5 havo Patriotten en Oranjegezinden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

 Patriotten en Oranjegezinden - Context

Havo 5

Leerdoelen

1) Ik kan uitleggen vanuit welke idealen de Bataafse Revolutie uitbrak.

2) Ik kan benoemen welke vrijheids- en inspraakrechten de eerste Nederlandse grondwet bevatte.

Patriotten en Oranjegezinden

18e eeuw toenemende onvrede in Republiek 

• bestuur stadhouder en regenten
• economische achteruitgang

katalysator: Vierde Engelse Oorlog (1780-1784).

aanleiding: Erkenning van VS door Republiek.

Patriotten en Oranjegezinden

Patriottenbeweging

• Verlichte ideeën
• Amerikaanse Revolutie
• Van der Capellen pamflet 'Aan het volk van Nederland'
• Revolutie van 1787 (eerste democratische revolutie in Europa)
• Optreden Pruisische leger

Bataafse Revolutie

1795 Terugkeer Patriotten met Franse Revolutionaire leger.

Willem V vlucht naar Engeland.

Eerste verkiezingen

• mannen 20 jaar en ouder (die aan voorwaarden voldeden)
• districtenstelsel
  
• grondvergaderingen

1796-97 Nationale Vergadering

Bataafse Revolutie

Discussies over eerste grondwet:

• algemeen kiesrecht 
• eenheidsstaat of federatie

1798 Staatsregeling (1e grondwet)

• eenheidsstaat
• steden verloren stadsrechten
  
• adel verloor privileges
• scheiding der machten
• algemeen kiesrecht (beperkt)
  

Afloop

1799 Napoleon grijpt macht 

1806-10 Koninkrijk Holland

1810-13 Franse inlijving

Grondwet herzien en teruggedraaid.

Erfenis: volkssoevereiniteit en legaal actief burgerschap voor iedereen

Keuzewerktijd

Zelf (fluisterstil): Maak opdracht 3, 5 (pag 18) en 8, 9, 12, 13, 15 (pag 22)

Voor: samen de paragraaf doornemen. 

Check de leerdoelen:

1. Je kunt internationale politieke denkers noemen die onze visie op democratie hebben beïnvloed en uitleggen welke ideeën zij hadden over de verhouding tussen burgers en overheid.
   
2. Je kunt uitleggen welke vrijheids- en inspraakrechten belangrijk zijn voor onze democratie.

Fijne dag!