3.1 Energie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§3.1 Energie

Rekenen aan reacties

3

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat de wet van behoud van energie inhoudt.
• Je kunt benoemen welke energieomzetting plaatsvindt tijdens een proces en/of chemische reactie.
• Je kunt het verschil uitleggen tussen een exotherme en een endotherme reactie.
• Je kunt de begrippen reactiewarmte en activeringsenergie uitleggen en toepassen.
• Je kunt de reactiewarmte en de activeringsenergie in een energiediagram weergeven

Energieomzetting

Energie verdwijnt nooit, maar het wordt wel omgezet in een andere vorm!

Energieomzetting

Het symbool van energie is E met als eenheid joule (J).

Wet van behoud van energie

Vormen van energie:

warmte, licht, mechanische energie, elektrische energie, stralingsenergie en chemische energie

Wat is een chemische reactie?

Wat is een chemische reactie?

Bij een chemische reactie heb je een beginstof die verandert in een andere stof; het reactieproduct.

     Beginstof          -->       reactieproduct

Als je chocoladepoeder aan melk toevoegt, is dat dan een chemische reactie?

1. Ja
2. Nee

Als je hout verbrand in de openhaard, is dat dan een chemische reactie?

1. Ja
2. Nee

Als je een ei bakt in de pan, is dat dan een chemische reactie?

1. Ja
2. Nee

Chemische reacties

Energie-effect: Er komt energie vrij bij de reactie of er is energie nodig om de reactie te laten verlopen

Er zijn endotherme en exotherme reacties

Endotherme reacties

                                                 --> Het ei wordt verhit

                                                        --> ofwel er wordt energie in gestopt

                                                              

Een endotherme reactie is een reactie waar energie voor moet worden toegevoegd.

Exotherme reacties

                                   --> komt warmte vanaf

                                              --> ofwel er komt energie vrij

Een exotherme reactie is een reactie waarbij energie vrij komt

Activeringsenergie

Endotherme reactie

Acterveringsenergie

Exotherme reactie

Energiediagrammen

Exotherme reactie                                    Endotherme reactie

Activeringsenergie

• Reacties verlopen vaak niet spontaan
• Bij een exotherme reacties moet eerst energie worden toegevoegd om de reactie op gang te brengen.
•  Dit wordt de activeringsenergie, E_act, genoemd. 

Als je aceton gebruikt voor het verwijderen van nagellak voelt het soms koud aan.

1. Exotherm
2. Endotherm

verbranding van diesel in een auto

1. Exotherm
2. Endotherm

De thermolyse van suiker

1. Exotherm
2. Endotherm

Het koken van water

1. Exotherm
2. Endotherm

Het bevriezen van water

1. Exotherm
2. Endotherm

De verbranding van aardgas

1. Exotherm
2. Endotherm

Wat is de molecuulformule van methaan?

1. CH4
2. H2O
3. CO2
4. C2H6

Wat is de reactievergelijking van methaanverbranding?

1. CH4 + H2O → C + H2
2. CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O
3. CH4 + O2 → CO

Is de verbranding van methaan exotherm?

1. Het is geen chemische reactie.
2. Het is een fysische verandering.
3. Ja, het is een exotherme reactie.
4. Nee, het is een endotherme reactie.

Huiswerk

• §3.1 opdracht: 1 en 2