6.3 Röntgenfoto's maken

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.3 Röntgenfoto's maken

Leg vast je boek op tafel

Planning

Uitleg transmissie, reflectie en absorptie 

Uitleg beelden maken met röntgenstraling

Opgaven maken

Afsluiting 

Na deze les kan je..

Uitleggen wat er kan gebeuren als elektromagnetische straling op een voorwerp valt

Beschrijven hoe een röntgenfoto wordt gemaakt 

transmissie, reflectie en absorptie 

Als elektromagnetische stralen op een voorwerp vallen kunnen er 3 dingen gebeuren 

transmissie, reflectie en absorptie 

Transmissie is doorlaten van straling

transmissie, reflectie en absorptie 

Reflectie is het terugkaatsen van straling

transmissie, reflectie en absorptie 

En absorptie is de opname van straling

transmissie, reflectie en absorptie 

Deze 3 processen vinden vaak tegelijkertijd plaats

Een ruit laat bijvoorbeeld niet al het licht volledig door...

transmissie, reflectie en absorptie 

Verschillende soorten straling vertonen ander gedrag

transmissie, reflectie en absorptie 

Als straling op ons lichaam valt doet het ook weer wat anders...

Licht kan bijvoorbeeld niet door ons lichaam heen

Dus dat wordt deels gereflecteerd en deels geabsorbeerd 

transmissie, reflectie en absorptie 

Terwijl röntgenstraling gemakkelijk door sommige lichaamsdelen heengaan

En weer tegen worden gehouden door andere

Beelden maken met röntgenstralen 

Voor een gewone foto maken we gebruik van lenzen 

Röntgenfoto's werken volgens een ander principe

Beelden maken met röntgenstralen 

Aan de kant van het te onderzoeken lichaamsdeel staat de röntgenbron

Beelden maken met röntgenstralen 

Aan de andere kant ligt het detectorscherm

De bron zend steeds

korte flitsen met straling

uit

Beelden maken met röntgenstralen 

Zachte weefsels (zoals huid) laten de straling makkelijk door

Hardere weefsels 

absorberen de straling juist

Beelden maken met röntgenstralen 

Door de foto negatief te maken kunnen we de botten makkelijk zien

(Dit is onbewust zo gekomen) 

Maken van de opgaven

Maak de volgende opgaven van 6.3

1AB, 2, 3A, 4 en 6 

Einde van de les

6.3 Röntgenfoto's maken (les 2)

Leg vast je boek op tafel

Planning 

Uitleg gevaren van röntgenstraling

Uitleg bescherming tegen straling

Maken resterende opgaven

Afsluiting

Na deze les kan je...

De gezondheidsrisico's van röntgenstraling benoemen

Uitleggen hoe de biologische schade van straling  wordt aangegeven

De veiligheidsregels voor het werken met röntgenstraling benoemen en toelichten 

Gevaren van röntgenstraling

Al in 1895 werd het bestaan van röntgenstraling ontdekt door Wilhelm Röntgen

Gevaren van röntgenstraling

Al snel werden deze technieken ingezet door artsen om botbreuken op te speuren

Toentertijd hielden artsen het gebroken lichaamsdeel nog vast

Gevaren van röntgenstraling

Artsen werden dus eigenlijk ook continue blootgesteld aan de röntgenstralen

Dit leidde tot gezondheidsklachten

Gevaren van röntgenstraling

Na een tijdje kregen veel artsen ook tumoren op de bestraalde plaatsen...

Gevaren van röntgenstraling

Deze problemen ontstonden omdat de detectieapparatuur niet zo goed was als tegenwoordig

Bij elke röntgenfoto kwam enorm veel röntgenstraling vrij

Tegenwoordig is dit veel minder

Gevaren van röntgenstraling

Bij een röntgenfoto gaat een deel van de straling dwars door weefsels heen

Deze straling richt geen schade aan omdat er onderweg geen energie wordt afgegeven

Gevaren van röntgenstraling

Het deel van de straling die door het lichaam wordt geabsorbeerd is wel schadelijk!

Het kan ons DNA en belangrijke 

moleculen veranderen of kapot maken

Gevaren van röntgenstraling

Om te weten hoe schadelijk straling is

Kijken we naar de hoeveelheid energie wat het lichaam heeft geabsorbeerd

Op basis hiervan bepalen we de equivalente dosis

Gevaren van röntgenstraling

De equivalente dosis is een maat voor het aangeven van biologische schade die ontstaat

De eenheid hiervan is Sievert (Sv)

Gevaren van röntgenstraling

Het binnenkrijgen van 1 Sv

staat gelijk aan 5% 

meer kans om ooit 

kanker te krijgen

Bescherming tegen straling

Iemand die röntgenfoto's maakt moet goed beschermt worden

Logisch is dat de werknemer zelf niet bestraald mag worden...

Bescherming tegen straling

Het apparaat wordt op afstand bestuurd door een computer

Straling verliest energie hoe verder

het van de bron verplaatst

Bescherming tegen straling

Afstand houden is echter niet genoeg als je

dagelijks werkt met röntgenstraling

Daarnaast gaan werkers achter een muur

met lood erin staan

Maken opdrachten

Maak de resterende opgaven van 6.3 af

Opgaven van gisteren nog niet klaar? Maak deze eerst af

(1AB, 2, 3A, 4 en 6 )