Argo Thema 8 intro: Korinthe, Diolkos, groep3: klikerstammen, naamvallen bijw. bep. 36.1-2

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

ARGO Thema 8 Peloponessos

De Peloponnesos 

Thema 8

De verhalen in dit thema gaan over schepen en handel, over zeeslagen en veldslagen, en over de twee steden op het enorme schiereiland (de Peloponnesos) die daarbij een grote rol speelden: Sparta en Korinthe.

De Peloponnesos is vernoemd 

naar de mythische koning Pelops: "Πέλοπος νῆσος".

Wie was Pelops ook al weer? Van welk verhaal kennen wij hem? (zie Les 31)

Pelops

Pelops, de zoon van Tantalos (inderdaad de zoon die in stukjes was gehakt en gekookt...) stichtte de Olympische Spelen (inderdaad, nadat hij Oinomaos had verslagen in de wagenrace...). 
De goden hadden na hun maaltijd bij Tantalos Pelops weer in elkaar gezet. Het stukje van zijn schouder (Demeter, Persephone) dat ontbrak werd vervangen door ivoor. 

Korinthe

- Gevestigd op een strategische plek: de Isthmos (zie p. 127 TB)

- Handelsstad

- Akrokorinth (hooggelegen burcht)

- Twee havens: Lechaion aan de westkant en Kenchreai aan de oostzijde

- in 146 v. Chr. verwoest door de Romeinen

Hoe oud is de oudste bebouwing in Korinthe?

1. 5000 vChr
2. 2000 vChr
3. 800 vChr
4. 450 vChr

Wat was er strategisch aan de ligging van Korinthe?

1. Het lag dicht bij Athene, dat heel invloedrijk was
2. Het had twee havens en kon dus goed handel drijven
3. Het bewaakte de toegang tot de smalle landbrug tussen het vasteland en de Peloponnesos
4. Het lag in een glooiend heuvellandschap met vruchtbare grond

Hoe heet het bovenste stuk van een zuil, dat in de Korintische stijl gekenmerkt wordt door allemaal acanthusbladeren en krullen?

1. architraaf
2. tympanon
3. kapiteel
4. triglief

Waar in de Bijbel vinden we de twee brieven aan de Korinthiërs van de apostel Paul?

1. Oude Testament
2. Nieuwe Testament

Nadat de Romeinen de stad verwoestten
in 146 v. Chr. , herbouwden ze deze weer.
De stad werd uiteindelijk definitief verwoest
in 396 AD, maar door wie?

1. De Vandalen
2. De Ostrogoten
3. De Kelten
4. De Visigoten

Diolkos en Kanaal 

Op de smalste punt (6,4 km) van de Isthmos tussen de twee zeeën was in de Oudheid de Diolkos ontstaan, waar schepen/lading over een verhard pad van de ene naar de andere kant werden geholpen.

De gevaarlijke omweg om de Peloponnesos werd zo vermeden

Al in Oudheid plannen voor een gegraven kanaal. Keizer Nero begon in 67 n.Chr. maar het kanaal werd niet voltooid

Les 36 - Diolkos

Schepen moesten vanaf Korinthe een grote gevaarlijke omweg maken om de Peloponnesos heen. 

Men maakte een 'diolkos' wat 'erdoorheen trekken' betekent.

Een geplaveide baan met groeven, een soort spoorweg.

Een schip werd op een rijdend gevaarte geplaatst.

112 tot 142 mensen en drie uur tijd nodig voor één schip.

Welk probleem zullen de slepers gehad hebben op het eerste deel van hun route en welk op het tweede deel?

Antwoord:

Op het eerste deel moesten ze bergop, op het tweede bergaf. Op het eerste deel zal het dus heel veel spierkracht hebben gekost om in beweging te komen en niet terug te

zakken, terwijl op het tweede deel juist erg moest worden geremd om een schip heelhuids terug naar zee te brengen.

Het transporteren van de schepen over de diolkos was een hele klus. Waarom was het toch de moeite waard? Noem twee redenen.

Opdracht 5b

- Duurt veel minder lang dan om Peleponnesos heen varen. 

- Vaartocht via zee erg gevaarlijk vanwege vele stormen 

Grammatica thema 8

• Klinkerstammen en uitzonderingen zelfst. nw groep 3

• ACI-constructie

• Groep ἀληθής

• Bijwoordelijke bepaling

• Vragend & onbepaald voornaamwoord: τις, τι, τινός

• Betrekkelijk voornaamwoord

groep 3: klinkerstammen

Zoek op p. 161 de uitzonderingen op en benoem de op deze munt gebruikte naamval.

In welke naamval staat βασιλέως op deze munt?

Welke stad wordt hier afgebeeld? Lees de C als sigma. Op de eerste twee woorden moet je een spiritus asper erbij denken. De tekst begint met een lidwoord.

Welke stad verbeeld dit mozaïek?

Wiens grens wordt hier bewaakt?

Wiens grens (horos) wordt hier bewaakt?

ἰχθῦς   vis

Waarom is de vis een christelijk symbool geworden?

De letters vormen een acroniem.

I (I) Ἰησοῦς Iēsoũs Jezus

Χ (CH) Χριστός Khrīstós Christus

Θ (TH) Θεοῦ Theoũ Gods

Υ (U) Υἱός Huiós zoon

Σ (S) Σωτήρ Sōtḗr redder

Nominativus

Genitivus

Dativus

Accusativus

Naamwoordelijk deel v/h gezegde

Bijvoeglijke bepaling

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

onderwerp

Bijwoordelijke bepaling

aan, voor, tegen

van

met, door, uit

Bijwoordelijke bepaling - wat is dat ook alweer?

1. Geeft meer informatie over een znw
2. Geeft meer informatie over het onderwerp
3. geeft meer informatie over de handeling in de zin
4. is noodzakelijk voor de zin.

Bijwoordelijke bepaling

In het Latijn kennen we de ablativus die vaak als bijwoordelijke bepaling fungeert; maar het Grieks heeft die niet!

Dus worden in het Grieks de verschillende soorten bijwoordelijke bepalingen door verschillende naamvallen uitgevoerd... maar welke doet wat? 

Bekijk ze op p. 166 van je hulpboek. Er volgen wat vragen.

Bijwoordelijke bepaling in de genitivus kan het volgende aangeven:

1. Tijd
2. Reden/oorzaak
3. Plaats
4. Onderwerp

Bijwoordelijke bepaling in de accusativus geeft aan:

1. Tijd
2. Afstand / richting
3. Meewerkend voorwerp
4. Middel

Een bijwoordelijke bepaling in de dativus geeft NIET aan:

1. maat
2. richting
3. middel/wijze
4. reden

Ergon 8

Maak nu Ergon 8 op pagina 153 van je hulpboek.

A. Vertaal de zin

B. Geef aan welke naamval en wat voor soort BWB er onderstreept is; gebruik het overzicht op pagina 166 TB.

Succes!

Ergon 8: antw

1. Kijk, ons nieuwe schip is veel groter dan elk ander schip. (genitivus = vergelijking)
2. De hele nacht hebben drie sterke slaven etc etc (accusativus = tijdsduur)
3. Met een duidelijk teken wordt de plaats gemarkeerd etc etc (dativus = middel)
4. 's Avonds toen de jongemannen naar huis gingen etc etc (genitivus = tijd)
5. ... renden de strijdende sporters twee stadia. (accusativus = afstand)
6. ... hebben we soms pijn aan de voeten. (accusativus = betrekking)
7. Op deze dag verwarmt een schitterende zon etc etc (dativus = tijd)
8. Het is helemaal niet onmogelijk om voor weinig geld ... (genitivus = prijs)