Pathologie hormoonstelsel

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1,2

Pathologie hormoonstelsel

Leerdoelen

• Je kunt de meest voorkomende endocriene ziekten benoemen en toelichten. 

• Je kunt de symptomen van een overmaat of tekort (deficiëntie) aan hormonen beschrijven 

Hormonen

• Het zijn 'signaalstoffen'
• Hormoonstelsel = bewakingssysteem van het lichaam
  
  
• Verplaatsing via het interne milieu - secretie (via bloed)
• Verplaatsing via het externe milieu - externe afgifte (alles wat in contact staat met buitenlucht, ook darmen bijv.).

Hypofyse

• Speelt een belangrijke rol bij de hormoonhuishouding.
• Bij ziekten aan de hypofyse wordt er te veel of te weinig hormonen aangemaakt.
• Te veel hormonen komen door adenomen (goedaardige gezwellen).
  
• Hypofysetumor kan leiden tot overmatige productie van groeihormoon.
• Dan ontstaat acromegalie of gigantisme: reuzengroei.

ADH 

• Antidiuretisch hormoon
  
  
• Beperkt de uitscheiding van vocht via de nieren.
  
  
• Weinig ADH aanwezig, dan is er veel urineproductie (polyurie). 

Schildklier

Afgifte van schildklierhormonen staat onder invloed de hypofyse, thyreoïdstimulerend hormoon (TSH). 

Welke stoffen worden aangemaakt en uitgescheiden door de schildklier, onder invloed van TSH?

1. joodthyronine (T1)
2. di-joodthyronine (T2)
3. tr-joodthyronine (T3)
4. thyroxine (T4)

Hypothyreoïde

• Traagwerkende schildklier
  
  
• Symptomen zijn vaak
  moeilijk te herkennen

Symptomen:

- vermoeidheid

- gewichtstoename

- koude-intolerantie

- depressie

- geheugenverlies

- droge huid

- obstipatie

- haaruitval

Hyperthyreoïdie

• Te actieve schildklier 
• Diagnose wordt gesteld met
  anamnese en bloedonderzoek.

Symptomen:

- Gewichtsafname

- hartkloppingen

- warmte-isolatie

- transpiratie

- vermoeidheid

- tremoren

Welke medicatie wordt veel gebruikt bij hypothyreoïdie?

1. Levodopa
2. Levothyroxine
3. Thorax
4. Thyramysu

De bijnieren

Iemand die geen ADH aanmaakt plast veel; wat is hier het gevaar van?

1. overvulling
2. ondervulling
3. cystitis
4. pyelonefritis

Bij welke ziekte zal de zorgvrager het snel koud hebben?

Hyperthyreoïdie

Hypothyreoïdie

Bij de ziekte van Addison is er een ....aan corticosteroïden

overschot

tekort

De oorzaak van de ziekte van Cushing ligt in

1. bijnierschors
2. bijniermerg
3. bijschildklier
4. schildklier

meneer T (73 jaar oud) heeft sinds 5 jaar DM. Welke type?

Type 1

Type 2

Mevrouw K heeft DM. Ze zweet, beeft en lijkt wat afwezig. Oorzaak?

hypoglycemie

Hyperglycemie

Ziekte van Hunter

Komt vooral bij jongens voor.

Prognose zonder behandeling overlijden tussen de 10 -15 jaar na diagnose.

Enzymvervangende therapie

Symptomen

Milde vorm:
Geen verlies van intelligentie

Gelaatstrekken worden grover

Problemen met de gewrichten

Gehoorproblemen
Hart- en luchtwegenproblemen

Symptomen

Ernstige vorm:
Chronische ademhalingsproblemen
Veel infecties

Stijfheid

Verstandelijke vermogens gaan achteruit.

Problemen met vergroeiingen en gewrichten en botten

Phenylketonurie (PKU)

Erfelijk, beschadiging van DNA

Behandelbaar
Enzym werkt niet goed.

Opstapeling van eiwitten (aminozuur phenylalanine)

Zeer schadelijk voor de hersenen.

1 op de 18.000 mensen in Europa.

Symptomen

Na half jaar achterstand in verstandelijke ontwikkeling

Epilepsie

Kleine hoofdomtrek

Lichte huid- en haarkleur

Gedragsproblemen

Te hoge/lage spierspanning

Hielprik

Hielprik bij pasgeboren kinderen

Sterk verhoogd phenylalanine in het bloed

Eventueel aanvullende bloedonderzoek

Behandeling

 Streng eiwitbeperkt dieet
Vermijden van de zoetstof aspartaam.

Speciale dieetproducten waar geen phenylalanine in zitten
De begeleiding van  diëtist 

 Medicijn (Kuvan)

Regelmatig bloedprikken