T3 § 4.8: spelling apostrof, trema en accent

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

 Spelling 

Apostrof, trema en accent 

OPDRACHT

Maak opdracht 5a op blz. 158 

(online: opdracht 5a van § 4.8)

Trema

Een trema gebruik je:

• in het meervoud van zelfstandige naamwoorden op -ee en -ie:
  
• reeën, categorieën, bacteriën.
  
• als je in één woord twee klinkers niet als één klank mag lezen:
  
• ruïne, vacuüm, beïnvloeden, havoër.
  

Dus géén trema op: buiig, beoefenen, financieel.

Je schrijft het trema op de plek waar de nieuwe lettergreep begint.

Trema?
poeziealbum

1. ja
2. nee

Wat is de juiste spelling?

1. poëziealbum
2. poezieälbum
3. pöeziealbum

Trema?
industriele

1. ja
2. nee

Wat is de juiste spelling?

1. industrïele
2. industriële

Trema?
financieel

1. ja
2. nee

Welke twee zijn juist?

1. porieën, ideeën
2. kniën, ideeën
3. poriën, knieën
4. ideeën, poriën

Waarom schrijf je melodieën met -eën
en bacteriën met -ën?

bacterie - bacteriën
melodie - melodieën

In het woord ‘melodie’ ligt de klemtoon op de laatste

lettergreep: er komt -ën achter. 

In ‘bacterie’ ligt de klemtoon

niet op de laatste lettergreep. Het trema plaats je daarom op de

laatste e en je voegt een losse -n toe.

Schrijf het meervoud van 'fantasie' correct op

Schrijf het meervoud van 'porie' correct op

Schrijf het meervoud van 'categorie' correct op

Schrijf het meervoud van 'kolonie' correct op

Apostrof

Je wilt zeggen van wie of wat iets is, schrijf je een -s achter het woord:

Daans tas, Mounirs agenda, een Amsterdams paaltje.

Achter woorden die op een lange klinker eindigen die je met één letter schrijft, gebruik je een apostrof voor de -s:

Emma’s rugzak, HEMA’s aanbieding, Gaby’s agenda, Otto’s fiets.

Apostrof

Maar: Annes rugzak, Malous agenda.

Als een woord op een sis-klank eindigt, gebruik je alleen een apostrof:

Max’ rugzak, Liz’ agenda, Mitch’ fiets.

Apostrof

Gebruik ook een apostrof:

• in het meervoud van een zelfstandig naamwoord dat op een lange klinker eindigt die je met één letter schrijft: auto’s, baby’s, de Bahama’s,
  maar: etappes, etages
• na cijfers, afkortingen en afleidingen:
  vwo’er, A4’tje, mp3’tje
• als je letters weglaat:
  Ik hoop dat ’t niet zo hard regent vandaag.

Welke spelling is correct?

1. Lex's zusje
2. Lexs zusje
3. Lex' zusje

Welke spelling is correct?

1. taxis
2. taxi's

Welke spelling is correct?
de fiets van Louis

bezitsvorm die eindigt op sisklank krijgt apostrof

(s, z, x)

1. Louis' fiets
2. Louis's fiets
3. Louis fiets
4. Louiss fiets

Welke spelling is correct?

bezitsvorm die eindigt op sisklank krijgt apostrof

(s, z, x)

1. A4tje
2. A4-tje
3. A4'tje
4. A4 tje

met apostrof 

zonder apostrof

met trema

zonder trema

Beatrix hoed

elektricien

olien

Wims dagboek

naief

Frits fiets

A4 tje

s Gravenhage

Accent

Een accent zorgt ervoor dat je een woord op de juiste manier leest en uitspreekt: café, hé!, frêle.

In het Nederlands kennen we drie accenttekens, afkomstig uit het Frans:

• accent aigu (streepje naar rechts): cliché.

• accent grave (streepje naar links): barrière.

• accent circonflexe (dakje): crêpe.

Met een accent aigu kun je ook nadruk op een woord leggen:

Deze shampoo is hét middel om van uw roos af te komen!

é

ê

accent aigu 

accent grave

accent circonflexe

è

In welk woord is een accent aigu gebruikt?

1. logé
2. crèche
3. enquête

In welk woord is een accent grave gebruikt?

1. logé
2. crèche
3. enquête

In welk woord is een accent circonflexe gebruikt?

1. logé
2. crèche
3. enquête

Huiswerk:

maak opdracht 7, 8 en 10.