§3.3 Water op aarde deel 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga rustig zitten.

Pak je boek alvast voor!

B; 96

K; 106

Startopdracht

Teken een lange waterkringloop.

Zet begrippen op de juiste plaats

Lesplanning 

Welkom

Startopdracht

Lesdoelen

Uitleg 

Lesdoelencheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Leg uit hoe een gletsjer ontstaan.
2. Leg in stappen vorstverwering uit.
3. Hoe wordt het materiaal wat vrij komt bij verwering genoemd?
4. Benoem de 3 delen van de rivier en Noem van elk deel een kenmerken.

Omstandigheden  in de bergen

Koud in de bergen. Daardoor zijn de toppen vaak wit           eeuwige sneeuw en gletsjers.

Ontstaat van een gletsjer

• neerslag valt als sneeuw,
• er ontstaat een dikke laag sneeuw,
• door de druk verandert het in ijs,
• het ijs schuift naar beneden.

In het dal is het warmer en daar smelt het ijs.

Verwering in de bergen

Verwering is het langzaam afbrokkelen van gesteente.

• Vorstverwering

Materiaal wat loskomt bij verwering noemen ze verweringsmateriaal.

Stap 1: water siepelt in scheuren

Stap 2: water bevriest

Stap 3: water zet uit wanneer het bevroren is --> ijs

Stap 4: het ijs duwt de scheur verder uitelkaar

Verweringsmateriaal op transport 

• water
• wind
• ijs

Verweringsmateriaal op transport in water, wind en ijs kan er erosie ontstaan. Het is net schuurpapier, die het landschap veranderd.

Wat ontstaat er?

• V-dalen door rivieren 
  
• U-dalen door gletsjers

Erosie door water

Door het snel stromende water en verweringsmateriaal onstaat er een V-dal

Erosie door ijs

Als het ijs is weg gesmolten blijft er een U-dal over

Kenmerken van de rivier

Bovenloop

• In de bergen
• Bron van de rivier = smeldende gjetsjer 
• Rivier stroom heel snel
• Veel erosie door stenen
• Smal riviertje

Middenloop

• Rivier stroom minder snel
• Daardoor sedimentatie van de zwaar verweringsmateriaal zoals grind
• Rivier wordt steeds breder
• Rivier begint te slingeren = meanderen 

Benedenloop

• Stroomsnelheid van de rivier is langzaam
  
• Daardoor sedimentatie van licht verweringsmateriaal zoals zand en klei
  
• Rivier meanderd 
  
• Brede rivier (soms wel 100m)
• De rivier stroom de zee in = monding

 Proefje!

Bron

Benedenloop

Bovenloop

Monding 

Middenloop

 Sedimentatie

Erosie

Aan het werk

Wat: lees en maak van §3.3 'Water op aarde' vraag 4 t/m 6 + 9 t/m 11

Wanneer: deze les, en wanneer je het niet af krijgt, thuis afmaken!

Hulp:   de theorie (lees goed!)

              buurman/buurvrouw naast je

              de docent

Klaar: maak herhaling of verdieping

Tijd: timer

Lesdoelencheck

1. Leg uit hoe een gletsjer ontstaan.
2. Leg in stappen vorstverwering uit.
3. Hoe wordt het materiaal wat vrij komt bij verwering genoemd?
4. Benoem de 3 delen van de rivier en Noem van elk deel een kenmerken.

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃

Wat heb je geleerd deze les?