Wat maakt een democratie?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wat maakt een democratie?

Herhalen

Directe Democratie:

• Burgers stemmen direct op wetsvoorstellen (Referendum)

Indirecte Democratie:

• Burgers stemmen op volksvertegenwoordigers (parlementair systeem)

Is dat voldoende voor een stabiele democratie?

Neen.

Herhalen

Volksvertegenwoordiging:

• Wetgevende macht ligt bij het parlement.
• Parlement = de eerste en tweede kamer samen.
• Parlement = de staten-generaal.

Basis van een stabiele democratie

• Democratieen verschillen op heel veel manieren. (bijv. president/premier of direct/indirect?)
• Er zijn overeenkomsten te zien welke alle stabiele goedwerkende democratieen hebben.

Basis van een democratie

Democratieën verschillen kunnen verschillen maar er zijn overeenkomsten te zien welke alle stabiele goedwerkende democratieën hebben:

• 4 formele kenmerken (bijna altijd vastgelegd in de (grond)wet)
• informele voorwaarden

1. Vrije verkiezingen

• Er zijn regelmatig geheime verkiezingen waarin iedereen vrij mag stemmen

• Iedereen mag zich kandidaat stellen

*Iedereen = Iedere kiesgerechtigde 

2. Een rechtstaat

• Zowel de overheid als burgers zijn gebonden aan de wet

• Burgers  hebben gelijke politieke vrijheden door grondrechten*

*Vrijheid van meningsuiting, vereniging, drukpers etc.

3. Onafhankelijke rechtelijke macht

• Rechtelijke macht staat los van de overheid

• Rechters beoordelen of de overheid en/of burger zich aan de wet houden

4. Vrije media

• De overheid heeft geen invloed op de media

• Er is sprake van verschillende vrije media die de burgers kunnen informeren over de politieke beslissingen

Informele kenmerken

Zijn (vaak) niet vastgelegd in wet maar dragen wel bij aan het goed functioneren van een democratie:

• Een goed geïnformeerd volk
• Respecteren en horen van minderheden
• Politiek actieve bevolking (opkomst stemrecht; kandidaatsstelling etc.)