweging of stilstaan uitdrukt, gebruik je de 7/2-regel:

auf + über = 4 e nv

rest = 3e nv

Verben mit einem bestimmten Fall 

(werkwoorden met een bepaalde naamval)

Verben mit einem bestimmten Fall (werkwoorden met een bepaalde naamval)

Een aantal werkwoorden bepalen de naamval van ’die- of dat-gene, die wordt + ‘werkwoord’. 

Zie grammatica-stencil voor de werkwoorden!

Ontleden

Ontleden

Alleen nadat je hebt gekeken of er geen voorzetsel voor staat of er geen werkwoord in de zin staat met een bepaalde naamval, dat betrekking heeft op dit zinsdeel, kun je gaan ontleden. Maar hoe moest dat ook al weer?

• Onderwerp Wie/wat + gezegde? (= alle werkwoorden in de zin) 1e nv
  
• Lijdend voorwerp Wie/wat + gezegde + ondewerp? 4e nv
  
• Meewerkend voorwerp Aan/voor + wie/wat + gezegde + (lijdend voorwerp)?
  

Ontleden

LET OP! Naamwoordelijk deel van het gezegde: treedt vaak op bij een vorm van het werkwoord sein, werden, bleiben, scheinen = 1e naamval (Nominativ)

sein            Der Vater ist der beste Arzt der Stadt.

werden     Der Lehrer wird der neue Direktor.

(soort 2e onderwerp: 2 uitspraken over het zelfde ding/persoon)

Als je nu de volgende drie gegevens hebt, kun je zoeken in onderstaand schema:

- groep

- geslacht

- naamval

De uitgangen (het grammatica-schema)

De bijvoegelijke naamwoorden (Adjektive)

Groep 1: DER-GRUPPE

Groep 2: EIN-GRUPPE

Groep 3: rest-GRUPPE

Vragen?

Mail jouw docent!