6.3 Koolstofkringloop en stikstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

6.3 Koolstofkringloop en stikstofkringloop

Wat weet je nu al en wat nog niet?

Wie is de producent?

1. Pissebed
2. Kat
3. Kastanjeboom
4. Egel

Wie zijn reducenten?

1. Planten en dieren
2. Dieren en schimmels
3. Schimmels en Planten
4. Bacteriën en Schimmels

Horen afvaleters bij producenten, consumenten of reducenten?

1. producenten
2. consumenten
3. reduceren

Welke afbeelding geeft een piramide van biomassa juist weer?

1. P
2. Q
3. R
4. D

Waar in de piramide vindt je de producenten?

1. PQR
2. P
3. S
4. Geen van allen

De producenten in de voedselketen leggen door fotosynthese zonne-energie vast in energierijke organische stoffen

1. juist
2. onjuist

Leerdoelen 6.3 kringlopen:

6.3.1 Je kunt de koolstofkringloop beschrijven.

6.3.2 Je kunt de stikstofkringloop beschrijven.

Een kringloop 

- Kringloop van bouwstenen van stoffen: atomen.

- Atomen zijn bijvoorbeeld: O (zuurstof-atoom), H (waterstof-atoom), C (koolstof-atoom) en N (stikstof-atoom).

- De bouwstenen gaan door een keten van organismen.

- Een zich herhalend proces. 

We leren twee kringlopen

1. Koolstofkringloop (C)

2. Stikstofkringloop (N)

Tijdens deze kringlopen gaan bovenstaande atomen over van de ene stof over in de andere.

1. Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof => dus de C

Tijdens fotosynthese en verbranding gaan de koolstofatomen van de ene stof over in de andere.

Dus van CO₂, naar glucose, naar CO₂

koolstofkringloop

= Koolhydraten, vetten en eiwitten

= Koolhydraten, vetten en eiwitten

= reducenten

= producenten

=CO2

=C6H12O6

Koolstofkringloop

Koolstof in koolstofdioxide ( in de lucht)

koolstof in glucose

(producenten)

koolstof in plantaardige energierijke stoffen

koolstof in dierlijke energierijke stoffen

(consumenten)

Koofstof in energierijke stoffen

(reducenten)

verbranding

fotosynthese

Verbranding

verbranding

2. Stikstofkringloop

1. Planten nemen nitraat (stikstofrijke stof) op uit de bodem --> ze bouwen de stikstof (N) uit het nitraat  in plantaardige eiwitten in (oftewel, ze groeien)

2. Dieren eten de planten en krijgen zo de eiwitten binnen. Dieren eten ook weer elkaar en geven de N door via de dierlijke eiwitten.

3. Dode resten en ontlasting (beide eiwitrijk)

4. Bacteriën zetten dit om in nitraat.

5. De N uit nitraat wordt weer door planten gebruikt voor de groei (eiwitten voor nodig)

Stikstofkringloop

Volg de pijlen, check of je in grote lijnen begrijpt wat er gebeurt.

Hoe wordt in de voedselketens stikstof doorgegeven in de stikstofkringloop?

1. alleen als nitraat
2. alleen als ammoniak
3. alleen als koolhydraten
4. alleen als eiwitten

Wat neemt de plant op van de stikstofkringloop?

1. Ammoniak
2. Water
3. Glucose
4. Nitraat

Nitraat

Planraardige eiwitten

Dierlijke eiwitten

Resten van planten en dieren

Stikstofgas

Ammonium

Ammoniakgas

stikstofbindende bacteriën

Maak de reactievergelijking van verbranding kloppend.

+

+

  ^_______>

verbranding

koolstofdioxide

zuurstof

water

glucose

Deze twee stoffen ontstaan bij de fotosynthese:

Deze twee stoffen moet een plant opnemen voor de fotosynthese:

+

+

+

Licht

Water

Koolstof-dioxide

Glucose

Zuurstof

Producent

Consument

Reducent

Sleep het goede begrip naar het goede plaatje. 

Producent

Consument 1^ste orde

Consument 2^deorde

Consument 3^deorde

Afvaleter

Reducent

Mineralen

Maak de opdrachten van 6.4