W10 L2: Herhalingsweek

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

1. Quizje
2. Uitleg: Merleau-Ponty
3.  Uitleg: Plessner
4. Keuze:

-Aan de slag

-Uitleg: Beauvoir

Programma

Descartes noemt materie:

1. Res cogitans
2. Lichaam
3. Res extensa
4. Ventura

Materialisme en monisme betekent hetzelfde.

1. Waar
2. Niet waar

De opvatting dat we geen vrije wil hebben noemen we:

1. Existentialisme
2. Materialisme
3. Determinisme
4. Structuralisme

Beschrijf in drie zinnen hoe het voelt om een vleermuis te zijn.

Volgens Aristoteles is de mens bijzonder vanwege:

1. Zelfbewustzijn
2. Duimen
3. Het verstand
4. De rede

Volgens Plessner hebben dieren geen:

1. Centriciteit
2. Excentriciteit
3. Reflexief bewustzijn
4. Excentriciteit en reflexief bewustzijn

Volgens het evolutionaire perspectief is het verschil tussen mens en dier:

1. Fundamenteel
2. Gradueel
3. Er is geen verschil

Welke uitspraak klopt niet over de naturalistische opvatting van emoties

1. Emoties horen bij de menselijke natuur
2. Iedereen heeft dezelfde basisemoties
3. Dieren hebben ook emoties
4. Emoties zijn niet het tegenovergestelde van het verstand

Hoe heet de opvatting die zegt dat emoties worden bepaalt door onze omgeving

Hoe heet de filosoof of filosofe die bij de cognitieve benadering van emoties hoort?

1. Simone De Beauvoir
2. Renée Descartes
3. Marta Nussbaum
4. Michel Foucault

Het feit dat tweelingen vaak dezelfde hobby's en interesses hebben is bewijs dat we worden bepaalt door onze:

1. Natuur
2. Cultuur

5. Ik kan de rol van lichamelijkheid voor de mens uitleggen, herkennen, toepassen en beoordelen.

Dat betekent:

• Ik kan uitleggen wat Merleau-Ponty bedoelt met het ‘gesitueerde lichaam’

• Ik kan voorbeelden geven van het ‘gesitueerde lichaam’

• Ik kan met Merleau-Pontys mensbeeld kritiek geven op het materialisme

Fenomenologie:

Het gesitueerde lichaam:

Merleau-Ponty

Fenomenologie: Stroming die de mens onderzoekt door te kijken naar de menselijke ervaring. Hoe voelt het om een mens te zijn?

Het gesitueerde lichaam: Concept dat zegt dat alle menselijke ervaringen bestaan uit een interactie met het lichaam en de omgeving.

Merleau-Ponty

• Zonder lichaam kun je geen ervaringen hebben. (stel je voor dat je alleen res cogitans bent) 
• Het lichaam dat je hebt verandert de ervaring die je hebt. (Kun je je voorstellen hoe het is om een vleermuis te zijn?)

Ik kan uitleggen wat Merleau-Ponty bedoelt met het ‘gesitueerde lichaam’

Ik kan voorbeelden geven van het ‘gesitueerde lichaam’

Ik kan voorbeelden geven van het ‘gesitueerde lichaam’

Ik kan voorbeelden geven van het ‘gesitueerde lichaam’

6. Ik kan verschillende opvattingen over het onderscheid tussen mens en dier weergeven, herkennen, toepassen en bekritiseren.

Dat betekent:

• Ik kan Aristoteles onderscheid tussen mens en dier uitleggen, toepassen en bekritiseren

• Ik kan Plessners onderscheid tussen mens en dier met de begrippen ‘centriciteit en ‘excentriciteit’ uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Plessner:

Kunnen dieren dit?

• Ik kan Plessners onderscheid tussen mens en dier met de begrippen ‘centriciteit en ‘excentriciteit’ uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Centriciteit:

Een dier is een lichaam en bekijkt de wereld alleen vanuit zichzelf

Excentriciteit:

Een mens is én heeft een lichaam en kan zichzelf vanbuiten bekijken.

Intentioneel bewustzijn: Bewustzijn van de omgeving.

• Ik kan Plessners onderscheid tussen mens en dier met de begrippen ‘centriciteit en ‘excentriciteit’ uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Reflexief bewustzijn: Bewustzijn van zelf in de omgeving.

Centriciteit:

Een dier is een lichaam en bekijkt de wereld alleen vanuit zichzelf

Excentriciteit:

Een mens is én heeft een lichaam en kan zichzelf vanbuiten bekijken.

• Mensen hebben excentriciteit

We zijn een lichaam en hebben een lichaam.

• Daardoor hebben we reflexief bewustzijn

We zijn bewust van ons eigen bestaan, en het feit dat we ooit niet zullen bestaan

• Daardoor maken we cultuur, herdenken we elkaar en kunnen we onzeker zijn 

Plessner:

Bewijs tegen Plessner:

Plessner zou dit gedrag kunnen verklaren als instinct.

Een olifant voelt zich verdrietig als een familielid doodgaat, maar kan hier niet op reflecteren en weet niet waarom.

Het probleem is natuurlijk dat we niet in het hoofd van dieren kunnen kijken.

Of: Maak de oefenopdrachten

Of: Uitleg over De Beauvoir

Aan de slag: