WOI, democratie en fascisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• Voortgezet speciaal onderwijs
• havo
• Leerroute H
• Leerjaar 3

Wat je moet kennen en kunnen.

• De leerling moet de oorzaken, aanleiding, verloop en gevolgen van WOI kennen en herkennen.
• De leerling moet de specifieke kenmerken van de oorlog kennen en herkennen.
• de leerling moet de genoemde jaartallen, slagen, personen en begrippen kennen en herkennen.

Een eeuw van oorlogen.

Eeuw WO I te voorspellen? 

Nee, Belle Epoque. 

Toch komt er oorlog 1914-1918.

Ook tijdens het interbellum werd niet aan oorlog gedacht. 

Toch komt WO II van 1940-1945.

Deze ging bijna geruisloos over in de Koude Oorlog

https:

Veranderingen in oorlogvoering in de 19de eeuw

• Wie het  grootste  leger heeft  en meeste wapens, heeft meeste kans om de oorlog te winnen: bijv. beschadigen andermans economie en dienstplichtlegers.                    
• technologie van wapens en transport bepalen de manier van oorlogvoeren: bijv.stadsmuren verliezen nut.                              
• Strategie en tactiek komen vaak in handen van één man: bijv. Napoleon/ Hitler                
• Meer invloed van het volk: bijv.Propaganda en censuur bepalen het enthousiasme voor de oorlog.

WO I  

Aanleiding:

28 juni worden troonopvolger Franz-Ferdinand en zijn vrouw in Bosnië vermoord door de Serviër Gavrillo Principe.

O-H stelt ultimatum van onderzoek. Servië weigert.

28 juli verklaart O-H de oorlog aan Servië

Oorzaken WOI

• Revanchegedachte Frankrijk
• nationalisme
  
• bondgenootschappen
• militarisme
• wapenwedloop
• modern-imperialisme

Revanchegedachte

In de Frans-Duitse oorlog van 1870-71 verliest Frankrijk zijn grootste industriegebied Elzas-Lotharingen aan Duitsland.

De koning van Pruisen laat zich in Versailles tot keizer kronen van het Duitse Rijk. 

Duitsland vreest dat Frankrijk zich wil wreken.

Wat veranderde in de oorlogvoering?

• Het was een wereldoorlog:

Ook continenten buiten Europa waren erbij betrokken.

• Loopgravenoorlog
• tactiek zoveel mogelijk tegenstanders doden
• meer propaganda
• grote oorlogsindustrie met veel wapens
• betere medische zorg van soldaten
• totale oorlog

Landen betrokken bij WOI

Loopgravenoorlog

Waarom werkt dit niet?

Na het uitroepen van de onbeperkte duikbotenoorlog 1917                                                        

begon het Verenigd koninkrijk met de Zeeblokkade 

Het mitrailleur was er al maar heeft grote invloed. Nieuw is het gifgas

Nieuw is de tank, die een doorslaggevende rol speelt in 1918

kaart van Europa 1914

kaart van Europa 1919

Gevolgen van de oorlog?

• Miljoenen slachtoffers, zowel aan oorlogsfront en thuisfront.                   
• In Duitsland en Oostenrijk-Hongarije was honger als gevolg van de marineblokkade door het Verenigd Koninkrijk.

Van grote invloed op duur en verloop van de oorlog is niet

1. de ontwikkeling van techniek
2. dat diegene die de strategie bepaalt, ook de tactiek bepaalt
3. propaganda en censuur
4. in welk seizoen de oorlog gevoerd wordt

De aanleiding van WO I is

1. Modern Imperialisme
2. nationalisme
3. De moord op Franz-Ferdinand
4. bondgenootschappen

Wat klopt niet?
De revanchegedachte

1. Komt door het Duitse bondgenootschap met Rusland.
2. Had te maken met het verlies van Elzas-Lotharingen door Frankrijk
3. Had te maken met de vernedering door de Duitse kroning in Versailles
4. Leidde in Duitsland tot het Von Schlieffenplan

De oorzaken van WOI zijn, wat is fout?

1. modern imperialisme
2. nationalisme
3. De moord op Frans-Ferdinand
4. bondgenootschappen

Waarom was de oorlog onvermijdelijk?

1. De vorsten van Engeland, Duitsland en Rusland waren familie van elkaar.
2. Door de bondgenootschappen
3. Door de wapenwedloop
4. Door het ultimatum van Oostenrijk-Hongarije aan Servië

De partijen die tegenover elkaar staan tijdens WOI zijn.

1. Triple Alliantie-Triple Entente
2. Centralen- Geallieerden
3. communisten-kapitalisten
4. Roden-Witten

Triple Entente bestaat uit

1. Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië
2. Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Turkije
3. Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland
4. Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Verenigde Staten

Een nieuw wapen in WO I is niet

1. gifgas
2. vlammenwerper
3. kanon
4. mitrailleur

Een typisch kenmerk van WOI is niet

1. Bijna alle continenten zijn betrokken
2. Duitsland krijgt de schuld
3. loopgravenoorlog
4. bewegingsoorlog

Een gevolg van de vrede van Versailles is niet

1. Cordon Sanitaire
2. Rusland raakt veel land kwijt
3. Duitsland raakt veel grond kwijt
4. Elzas-Lotharingen gaat terug naar Frankrijk

Wat valt niet onder propaganda?

1. liedjes over de oorlog
2. spotprenten over de vijand
3. wervingsposters om deel te nemen aan de oorlog
4. het verbieden van cijfers van slachtoffers

Waarom waren in Duitsland en Oostenrijk-Hongarije relatief veel slachtoffers aan het thuisfront?

1. vanwege de zeeblokkade
2. alle boeren waren aan het front
3. Vanwege het niet hebben van koloniën
4. Vanwege de onbeperkte duikbotenoorlog

Het interbellum betekent letterlijk

Het positieve gevolg van WOI was

1. bijdrage van/ aan de medische wetenschap
2. De ontwikkeling van wapens
3. De veranderde kaart van Europa
4. Dat Duitsland werd "kapot"gemaakt