8 nov NATUURKUNDE

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Elektriciteit

Stroomkring

Stroommeter

Ampèremeter

Meten van stroom

Symbool stroom = I

Eenheid stroom = ampère (A)

Serieschakeling

1 route dus stroom kan geen kant op:

Stroomsterkte is overal even groot

Parallelschakeling

Er zijn vertakking dus stroom kan

meerdere kanten op:

totale stroom = stroom in alle takken

bij elkaar optellen

Aantekening

Symbool stroom: I

Eenheid stroom: A 

              (van ampère)

Stroomkringen:

Serie: I_tot = I₁ = I₂ = I₃ etc

Parallel: I_tot = I₁ + I₂ + I₃ etc

Extra voor HAVO

elektriciteitscentrale

Stroom loopt door kabel en deze wordt warm. Dit betekent dat er energieverlies is. Om dit te beperken, vervoeren we de stroom bij een zo hoog mogelijke spanning.

Spanning wordt weergegeven met U en eenheid is volt (V).

Hoogspanningsnet (380V)

--> transformatorhuisje -->

netspanning (230V)

Lichtnet = wisselspanning.

spanning varieert tussen 325 V en -325 V.

Effectieve spanning lichtnet = 230 V

Transformator

twee spoelen: primaire spoel wordt verbonden met lichtnet en secundaire spoel wordt verbonden met het apparaat

- wisselstroom in primaire spoel --> spoel = elektromagneet

- kern wordt gemagnetiseerd

- secundaire spoel krijgt wisselspanning. Dit is de spanning waarop het apparaat werkt.

spanning primaire spoel = Up

spanning secundaire spoel = Us

transformator transformeert de spanning omhoog: Us > Up

transformator transformeert de spanning omlaag: Us < Up

Of spanning hoger of lager wordt, hangt af van het aantal windingen (N) in de spoelen:

​Us​​Up​​=​Ns​​Np​​

Aantekening

Spanning wordt weergeven in U, eenheid met V (volt).

Gelijkspanning: spanning is overal gelijk, zoals batterij

Wisselspanning: spanning varieert zoals lichtnet

Tranformator tranformeert de spanning van het lichtnet (230V; primaire spanning Up) in een spanning voor een apparaat (secundaire spanning, Us). Dit hangt af van aantal windingen in spoelen:

​Us​​Up​​=​Ns​​Np​​