Poëzie les 3-6 en Jongensuur

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Poëzie les 3-6 en Jongensuur

Je kent de vormen van beeldspraak (vergelijking, metafoor, metonymia, personificatie, synesthesie)

Je herkent stijlfiguren in gedichten.

Je hebt Het jongensuur gelezen en je vormt een mening over het boek.

Voorbeeld van een citaat:

'Ik probeerde me voor te stellen hoe het was om meteen als jongen te worden geboren (…) Dat je kon voetballen, ’s avonds door de stad lopen en meisjes aanspreken, zwemmen op het jongensuur, een beroep kiezen en in dat beroep doorwerken als je trouwde en kinderen kreeg, dat je geen truttige dingen hoefde te doen als handwerken en tafeldekken.’

(Uit de roman Het jongensuur van Andreas Burnier, 1969).

Het jongensuur in toneel

Lees het artikel uit de Volkskrant. Het jongensuur komt in september in het theater.

Welke bruikbare informatie staat erin voor jouw essay?

www.volkskrant.nl

Welke bruikbare informatie vind je in het artikel?

Poëzie en beeldspraak

- Beeldspraak speelt een belangrijke rol in poëzie

- We maken onderscheid in twee soorten:

A. Beeldspraak (vergelijking, metafoor, metonymie, synesthesie, personificatie)

B. Stijlfiguren (herhaling, hyperbool, tautologie, etc.)

De toekomst lacht je tegemoet

1. Personificatie
2. Metonymia
3. Synesthesie
4. Vergelijking zonder als

Het is een prachtige dag. Oorverdovend zonlicht.
Het is een prachtige dag.

1. Personificatie
2. Metonymia
3. Synesthesie
4. Vergelijking zonder als

Mijn vriend, mijn rots in de branding

1. Personificatie
2. Vergelijking met als
3. Synesthesie
4. Vergelijking zonder als

Wat een lekker wijntje. Wil je mij die Bordeaux aangeven?

1. Personificatie
2. Metafoor
3. Synesthesie
4. Metonymia

Metonymia

- Geen vergelijking of metafoor, maar er is wel een verband.

1. Deel/geheel ('Even de koppen tellen')

De koppen = deel (van de mens)

De mens = geheel

2. Voorwerp/inhoud ('Doe mij nog een bakkie')

Een bakkie = voorwerp

koffie/thee = inhoud

Metonymia

- Geen vergelijking of metafoor, maar er is wel een verband.

3. Maker/voorwerp (Die Van Gogh is een fortuin waard!)

Van Gogh = een schilderij gemaakt door Van Gogh

Van Gogh = de maker van het schilderij

4. Plaats/inwoners (Parijs barstte los na de overwinning van PSG)

Parijs = plaats, maar niet héél Parijs deed mee. Alleen een aantal inwoners.

Tot slot!

1. Welke vorm van beeldspraak?

2. Hoe speelt de dichter met 

beeldspraak?

3. Welke stijlfiguren herken je? (repetitio,

tautologie, pleonasme, vooropplaatsing,

enumeratie, climax, anticlimax, antithese,

paradox, hyperbool, retorische vraag, 

eufemisme, understatement?

Deze week:

1. Maak je spiekbriefje voor het essay af (citaten/bronnen).

2. Lees Het jongensuur 

3. Maak les 4 t/m 6

Let op! Volgende week is er geen les. Maak daarom ook alvast les 7 t/m 10. Leer vooral de regels van poëzie, beeldspraak en stijlfiguren. Je kunt dan gerichter oefenen in de laatste lessen.