HEY 6.5 Evenwichten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.5 Evenwichten 1

Geef de naam

1. 1-Hydroxybutaan
2. Butaan-1-ol
3. 1-Butanol
4. Butaan-4-ol

Geef de naam:

1. 2-amino-propaan-1-ol
2. 1-hydroxy-propaan-2-amine
3. aminopropanol
4. propaan-2-amine-1-ol

Welk zuur is dit?

1. Ethaanzuur
2. Ethaancarbonzuur
3. Butaanzuur
4. Propaanzuur

Leerdoelen

• Je leert wat een dynamisch evenwicht en een evenwichtsreactie is.
  
• Je leert hoe je een evenwichtsreactie aflopend kunt maken.

Omkeerbare reacties. 

Omkeerbare reacties zijn reacties waarbij de reactieproducten terugreageren tot de beginstoffen. 

De bereiding van ammoniak uit stikstof en waterstof is er een.

Een ander voorbeeld is blauw kopersulfaat:

Esterbinding

Waarom is de vorming van een ester een voorbeeld van een condensatiereactie?

1. De reactie is heel warm
2. De reactie is heel koud
3. De reactie wordt gedaan in water
4. Er ontstaat water

Hydrolyse

Ontleding van een ester of amide met behulp van water

Chemisch evenwicht

Evenwicht reactie:

.

Als een chemisch evenwicht is bereikt, stopt de reactie.

1. Waar
2. Niet waar

"Concentraties van alle stoffen zijn gelijk in evenwicht."

1. Waar
2. Niet waar

"Als een reactie het evenwicht heeft bereikt, veranderen de concentraties van de stoffen niet meer."

1. Waar
2. Niet waar

Aan de slag!

6,5 Evenwichten

Maken opdr. 60 t/m 66

6.5 Evenwichten 2

Leerdoelen

• Je leert wat een dynamisch evenwicht en een evenwichtsreactie is.
  
• Je leert hoe je een evenwichtsreactie aflopend kunt maken.

Als een chemisch evenwicht is bereikt, stopt de reactie.

1. Waar
2. Niet waar

Aan welke twee voorwaarden moet worden voldaan als er in een evenwichtstoestand sprake is van een dynamisch evenwicht?

1. De concentraties veranderen niet Er staat een dubbele pijl
2. Reactiesnelheid naar links is gelijk aan de reactiesnelheid naar rechts De concentraties veranderen niet
3. Reactiesnelheid naar links is gelijk aan de reactiesnelheid naar rechts Stoffen zijn gasvormig
4. De concentraties veranderen niet Stoffen zijn gasvormig

Ligging van het evenwicht

Concentraties links en rechts van de pijl zijn niet even groot. 

Het evenwicht ligt links als de concentratie links het grootste is. 

Is de concentratie rechts het grootst? Het evenwicht ligt dan rechts. 

Evenwicht verschuiven

= zorgen dat de concentraties veranderen. 

Bv: evenwicht ligt links. Verschuiven betekent: ervoor zorgen dat de concentraties rechts groter worden. 

Hoe?

1. Concentratie veranderen
   
2. Volume veranderen 
3. Temperatuur veranderen 

Concentratie veranderen

Meer N2 betekent dat de reactie NAAR rechts tijdelijk sneller gaat: er wordt dus meer NH3 gemaakt. 

Het evenwicht verschuift naar rechts. 

Concentratie veranderen

Evenwicht aflopend maken:

Gas afzuigen: reactie naar links kan niet meer. 

Evenwicht wordt een aflopende reactie naar rechts. 

Volume veranderen (1)

Kleiner volume bij gassen = hogere concentratie van alle stoffen. Links staan in totaal 4 deeltjes, rechts 2. 

Grotere kans op botsing tussen 4 deeltjes: dus reactie naar rechts gaat tijdelijk sneller: evenwicht verschuift naar de kant met de minste deeltjes. 

Volume veranderen (2)

Verdunnen (bij opgeloste stoffen) of volume vergroten (bij gassen) betekent het omgekeerde: 

Het evenwicht verschuift naar de kant met de meeste deeltjes. 

Temperatuur veranderen

Bij een evenwicht is er 

altijd 1 reactie exotherm en 1 reactie endotherm. 

De reactie die het meest profiteert van temperatuurverhoging is de endotherme reactie, 

Dus in dit geval: de ontleding is endotherm, dus bij een verhoging van de temperatuur, verschuift het evenwicht naar links. 

Effect katalysator

Toevoegen katalysator:

- geen effect op concentraties stoffen (dus geen verschuiving van evenwicht)

- wel effect op insteltijd: Tijd totdat het evenwicht gevormd is, wordt korter. 

Concentratiebreuk en Evenwichtsconstante

Evenwichtsvoorwaarde

De evenwichtsvoorwaarde

Als er een evenwicht is ingesteld kan er een evenwichtsvoorwaarde worden opgesteld. Hierin staan de concentraties van stoffen uit de reactie.

Let op: alleen concentraties opgeloste stoffen en gassen!

evenwichtsconstante

(alleen afhankelijk van T)

concentratiebreuk          =

Even oefenen met evenwichtsvoorwaarde opstellen

Even oefenen met 

Wat gebeurt er met het evenwicht als stof C en/of D wordt verwijderd uit het reactiemengsel?

A + B <--> C + D

1. Er gebeurt niets
2. Het evenwicht verschuift naar links
3. Het evenwicht verschuift naar rechts

Als je de concentratie van een van de stoffen in een evenwicht verandert, verandert op dat moment de waarde van K

1. waar
2. niet waar

Waarin verandert het evenwicht wanneer je een katalysator toevoeg?

1. Nergens in.
2. De concentratie van reactieproducten worden groter.
3. De concentratie van de beginstoffen worden groter.
4. Het evenwicht wordt eerder gevormd.

Er bestaan evenwichtsreacties en aflopende reacties.
Welke bewering over evenwichtsreacties en aflopende reacties is juist?

1. Bij evenwicht is de reactiesnelheid nul.
2. Bij evenwicht zijn de concentraties voor en na de pijl gelijk.
3. Aflopende reacties hebben altijd een katalysator nodig.
4. Een aflopende reactie gaat door totdat een van de beginstoffen op is.

De gassen ammoniak en waterstofchloride zijn bij een temperatuur van 25 °C in evenwicht met ammoniumchloride NH3(g) + HCI(g) ⇆ NH4Cl(s).
Wat is hier de evenwichtsvoorwaarde K ?

1. K= 1 / [NH3] [HCl]
2. K= 1/[NH3] + [HCl]
3. K= [NH4Cl]/[NH3] [HCl]
4. K= [NH3] [HCl]

Aan de slag!

6.5 Evenwichten

Maken opdr. 67 t/m 73