Basisstof 5: Impulsgeleiding

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 5: Regeling

Basisstof 5: Neurale regulatie

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Uitleg voor wie dat nodig heeft
• Aan het werk! 
• Afsluiting

Welke 3 typen neuronen (zenuwcellen) zijn er?

In welke richting vervoeren deze neuronen de impulsen?

Een proefpersoon bevindt zich in een zonnige tuin. Hij loopt naar binnen en komt in een donkere kamer. Door de verandering van de belichting verwijden de pupillen van de ogen van deze proefpersoon zich in een reflex.
Welk gedeelte van het CZS maakt deel uit van deze reflexboog?

1. Hersenstam
2. Ruggenmerg
3. Grote hersenen
4. Netvlies

Door welk deel van het zenuwstelsel wordt de doorstroming van bloed door het lichaam geregeld?

1. Alleen door het orthosympatische deel van het autonome zenuwstelsel
2. Alleen door het parasympatische deel van het autonome zenuwstelsel
3. Zowel door het orthosympatische als het parasympathische deel

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik:

• Beschrijven hoe impulsgeleiding plaatsvindt;
• Beschrijven hoe impulsoverdracht plaatsvindt.

Rustpotentiaal

Communicatie tussen zenuwcellen onderling en zenuwcellen en spieren en klieren gebeurt door impulsgeleiding en afgifte van neurotransmitters.

• Het rustpotentiaal van is de lading van een zenuwcel die geen impuls geleidt

Rustpotentiaal

• Door een ionenpomp kunnen ionen tegen het concentratieverval in worden getransporteerd.
• In zenuwcellen zijn dit natrium-kaliumpompen.
• Het rustpotentiaal van een cel ligt op (-70 mV)

Impulsgeleiding

Door neurotransmitters of een prikkel verandert de permeabiliteit van het celmembraan voor ionen.

• De Na⁺-kanalen openen, Na⁺-ionen gaan de cel in;
• De binnenkant van de cel krijgt korte tijd een +-lading
• Als de drempelwaarde bereikt is, kan er een impuls ontstaan.

Impulsgeleiding

• De impulssterkte is altijd gelijk;
• Als de prikkel sterk is, neemt de impulsfrequentie toe.
• Als een prikkel lang aanhoudt, neemt de impulsfrequentie af (gewenning).
• Na elke impuls heeft een neuron een korte herstelperiode nodig.

Neurotransmitters

Neurotransmitters kunnen stimulerend of remmend zijn.

• Drugs en veel medicijnen werken in op dit systeem.

Remmend

• Alcohol, morfine, heroïne, cannabis

Stimulerend

• Cocaïne, XTC, speed, nicotine, cafeïne

Aan het werk!

Wat: Basisstof 1 t/m 5 van thema 5

Hoe: Tweetallen, fluisteren of voor jezelf

Tijd: 15 minuten

Hulp: Raadpleeg je boek/buur en steek anders je vinger op

Klaar: Basisstof 6 lezen

Uitkomst: Basisstof 1 t/m 5 van Thema 5 zijn af

Herhaling/afsluiting

Wat: Maak het werkblad zenuwcellen

Hoe: Tweetallen of voor jezelf

Tijd: 10 minuten

Hulp: Raadpleeg je boek/buur/binas en steek anders je vinger op

Klaar: Bespreken met je docent

Uitkomst: Het werkblad is af

P = prikkeldrempel