Hoe zat het ook alweer? 2HV

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoe zat het ook alweer?

Ontleed de volgende zinnen.

Neem de zin over, zet streepjes tussen de zinsdelen en benoem ze.

1. Mijn moeder heeft vorige week gelukkig een kaartje geschreven aan onze zieke buurvrouw.
   
   
2. Zij schijnt namelijk al een tijdje ziek te zijn.
   
   
3. De buurman zorgt altijd supergoed voor zijn vrouw.

Check de zinnen:

1. Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig | een kaartje | geschreven |
              OW               WG             bwb                bwb                  LV                    WG
   aan onze zieke buurvrouw.
                           MV
   
   
2. Zij | schijnt | namelijk | al een tijdje | ziek te zijn.
   OW      NG           BWB              BWB                  NG
   
   
3. De buurman | zorgt | altijd | supergoed | voor zijn vrouw.
         OW                  WG      BWB          BWB                      VZV

Hoeveel zinnen had je helemaal goed?

• 0 of 1    -->  Volg de aantekeningen
  
  
• 2 of 3   --> Keuze tussen: 
                             - Volg de aantekeningen
                                 of
                             - Werk zelfstandig aan de opdrachten
  
  

Noteer de stappen in je schrift!

Stappen zinsontleding

--> alles op een rijtje

PV

• Verandert de zin van tijd
• Plek 2 in gewone zin
• Zinsdeelproef --> zet groepjes woorden voor de PV
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig |een kaartje |
  
   geschreven | aan onze zieke buurvrouw.
  

OW

• Doet iets of is iets 
• Altijd een persoon of een ding
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig |een kaartje |
              OW
   geschreven | aan onze zieke buurvrouw.
  
  

Gezegde: WG of NG

• DOE-zin of ZIJN-zin? 
• Altijd één van de twee
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig | een kaartje                                    
    geschreven | aan onze zieke buurvrouw.
  
• Zij | schijnt | namelijk | al een tijdje | ziek te zijn.
  

WG

• DOE-zin
• Handeling/actie --> OW doet iets
• Alleen werkwoorden! --> ZWW + eventueel HWW
• LV mogelijk aanwezig
• (Een LV 'ondergaat' immers een handeling/actie)
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig | een kaartje | geschreven |
             OW                WG                                                                                           WG
    aan onze zieke buurvrouw.

NG

• ZIJN-zin
  
• OW is iets
• Werkwoorden + naamwoorden
• KWW/HWW  +  ZN of BN
• Koppelwerkwoord --> eigenschap/kenmerk (ZN/BN) --> OW
• Meer werkwoorden met 'zijn'-betekenis:
• zijn-worden-blijven-blijken-lijken-schijnen
• LV nooit mogelijk!
• Immers: geen handeling/actie in de zin
• Zij | schijnt | namelijk | al een tijdje | ziek te zijn.
   OW      NG                                                                NG

VZV

• WW + VZ = vaste combinatie
• VZ geen letterlijke betekenis
• VZ niet te vervangen door ander VZ 
• De buurman | zorgt | altijd | supergoed | voor zijn vrouw.
           OW                WG                                                             VZV

LV

• Alleen mogelijk in DOE-zin (WG)
• 'Ondergaat' de handeling/actie
• Altijd een ding of een persoon
  
• Begint nooit met een VZ
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig | een kaartje |
              OW              WG                                                                 LV
    geschreven | aan onze zieke buurvrouw.
            WG

MV

• Ontvanger / luisteraar
• Meestal personen/dieren
• Woordje 'aan' toevoegen of weg kunnen laten 
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig | een kaartje |
            OW                 WG                                                                 LV
    geschreven | aan onze lieve buurvrouw.
             WG                                  MV

BWB

• Extra info
• Plaats, tijd, oorzakelijkheid, hoeveelheden etc.
• Nooit personen of dingen
• Restzinsdelen
• Mijn moeder | heeft | vorige week | gelukkig | een kaartje |
            OW                 WG             BWB                  BWB            LV
    geschreven | aan onze zieke buurvrouw.
             WG                                     MV
• Zij | schijnt | namelijk | al een tijdje | ziek te zijn.
    OW     NG            BWB             BWB                  NG
• De buurman | zorgt | altijd | supergoed | voor zijn vrouw.
          OW              WG      BWB            BWB                   VZV
  
  

Evaluatie

Wat vind je nog lastig? Denk aan:
ontdekken welke woorden een zinsdeel vormen, een bepaald zinsdeel benoemen, volgorde aanhouden etc.

De volgende les ga ik ...

De uitleg nog een keer zelfstandig doornemen.

De opdrachten uit het boek maken.

De oefenbladen maken

Opdrachten nakijken

Extra hulp vragen aan mevr. Boomstra