Criminaliteit I - FLEX - C2 (24-25)

• Maatschappijleer
• HBO
• Studiejaar 1

Criminaliteit

5 juni 2025

Criminaliteitspreventie

Preventie of repressie?

Criminaliteitspreventie

Preventie of repressie?

Repressie is ook preventie...

Criminaliteitspreventie

Preventie of repressie?

Repressie is ook preventie

maar niet in hoofdstuk 6

Criminaliteitspreventie

Preventie of repressie?

Repressie is ook preventie

maar niet in hoofdstuk 6

Extra informatiebron: het CCV

Criminaliteitspreventie

Alle maatregelen van burgers, particuliere instellingen en van de overheid buiten de strafrechtpleging die erop zijn gericht gedragingen die volgens de wet strafbaar zijn, te voorkomen (Van Dijk en De Waard, 1991)

Van Dijk, J., & De Waard, J. (1991). A two-dimensional typology of crime prevention projects: With a bibliography. In Criminal justice abstracts (Vol. 23, No. 3, pp. 483-503).

Voorbeelden van criminaliteitspreventie:

De buurtwacht

Theoretische grondslagen; van vrije wil naar vantevoren bepaald...

Geef voor drie van deze theorieen een voorbeeld van een methode die preventief zou kunnen werken. 

Zelf nadenken!

Theoretische grondslagen; van vrije wil naar vantevoren bepaald...

Op wie richt preventie zich?

Dader

Situatie

Slachtoffer

Voorbeeld?

Op welk moment is preventie van belang?

Primair

Secundair

Tertiair

Op welk moment is preventie van belang?

Primair - algemeen, voor iedereen

Secundair - eerste symptomen, risico's

Tertiair - als het probleem er al is (geweest)

Een overzicht

Kun je voor alle negen combinaties een voorbeeld bedenken. 

Denk zelf na!

Een overzicht

Nog één plaatje, met een taakje

MindMaps

Hoe ver zijn jullie met de MindMaps?

Wie wil een MindMap delen?

Welke feedback heb je ontvangen op je MindMap?

BoomBasics

Hebben jullie al iets gelezen?

Waar heb je een vraag over?

Penologie

Achtergronden

Doelstellingen

Soorten

Effectiviteit

Kritiek

Straffen om herhaling te voorkomen kunnen leiden tot disproportionialiteit. 

Waarom straffen we?

Zijn er ook redenen om niet te straffen?

Wat zou een uitzondering kunnen zijn?

Wat zou een reden kunnen zijn om een 

uitzondering te maken?

Welke gronden zijn er?

Rechtvaardiging -  wat je deed was fout maar er is een reden, 

                                        grond voor je daad. 

Schulduitsluiting - wat je deed was fout, er is geen reden, grond 

                                        voor maar je kunt er niets aan doen. 

Rechtvaardigingsgronden

Noodtoestand

Noodweer

Wettelijk voorschrift 

Bevoegd gegeven ambtelijk bevel

Schulduitsluitingsgronden

Ontoerekeningsvatbaarheid

Psychische overmacht

Noodweerexces

Onbevoegd gegeven ambtelijk bevel

Afwezigheid van alle schuld

En maakt dat uit?

Wat gebeurt er als de rechter de 

strafuitsluitingsgrond (RV of S) 

bewezen acht?

Victimologie

De rol van het slachtoffer

Lang geen aandacht voor het slachtoffer

Op welke wijze is er tegenwoordig aandacht voor het slachoffer?

Huiselijk geweld

Slachtofferschap

Primaire victimisatie

Secundaire victimisatie

Seksuele delicten

#metoo

Op welke manieren heeft #metoo bijgedragen aan het voorkomen van slachtofferschap?

Waar gaat victimologie over?

• Risicokenmerken slachtoffers

• materiele en immateriele gevolgen misdrijven voor slachoffers

• reacties op slachtofferschap 

Kringen van slachtofferschap

Wie lopen er het meeste risico?
Wat valt op in het schema op p245?

Wie lopen er het  meeste risico?

Victimologische risicoanalyse

Nabijheid

Aantrekkelijkheid

Blootstelling

Reacties op slachtofferschap?

Hoe reageerden mensen op #metoo?

Blaming the victim? 

Vooroordelen en rolpatronen?

Rol van de media?

Model van slachtofferhulp