Psychologie 3 - Les 4

• Psychologie
• MBO
• Studiejaar 1

Weekplanning

Week 1: 

Week 2: Vervalt i.v.m. studiedag

Week 3: Ontwikkeling van de mens (prenatale fase, baby, peuter)

Week 4:  Ontwikkeling van de mens (kleuter, kind, puber, adolescent, volwassene)

Week 5: Persoonlijkheidsstoornissen

Week 6: Eetstoornissen

Week 7: Uitloop/herhaling

Afronding: Theorietoets, minimaal een 5,5 behaald

Lesplanning

• Doornemen leerdoelen
• Eetstoornis - Wat is het?
• Verschillende soorten eetstoornissen
• Oorzaken eetstoornissen
• Psychologische gevolgen eetstoornis 

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun jij: 

• De psychologische oorzaken en gevolgen van eetstoornissen beschrijven. 

Lesplanning

• Doornemen leerdoelen
• Eetstoornis - Wat is het?
• Verschillende soorten eetstoornissen
• Oorzaken eetstoornissen
• Psychologische gevolgen eetstoornis 

Eetstoornis -
Wat is het?

Eetstoornis

Eetstoornissen zijn psychische aandoeningen met vaak ernstige lichamelijke gevolgen

Wat is het verschil?

Een eetprobleem is niet hetzelfde als een eetstoornis. Het grootste verschil is dat een eetstoornis je hele leven en functioneren negatief beïnvloedt en in de weg staat, terwijl dit bij een eetprobleem niet het geval is. 

pointer.kro-ncrv.nl

Zelfbeeld

Beoordelen de karaktertrekken negatief en laten zwakke kanten veel zwaarder wegen.

Negatief zelfbeeld wordt geprojecteerd op het lichaam. 

Lijnen -> negatief zelfbeeld rechttrekken. 

Zelfvertrouwen is ook laag. Ze denken dat ze niets waard zijn en deze gedachten zijn moeilijk te veranderen. Het is een vicieuze cirkel, ze komen er niet uit. 

Lesplanning

• Doornemen leerdoelen
• Eetstoornis - Wat is het?
• Verschillende soorten eetstoornissen
• Oorzaken eetstoornissen
• Psychologische gevolgen eetstoornis 

Soorten eetstoornissen

Soorten eetstoornissen

Volgens GGZ standaard:

1. Anorexia nervosa (AN)
2. Boulima nervosa (BN)
3. Eetbuistoornis (BED)
4. De vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (ARFID)

Zoek op en vat samen in 1 zin:

- Wat houdt deze stoornis in?

https://www.ggzstandaarden.nl/zorgstandaarden/eetstoornissen/over-eetstoornissen/wat-is-een-eetstoornis

Lesplanning

• Doornemen leerdoelen
• Eetstoornis - Wat is het?
• Verschillende soorten eetstoornissen
• Oorzaken eetstoornissen
• Psychologische gevolgen eetstoornis 

Oorzaken eetstoornissen

Oorzaken eetstoornissen

Net als bij andere psychische stoornissen kan er ook bij eetstoornissen sprake zijn van een erfelijk bepaalde kwetsbaarheid.

Risicofactoren voor het ontstaan van een eetstoornis zijn:

1. specifieke psychologische factoren (negatieve lichaamsbeleving; irrationele zorgen over gewicht; riskant lijngedrag; angst om dik te worden);
   
2. algemene psychologische risicofactoren, zoals gebrek aan zelfvertrouwen, negatief zelfbeeld en gevoel van ineffectiviteit;
   
3. sociaal-culturele factoren (beoefening van sporten waarvoor iemand licht of mooi moet zijn).
4. sociaal-demografische factoren

Specifiek psychologische factoren

Een omgeving die tijdens het opgroeien nadruk op gewicht en uiterlijk legt. 

Bij de lichaamsbeleving kunnen sekse specifieke ervaringen en ideaalbeelden een rol spelen:

• Vrouwen zijn vaker ontevreden over hun lichaam dan mannen en kunnen een sterkere drijfveer hebben om slank te zijn.
  
• Mannen daarentegen kunnen een grotere wens hebben om gespierd te zijn.

Algemene psychologische factoren

Persoonlijke kenmerken spelen eveneens een rol, waarvan de meest opvallende:

• het lage gevoel van eigenwaarde 
• perfectionisme (bij AN) en impulsiviteit (BN en BED). 

Sociaal-demografische factor

De sterkste sociaal demografische risicofactor is vrouw zijn in de industrieel ontwikkelde landen waar het slankheidsideaal overheerst.

Voorbeeld:

In Afrika en Latijns Amerika komt anorexia nervosa nauwelijks voor, maar bulimia nervosa en binge eating disorder komen er net zo vaak voor of mogelijk zelfs vaker dan in West-Europa.

Verhoogde genetische en familiaire kwetsbaarheid.

Social media

Uit onderzoek blijkt dat  de miljoenen beelden van “perfecte” lichamen op internet, kwetsbare jongeren onder druk zet om aan deze maatschappelijke idealen te voldoen.

www.metronieuws.nl

Lesplanning

• Doornemen leerdoelen
• Eetstoornis - Wat is het?
• Verschillende soorten eetstoornissen
• Oorzaken eetstoornissen
• Psychologische gevolgen eetstoornis 

Gevolgen
eetstoornissen

Gevolgen eetstoornis

Aanzienlijk verlies van kwaliteit van leven

Onder vrouwen van 15-19 jaar in landen met hoge inkomens staan eetstoornissen qua ziektelast op de 12e plaats van een lijst met meer dan 300 lichamelijke en psychische ziekten.

Gevolgen eetstoornis

De gevolgen strekken zich uit over alle levensgebieden: werk, gezin en familie, sociaal leven

• één op de 4 patiënten met AN heeft betaald werk;
  
• +/- de helft van de patiënten met BN  en BED ondervindt problemen met sociale rollen zoals werk en relaties;
  
• vrouwen met een eetstoornis zijn vaker ongewild kinderloos, doen vaker een beroep op fertiliteitsbehandeling en hebben meer moeite met de zorg voor hun kinderen. Deze moeilijkheden kunnen bijdragen aan overdracht van eetstoornissen op de volgende generatie. 

Gevolgen eetstoornis

• Lijden onder hun schaamte en dwangmatigheid
• Gebruiken trucs en uitvluchten 
• Kunnen een hekel aan zichzelf hebben als het niet lukt om zich aan hun voornemen te houden. 

De belasting voor de direct betrokken mantelzorgers, ouders, partners, familie is erg hoog: zo’n 24 uur per week besteden zij aan zorg voor hun familielid met een eetstoornis.

Gevolgen eetstoornis

Soms leidt de eetstoornis tot de dood.

• AN leidt het vaakst van alle psychische aandoeningen tot de dood. Per 10 jaar overlijdt 5% van de patiënten met anorexia nervosa. 1 op de 5 door suïcide; andere oorzaken van overlijden zijn de gevolgen van het gebrek aan voeding en somatische complicaties.
• Per 10 jaar overlijdt 2% van de patiënten met BN; 1 op de 5 door suïcide

Verloop BED kan nog weinig worden gezegd.

Vanwege de verandering in de classificatie eetbuistoornis (BED) is nog niet zo lang als diagnose opgenomen in de DSM 5 kan over het natuurlijk beloop van BED nog weinig worden gezegd. Onderzoek naar de behandeling van boulimia nervosa (BN) dat gebruik maakt van wachtlijstcondities suggereert dat een gedeelte van deze patiënten herstelt zonder actieve behandeling.

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun jij: 

• De psychologische oorzaken en gevolgen van eetstoornissen beschrijven.