6.3.2 deel 1 plus 6.3.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.3.2 Spanningen in Europa deel 1 + 6.3.3

Wat gaan we doen?

• Leerdoel
• Terugblik / Opdrachten
• Uitleg: Spanningen in Europa deel 1 en Cubacrisis
• Aan de slag! 

Leerdoelen

Aan het eind van de les weet je meer over de opstanden in Oost-Europa in de jaren 1950 en de Cubacrisis

Vijanden

• Blokkade Berlijn leidt tot vijandschap Verenigde Staten en Sovjet-Unie
• Verenigde Staten heeft atoombom. Sovjet-Unie wil atoombom
• Sovjet-Unie ontwikkelt ook atoombom, lukt in 1949
• Wedstrijd wie de meeste bommen heeft = wapenwedloop

Vijanden

• Blokkade Berlijn leidt tot vijandschap Verenigde Staten en Sovjet-Unie
• Verenigde Staten heeft atoombom. Sovjet-Unie wil atoombom
• Sovjet-Unie ontwikkelt ook atoombom, lukt in 1949
• Wedstrijd wie de meeste bommen heeft = wapenwedloop
• Zorgt voor wederzijdse afschrikking

Wederzijdse afschrikking

Het bezitten van zoveel mogelijk (kern)wapens dat je tegenstander je niet durft aan te vallen.

Satellietstaten

•  De landen die onder de invloed vielen van de Sovjet-Unie noemen we satellietstaten.

• Dit betekent dat zij officieel nog een eigen land waren, maar feitelijk had de Sovjet-Unie hier de macht.

• Landen die helemaal moeten doen wat een ander land zegt.

Bondgenoot-schappen VS

• VS laat landen met Marshallhulp samenwerken
• EGKS = Europese gemeenschap voor kolen en staal
• Vormt NAVO (1949) = militair bondgenootschap

                Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal:  6 leden

In 1951 wordt Nederland lid van de  van de EGKS (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal).

Kolen en staal zijn nodig voor wederopbouw, maar ook voor oorlogsindustrie: elkaar in de gaten houden. 

Voordeel: Frankrijk en Duitsland moeten samenwerken, kans op nieuwe oorlog kleiner.

Bondgenoot-schappen Sovjet-Unie

Reactie Sovjet-Unie:

Oprichting Warschaupact (1955) = militair bondgenootschap

Leg, aan de hand van de atoombom, uit waarom er een wapenwedloop ontstaat tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie.

Leg uit waarom de wederzijdse afschrikking zowel een negatief gevolg als positief gevolg van de Koude Oorlog genoemd kan worden.

Wat is het belangrijkste verschil tussen een invloedsfeer en een satellietstaat?

1. In een invloedsfeer wordt een land volledig bestuurd door een ander land, in een satellietstaat beslist het land zelf.
2. Een invloedsfeer bestaat alleen tijdens oorlogen, een satellietstaat alleen in vredestijd.
3. Een invloedsfeer is economisch, een satellietstaat alleen cultureel.
4. In een invloedsfeer mag een land zelf beslissen, in een satellietstaat bepaalt een ander land wat er gebeurt.

Warschaupact

NAVO

Neutraal

Groot-Brittanië

Hongarije

Kazachstan

Mexico

Nederland

Oost-Duitsland

Spanje

West-Duitsland

Vind jij dat de NAVO nog steeds een belangrijk militair bondgenootschap is? Leg je antwoord uit.

Opstand in Berlijn

• In de Russische satellietstaten heerste een totalitaire dictatuur. 
• Bevolking protesteert regelmatig tegen terreur.
• Protest in Berlijn (1953) komt doordat producten duurder worden en economisch slecht gaat.
• Daarnaast overlijdt Stalin in 1953, wat zorgt voor onrustige tijden.
• Verzet tegen de overheid werd keihard onderdrukt, Sovjet-Unie zet tanks in.

Ik ben Nikita Chroesjtsjov, de nieuwe leider van de Sovjet-Unie. Er zijn fouten gemaakt door de vorige leider. Er moet dus wat veranderen binnen de Sovjet-Unie. Jullie krijgen meer vrijheid!

Een vreedzame co-existentie

met andere landen in Europa

(Het vredig naast elkaar bestaan van het communistische en kapitalistische blok.)

1956:

nos.nl

Sovjet-Unie ergert zich aan kernwapens in Europa

Amerikaanse kernbommen liggen op strategische Europese militaire basissen.

• West-Duitsland
  
• Italië
  
• Turkije

Afschrikking voor Sovjet-Unie

Oorzaken

• Sinds 1959 was Cuba communistisch
  

• Irritatie én angst bij de V.S.: "Communisme in de achtertuin!"

• Mislukte invasie CIA op Cuba: Varkensbaai-incident (april 1961)

16-22 oktober 1962

• Vliegtuigen tonen foto's van raketbasis in aanbouw

• Laatste raketonderdelen per schip onderweg van de S.U. naar Cuba
  

Kennedy aan Chroesjtsjov:

• "Haal de raketbasis op Cuba weg."

• "Laat de Sovjet-schepen met raketonderdelen omkeren."
  

Chroesjtsjov aan Kennedy:

• "Akkoord, maar dan moeten de Amerikanen Cuba niet aanvallen."

Gevolgen van de Cubacrisis

• Bijna een 3e wereldoorlog!

• Betere communicatie de Hotline

• Amerikanen halen hun raketten uit Turkije
  

• 1964 Chroesjtsjov afgezet

Aan de slag!

• Lees 6.3.2 Spanningen in Europa (stuk Berlijnse muur niet)
• Maak bij 6.3.2 opgave 4A en 4B, 5, 6 en 7

6.3.2 deel 1 plus 6.3.3