Les 12: Plantenkennis

• Groen
• MBO
• Studiejaar 1

Plantenkennis

Programma vandaag

Tijd	Onderwerp	Inhoud/werkvorm
7.00	Goedemorgen!	Opstart
7.10	Keek op de week	Gedaan en geleerd
7.20	Hout en kruidachtig	Theorie
7.45	Verzamelen	Verzamelen wilde flora
8.50	Afsluiting	Tips en tops

Doelen: 

De student kan: 

 - 8 houtachtige gewassen benoemen, hun eigenschappen en 3 voorbeelden per gewas beschrijven.

-  5 kruidachtige gewassen noemen, hun eigenschappen en 3 voorbeelden per gewas beschrijven.

- de organen en hun functie van planten uitleggen. 

- 14 (on)kruiden verzamelen 

Houtige gewassen

- Overblijvende planten waardoor veel hout ontstaat. 

- Bomen en heesters 

Bomen

 Bomen hebben vaak één opgaande stam met hoofd- en zijtakken. Over

 het algemeen zijn bomen in Nederland bladverliezend. Wat grootte

 betreft, kunnen we ze op de volgende manier indelen:

 • 1e grootte > 15 meter;

 • 2e grootte 10 – 15 meter;

 • 3e grootte 6 – 10 meter;

 • 4e grootte 1 – 6 meter.

 Voorbeelden zijn: Fagus (beuk), 

Quercus (eik), Fraxinus (es)

Coniferen

Coniferen of naaktzadigen zijn vaak groenblijvende en kegeldragende

 bomen en struiken met schubvormige of naadvormige bladeren. Naast

 kegels kunnen coniferen
ook bessen dragen.
De habitus (vorm) kan

 zuilvormig, piramidaal,
hangend of bodembedekkend zijn.

 Voorbeelden zijn: Picea (spar),
Abies (den), Juniperus (jeneverbes).

Heesters

 Meerstammige en houtige plant die we ook vaak struik noemen. Er zijn

 zowel bladhoudende, als bladverliezende heesters. Wat grootte betreft,

 kunnen we ze op de volgende manier indelen:

 • 1e grootte > 4 meter;

 • 2e grootte 2 – 4 meter;

 • 3e grootte 0,5 – 2 meter;

 • 4e grootte < 0,5 meter.

 Voorbeelden zijn: Ribes (ribes),
Corylus (hazelaar), Syringa (sering).

Fruit

Tot de groep fruit behoren bomen en heesters die na de bloei eetbare

 vruchten vormen voor consumptie.

 Voorbeelden zijn: Malus (appel), Pyrus (peer), Vitis (druif).

Klim- en leiplanten

Klim- en leiplanten (Lianen) zijn heesters die door klimorganen of slingerend

 omhoog groeien tegen muren, hekwerken en bomen.

 

Voorbeelden zijn: Lonicera (kamperfolie),

 Clematis (bosrank), Campsis

 (trompetbloem).

Rozen

Rozen zijn eigenlijk bladverliezende heesters. We rekenen de rozen toch

 tot een andere groep, omdat ze vaak een andere verzorging vragen.

 Denk maar eens aan de snoeiwijze. Rozen worden vaak als vak- en

 perkbeplanting gebruikt.

 Voorbeelden zijn: Rosa canina
 (hondsroos), Rosa rugosa (bottelroos),

 Rosa ‘New Dawn’ (leiroos).

Kuipplanten

Kuipplanten zijn niet winterhard in het Nederlandse klimaat en staan

 dan ook vaak in potten of kuipen. Ze moeten dan ook vaak op een

 vorstvrije en lichte plaats overwinteren. 

Vaak staan kuipplanten op het

 terras.

 Voorbeelden zijn: Agave (agave),
 Laurus (laurier), Fuchsia (fuchsia).

Kruidachtige gewassen

- Geen secundaire diktegroei dus weinig hout 

- Vaatplant 

Vaste planten 

Vaste planten overwinteren ondergronds en komen elk voorjaar weer

 boven de grond met nieuwe stengels, blad, bloemen en zaden. Een

 aantal vaste planten is wintergroen. Vaste planten tref je in de tuin vaak

 aan als onderbeplanting
of in een vaste plantenborder.

 

Voorbeelden zijn: Aster (herfstaster), 

Achillea, Vinca

 (maagdenpalm), Polypodium (eikvaren). 

Bollen en knollen

Bollen en knollen bezitten een ondergrondse verdikte wortel (knol) of

 stengeldelen (bol).

 Voorbeelden zijn: 

Tulipa (tulp), Dahlia (dahlia),

 Narcissus (narcis).

Eén- en tweejarigen

Eén- en tweejarigen geven na zaaien in het eerste of respectievelijk

 tweede jaar bloemen en sterven daarna af. Een aantal tweejarigen

 vormt na het eerste jaar een bladroset. Eenjarigen worden vaak

 gebruikt in plantenpakken en perken. De één- en tweejarigen worden

 ook vaak zomerbloemen genoemd.

 
Voorbeelden zijn: Ageratum (mexicaantje), Salvia (salie), Cheiranthus

 (muurbloem).

Water- en moerasplanten

Water- en moerasplanten zijn meestal vaste planten die in of rondom

 het water leven. De moerasplanten leven langs de waterkant op

 vochtige tot zeer vochtige grond.  De waterplanten kunnen we weer onderverdelen in: 

 • ondergedoken planten,

 maar niet wortelend in de bodem;

 • drijvende planten;

 • wortelende waterplanten en 

waterplanten die boven de

 waterspiegel groeien.  
Voorbeelden zijn: Nymphaea (waterlelie); Phragmites (riet); Acorus

 (kalmoes).

Wilde flora 

 Wilde flora zijn vaak vaste planten die inheems in Nederland

 voorkomen. Wilde planten of wilde flora komen voor in een natuurlijke,

 maar ook in een stedelijke omgeving.

 Voorbeelden zijn: paardebloem, madeliefje, brandnetel, smeerwortel.

 (kalmoes).

Opdracht 

Download de app Obsldentify. 

Zoek 10  houtachtige gewassen.

Breng op naam met de app. 
Neem een tak inclusief blad mee.

Zoek 10 kruidachtige gewassen.
Breng op naam met de app. 
Neem een steel inclusief blad en bloem mee.