bs 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Bs 2: populaties

=een groep individuen van één soort in een bepaald gebied.

Populaties

concurrentie of coöperatie

Concurrentie

beschikbaar voedsel

partner om voort te planten

beschikbare ruimte

beschikbare hoeveelheid licht (planten)

te hoge selectiedruk-> populatie kan uitsterven in dat gebied

Competitie populaties

Meestal wordt te sterke competitie tegen gegaan doordat organismen zich gaan specialiseren. 

bv: grote grazers eten taaie vezels van grassen, ganzen kunnen hierdoor makkelijker bij de jonge malse sprieten. 

Competitie populaties

Competitie kan ook worden beperkt doordat niet alle organismen op hetzelfde moment actief zijn.

torenvalken jagen overdag

steenuilen in schemering

ransuilen 's nachts

eten alle drie veldmuizen.

Coöperatie

Bij paartjes dieren

opvoeden/voedsel zoeken/verdedigen

kudde

verdedigen/prooien vangen

insectstaten

duidelijke taakverdeling

Symbiose

= het langdurig samenleven van individuen van verschillende soorten.

Dit kan voor de individuen voordelig, neutraal of nadelig zijn.

Mutualisme

Beide soorten hebben voordeel

Commensalisme

1 heeft voordeel, 1 neutraal

Parasitisme

1 heeft voordeel, 1 heeft nadeel

parasiet leeft in/op een gastheer

Opdracht 9 en 10

Populatiedichtheid

Hoe groot een populatie is drukken we vaak uit in een populatiedichtheid

-> het gemiddelde aantal individuen per oppervlakte eenheid (per vierkante meter) of volume eenheid (per L).

Te hoge dichtheid ->te weinig ruimte/voedsel

Te lage dichtheid -> weinig kans op voortplanting

Factoren populatiedichtheid

Dichtheidsafhankelijke factoren: predatie, parasitisme, ziekte, voedselconcurrentie.

Negatieve terugkoppeling. Als populatie groter wordt hebben deze factoren meer invloed. Wordt de populatie kleiner, dan hebben de factoren die de populatie weer kunnen laten groeien meer invloed. 

Biologisch evenwicht (volgende dia)

Dichtheidsonafhankelijke factoren

Vaak te maken met klimaat.

Strenge winter, droge zomer, overstroming, bosbrand etc.

Dit kan zorgen voor een terugval in populatiedichtheid, dit herstelt vaak in jaren daarna.

Gunstige omstandigheden kunnen zorgen voor toename populatiedichtheid.

Analyse veranderingen

Geboortecijfer: hoeveel individuen per tijdseenheid geboren

vaak hoeveel jongen per 1000 individuen

sterftecijfer: hoeveel sterfgevallen (vaak per 1000 individuen)

immigratie: van buitenaf erbij komen

emigratie: wegtrekken uit populatie

Exoot

Individuen vestigen zich ergens waar ze eerder niet voorkwamen (vaak doordat ze door mensen worden meegenomen).

Populatiegroei

Kan de exoot niet goed overleven, dan verdwijnt deze snel door natuurlijke selectie.

Zijn de omstandigheden gunstig, dan groeit de populatiedichtheid exponentieel tot de draagkracht is bereikt.

Draagkracht: max populatiegrootte die zich een tijd in stand kan houden.

maken:

9-12

Klaar? 13