G2 H4 Par. 3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Par. 4.3 Fossiele brandstoffen

V. Kobus - 2024

Leerdoelen par. 4.3

V. Kobus - 2024

- Je weet wat fossiele brandstoffen zijn
 

- Je weet hoe fossiele brandstoffen zijn gevormd

- Je weet waarvoor verschillende soorten fossiele brandstoffen worden gebruikt

Wat is GEEN fossiele brandstof?

V. Kobus - 2023

1. Steenkool
2. Witte kool
3. Bruinkool
4. Aardgas

Wat zijn fossiele brandstoffen?

Wat zijn fossiele brandstoffen?

 

• brandbaar
  
• energie
  
• fossiel >> resten van planten en dieren
• soorten: bruinkool, steenkool, aardolie, aardgas

Wat is de goede volgorde?

V. Kobus - 2023

1. Veen - Steenkool - Bruinkool - Planten
2. Veen - Planten - Steenkool - Bruinkool
3. Planten - Veen - Bruinkool - Steenkool
4. Planten - Veen - Steenkool - Bruinkool

Van planten tot steenkool

Van planten tot steenkool

• Veen wordt bedekt door sedimenten
  
• Hoge druk en temperatuur in de veenlaag
  
• Eerst wordt bruinkool gevormd (75% koolstof)
  
• Daarna steenkool (meer dan 75% koolstof)
  
• Aardgas komt vrij
  

Zonder sedimenten op de plantenresten ontstaat geen steenkool

V. Kobus - 2023

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een hoogoven?

Wat is een hoogoven?

• Installatie waarbij ijzererts sterk verhit wordt met steenkool als brandstof.
• Het ijzer en de rest wordt zo gescheiden.
• Je houdt dan dus puur ijzer en afval (dit noemen ze slakken) over.

Gebruik van bruinkool en steenkool

• Bruinkool

    - ligt dicht onder het aardoppervlak

    - wordt gebruikt in elektriciteitscentrales

• Steenkool
  

    - vorming duurt langer

    - ligt dieper dan bruinkool

    - wordt vooral gebruikt in hoogovens

Tot in de zestiger jaren van de vorige eeuw werd ook in Limburg steenkool gewonnen

V. Kobus - 2023

1. Waar
2. Niet waar

Van plankton naar aardolie

Van plankton naar aardolie

- plankton wordt samengeperst door lagen sediment

- 1 tot 1,5 kilometer diep, temperatuur tussen 60 en 120 °C

- bij de vorming ontstaat aardgas

De goede volgorde van boven naar beneden is

V. Kobus - 2023

1. Water - Gas - Olie - Poreuze laag - Afsluitende laag
2. Water - Gas - Afsluitende laag - Olie - Poreuze laag
3. Water - Olie - Afsluitende laag - Gas - Poreuze laag
4. Water - Afsluitende laag - Gas - Olie - Poreuze laag

Gebruik van aardolie en aardgas

Aardgas:

    - elektriciteitscentrales, fabrieken, cv-ketels, gasfornuizen

Aardolie:

    - benzine, kerosine, asfalt, kunststoffen

 Nadelen: 

    - het raakt op, verzakkingen en aardbevingen, broeikasgassen

Sommige kleding, bankpasjes, schoensmeer, lijm en autobanden worden (gedeeltelijk) van aardolie gemaakt.

V. Kobus - 2023

1. Waar
2. Niet waar

Toekomst?

Fossiele brandstoffen & toekomst

 

• Over lange tijd gevormd (miljoenen jaren!)
• Redenen om het gebruik ervan terug te dringen

    - milieuvervuiling en vrijkomen van broeikasgassen

    - de brandstoffen raken op

    - door ongelijke spreiding over de aarde (sommige landen zijn te veel afhankelijk van olie- en gasproducerende landen)

Aan de slag!

Bestudeer par. 4.3

Maken opdrachten (alles) 

Extra oefening: Flitskaarten en test jezelf bij 4.2 en 4.3