3.1 Armoede in de negentiende eeuw-2024

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

3.1 Armoede in de negentiende eew 

Wat gaan we vandaag doen?

• Lesdoelen toelichten 
• Uitleg over de oorzaken van armoede in de 19e eeuw 
• Paragraaf lezen 
• Zelfstandig aan het werk met de opdrachten uit het boek
• Tijd over? Filmpje 
• Les afsluiting 

§3

Sociale zekerheid en de verzorgingsstaat in Nederland

BASIS

A

Oorzaken van armoede

Leerdoel:

Je kunt uitleggen waarom verschillende groepen mensen in de 19e eeuw in armoede leefden.

Lesdoelen 

1. Geef drie redenen voor het slechte leven van arbeiders in de 19e eeuw 
2. Je kunt uitleggen waarom sommige mensen geen inkomen hadden 

Sociale verzorgingsstaat = de staat is verantwoordelijk voor het welzijn van de burgers.  (Onderwijs, gezondheidszorg) 

Sociale zekerheid = de staat regelt inkomen voor burgers die niet kunnen werken.

(Hoger inkomen is meer belasting betalen)

A. Oorzaken van armoede

• Platteland; 
• Mensen werkten als landarbeider/ambachtsman
• Ze verdienden steeds minder omdat de fabrieken spullen goedkoper konden maken
• In de loop van de 19e eeuw trokken veel mensen van het platteland naar de industriesteden. Zij hoopten daar werk te vinden als arbeider in een fabriek

 3.1 Armoede in de negentiende eeuw

A.  Oorzaken van armoede

Bron 1 Vrouwen zijn aan het werk in een sigarenfabriek in Utrecht. (Foto uit ongeveer 1885.)

Stad;

In grote steden leefden vooral de arbeiders in armoede.

• De werkomstandigheden in fabrieken waren slecht.
• De woonomstandigheden van arbeiders waren ook slecht. 
• Er was weinig kennis over gezondheid en er braken regelmatig besmettelijke ziektes uit

 3.1 Armoede in de negentiende eeuw

Cholera (1817-1923)

Infectieziekte 

Vervuild drinkwater 

Ontsteking darmen

Verlies van vocht

Blauwe dood 

Cholera (1817-1923)

Uitbraken: NL pas 1832, 1848, 1866

Snelle verspreiding

Groot besef van hygiëne

Oplossing: vocht toedienen en antibiotica 

A.  Oorzaken van armoede

Andere groepen:

mensen die niet konden werken als arbeider of landarbeider. Zieken,gehandicapten en ouderen. 

Doordat zij niet konden werken, hadden ze geen inkomsten, want niemand kreeg een uitkering van de staat.

 3.1 Armoede in de negentiende eeuw

Corona VS Cholera 

• Beide gevallen verspreidden zich door reizen 
• Beide gevallen hadden een grote impact op de samenleving 
• In beide gevallen moest de overheid ingrijpen
• In beide gevallen was er angst onder de bevolking 

Maken

3.1 Armoede in de 19e eeuw

A. Oorzaken van armoede

opdracht 1 t/m 5

blz. 99