4.5 grondstofconflicten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

VSO het Dok - Eindhoven

§4.5 Grondstofconflicten

Lesplanning

Opstarten les	5 min
Theorie grondstofconflicten	15 min
Filmpje 'achter de schermen'	10 min
Opdrachten maken 4.5	10 min

Leerdoel

• Je kunt beschrijven en verklaren waar in de wereld grondstofconflicten voor komen
•  Je kunt beschrijven en verklaren hoe grondstoffen in een gebied tot conflicten kunnen leiden
• Je kunt uitleggen wat de link is tussen grondstofconflicten en de VS

Wat hebben we al gedaan?

Geografische werkelijkheid/mentaal beeld.

Nationale identiteit/functie Amerikaanse volkslied en vlag.

Zes waarden: vrijheid, gelijkheid, voor jezelf kunnen zorgen, concurrentie, de Amerikaanse droom en hard werken.

Geografische werkelijkheid: feitelijke eigenschappen van een plaats of een gebied. Of mentaal beeld: Als je je beeld van een plaats of een gebied baseert op een mening of een ervaring, spreek je van een mentaal beeld. Dat is dus niet hetzelfde als de geografische werkelijkheid.

Nationale identiteit: Het Amerikaanse volkslied en de Amerikaanse vlag hebben hierbij een belangrijke functie: ze zijn als het ware de lijm die alle Amerikanen met elkaar verbindt. Verder bestaat de Amerikaanse nationale identiteit uit zes waarden: vrijheid, gelijkheid, voor jezelf kunnen zorgen, concurrentie, de Amerikaanse droom en hard werken.

Grondstofconflicten

De winning van natuurlijke hulpbronnen zorgt voor een gewelddadige strijd.

• mineralen en ertsen
• energiebronnen

Partijen:

• landen
  
• etnische groepen

Opdracht 2

Waarom zorgen stuwdammen voor conflicten tussen landen?

Opdracht 2

Waarom zorgen stuwdammen voor conflicten tussen landen?

Antwoord: Stuwdammen houden water in een rivier tegen. Het land in de benedenloop krijgt dan minder water

uitleg

Vermomde grondstofconflicten

• Inval in Irak (2003)
• Eilandengroepen in de Zuid-Chinese Zee

VS-IRAK

Opdracht 3

Waarom was de oorlog in Irak in 2003 een vermomd grondstofconflict?

Opdracht 3

Waarom was de oorlog in Irak in 2003 een vermomd grondstofconflict?

Antwoord: De oorlog is begonnen als conflict om Saddam Hoessein en zijn wapens, en zo werd het ook naar buiten gebracht. Maar het ging ook om aardolie.

Opdracht 4

Geef een verklaring: waarom hebben de olie- en gasgebieden in de Zuid-Chinese Zee niet eerder tot een grondstofconflict geleid?

Opdracht 4

Geef een verklaring: waarom hebben de olie- en gasgebieden in de Zuid-Chinese Zee niet eerder tot een grondstofconflict geleid?

Voorbeelden van een goed antwoord:

1. De grondstoffen waren nog niet eerder ontdekt.

2. De omringende landen hebben nu pas nieuwe voorraden nodig.

Waarom wil de VS Groenland hebben?

Steeds meer grondstofconflicten

Drie oorzaken:

Economie

• Economieën van periferielanden groeien snel
• Bevolking wordt steeds rijker
• Steeds meer grondstoffen nodig

Gebruik

• Wereldwijd gebruik van grondstoffen stijgt
• Steeds meer risico op conflicten

Bevolkingsgroei

• Steeds meer mensen; toenemende vraag naar grondstoffen
• Bevolkingsgroei vindt vooral plaats in Afrika, Zuid-Amerika en Azië

Kwetsbare landen

Goed georganiseerde landen niet kwetsbaar

• bevolking profiteert van grondstoffenopbrengst

Slecht georganiseerde landen wel kwetsbaar

• groot risico op grondstofconflicten
• rebellen en regering strijden om grondstoffen
• conflicten kunnen erg lang duren