Werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Werkwoordspelling

In deze les worden alle mogelijke werkwoordvormen en hun spellingwijze nog een keer samengevat.

Vormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd                                                PVTT

Persoonsvorm verleden tijd                                                              PVVT

Gebiedende wijs                                                                                     GW

Voltooid deelwoord                                                                               VD

Onvoltooid deelwoord                                                                          OD

Infinitief (hele werkwoord)                                                                 INF

Bijvoeglijk naamwoord                                                                        BN

De ham-vraag

Voor een correcte werkwoordspelling, moet je altijd eerst een belangrijke vraag stellen. Namelijk:

heb ik te maken met een persoonsvorm?

Waarom?

Deze vraag is heel belangrijk. Kijk maar.

Hier is vorige week een ongeluk gebeur...  (Vul in)

Het is een gevaarlijk kruispunt. 

Best kans dat er nog een ongeluk gebeur.. (Vul in)

Hoe spel je de pv?

PVTT

PVVT

Persoonsvorm tegenwoordige tijd (PVTT)

Ik                   Ik-vorm                             Ik word

Jij                  Ik-vorm + t                      Jij wordt

Hij/zij/het    Ik-vorm + t                      Hij wordt

Wij                Infinitief (hele ww)          Worden

Jullie            Infinitief (hele ww)           Worden

Zij                 Infinitief (hele ww)           Worden

Persoonsvorm verleden tijd (PVTT)

Zwakke werkwoorden                                                'T EX FOKSCHAAP

-de(n) of -te(n) achter de ik-vorm

werken            ik werkte             wij werkten

vertellen         ik vertelde           wij vertelden

vermelden     ik vermeldde      wij vermeldden

Sterkte werkwoorden

Verleden tijd wordt gevormd door klinkerverandering

bieden            ik bood                 wij boden

rijden              ik reed                   wij reden

de(n) of te(n)?

Pas wel op bij bijzondere werkwoorden als: verhuizen

1.  hele werkwoord -en  = stam : verhuizen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: nee
3. dus de(n)
4. ik-vorm van werkwoord + uitgang : verhuiSde(n)

Sterke werkwoorden

veranderen 

van klank.

Sterke werkwoorden

Je schrijft wat je hoort: sloeg, riep, brak, dacht, reed 
(en je gebruikt de 'gewone' spelregels als de langermaakregel!).

Uitleg theorie: Engelse werkwoorden

Engelse leenwerkwoorden vervoeg je alsof het Nederlandse werkwoorden zijn. Je schrijft hij mixt, jij rugbyde.

• Laat de Engelse uitgang –e staan als je uitspraakproblemen krijgt: racen – ik race (*ik rac)
  
• Laat een dubbele medeklinker staan als er sprake is van uitspraakproblemen: baseballen - Ik baseball (*ik basebal)
• Gebruik in de verleden tijd gewoon ‘t ex-fokschaap
  

Engelse werkwoorden

Engelse werkwoorden vervoeg je op de Nederlandse wijze!

van t.t. naar v.t. = ik-vorm + de(n) of te(n)

het werkwoord: deleten (infinitief) 

ik delete                            ik deletete

jij deletet                           jij deletete

wij deleten                       wij deleteten

Andere vormen

Ik heb een Big Mac gegeten .                               VD

Kwijlend nam ik een hap                                        OD

Ik heb zin om een Big Mac te nemen                INF

Geef me eens een Big Mac!                                   GW

Ik eet mijn zojuist gekochte Big Mac                BN

Voltooid deelwoord (VD)

Begint vaak met BE-, GE-, VER- of ONT-.

Eindigt op:   -EN, -D, -T

Twijfel je tussen -d of -t,  gebruik dan weer  't ex-kofschip

Ik heb een Big Mac gegeten, want die was afgeprijsd.          

Mijn Big Mac was verbrand. Het vlees leek gekookt.           

Onvoltooid deelwoord

geeft aan dat je iets doet, terwijl je ook iets anders doet.

Geeft aan hoe iets gebeurt.

Hele werkwoord + een D

Kwijlend nam ik een hap. 
Pratend met volle mond zag ik hem vies naar me kijken.

Infinitief

is het hele werkwoord.

Verandert niet bij veranderen van tijd  (het is tenslotte geen pv!)

Ik heb zin om een Big Mac te eten.      

Ik had zin om een Big Mac te eten.  

Gebiedende wijs

Wordt gebruikt als het om een  gebod of bevel gaat.

Staat op de eerste plaats in de zin.

Heeft geen onderwerp bij zich.

Altijd ik-vorm

Geef me een Big Mac!

Braad ze bruin, die frietjes!

Bijvoeglijk naamwoord

zegt iets over een zelfstandig naamwoord

schrijf je zo kort mogelijk

Ik eet mijn zojuist gekochte Big Mac.

                                   

QUIZ!

Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt

Als je verstandig bent, BRAND je daar je vingers niet aan.

1. pvtt
2. vd
3. pvvt
4. bn

De (aanbranden) aardappels zijn weggegooid.

1. aangebranden
2. aangebrandde
3. aanbrandende
4. aangebrande

Mijn (intapen) enkel doet nog steeds zeer.

1. Ingetapete
2. Ingetapede
3. Ingetapte
4. Ingetapde

(vinden) alsjeblieft die bankpas terug, voor er misbruik van wordt gemaakt.

1. Vond
2. Vindt
3. Vind

De stukken (kopiëren - tt) mijn secretaresse niet meer.

1. kopieert
2. kopieërt
3. kopiëren
4. kopieerde

De pas (stofzuigen) vloer lag onder de confetti.

1. stofgezogen
2. gestofzuigde
3. stofgezoge
4. stofgezuigde

(Worden) je broer later piloot?

1. Word
2. Wordt

Hij .............. (kanoën) graag in de zomer.

1. kano
2. kanood
3. kanot
4. kanoot

De man ...... (racen) over de racebaan.

1. racet
2. ract
3. racd
4. raced

De aangebrande koekjes zijn inmiddels verkocht.
Wat is de pv?

1. aangebrande
2. koekjes
3. zijn
4. verkocht

De aangebrande koekjes zijn inmiddels verkocht.
Wat is het gezegde?

1. de aangebrande koekjes
2. zijn
3. inmiddels
4. zijn verkocht

De aangebrande koekjes zijn inmiddels verkocht.
Wat is 'aangebrande'?

1. bn
2. pvtt
3. pvvt
4. vd

EXTRA OEFENEN

- Cambiumned.nl

- Classroom