Vragers & Aanbieders Hoofdstuk 5 par 1+2+3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vragers & Aanbieders 

Hoofdstuk 5

Leerdoelen

• Je kunt de volgende begrippen omschrijven:                                                                • maatschappelijke kosten en maatschappelijke opbrengsten                            • profijtbeginsel                                                                                                                          • prijselastische en prijsinelastische vraag                                                                 
• Je kunt de prijselasticiteit van de vraag omschrijven, toepassen en berekenen.
• Je kan uitleggen wat het effect is van prijsveranderingen bij een elastische/inelastische vraag op de omzet van het product

Externe effecten

Extern effect: Een gevolg van vraag of aanbod waar geen prijs voor wordt betaald. De private kosten/opbrengsten zijn NIET gelijk aan de maatschappelijke kosten/opbrengsten

Negatieve externe effecten: Extern effect waarbij de welvaart van de maatschappij daalt.

Positieve externe effecten: Extern effect waarbij de welvaart groeit. 

Maatschappelijke...

Maatschappelijke kosten

Kosten van economisch handelen voor de samenleving. Kosten die jijzelf, maar ook de samenleving moet opbrengen; bijvoorbeeld door luchtvervuiling, roken, afval na de markt enz. 

De optelsom van de private kosten en de externe kosten van een product.

Profijtbeginsel
     (eerder geleerd over draagkrachtbeginsel)

Profijtbeginsel

• Je betaalt als je ergens gebruik van maakt
  
• Voorbeeld: wegenbelasting of de kilometerheffing

Prijselasticiteit

De prijselasticiteit zegt iets over hoe sterk de gevraagde hoeveelheid reageert op een daling of stijging van de prijs.

Als de prijs stijgt,
zal bij de meeste producten de vraag...

1. dalen
2. stijgen

Procentuele verandering berekenen 

Berekening prijselasticiteit

De prijselasticiteit kun je als volgt berekenen:

                                                                                                 Gevolg                                                                                                                       Oorzaak     

                    

E_v tussen 0 en -1: inelastisch

E_v kleiner dan -1: elastisch

Elastisch

De vraag is (prijs)elastisch als de vraag relatief sterk reageert op een verandering van de prijs.

Als de prijs met bijvoorbeeld 1% stijgt, zal de gevraagde hoeveelheid met meer dan 1% dalen.

Andersom, als de prijs met bijvoorbeeld 1% daalt, zal de gevraagde hoeveelheid met meer dan 1% stijgen.

Inelastisch

De vraag is (prijs)inelastisch als de vraag relatief zwak reageert op een verandering van de prijs.

Als de prijs met bijvoorbeeld 1% stijgt, zal de gevraagde hoeveelheid met minder dan 1% dalen.

Andersom, als de prijs met bijvoorbeeld 1% daalt, zal de gevraagde hoeveelheid met minder dan 1% stijgen.

Prijselastisch

Definitie: de vraag neemt in verhouding / procentueel / relatief meer af (toe)
dan de prijs stijgt (daalt) 

NB: vergeet je ‘in verhouding/in procenten/relatief’,

dan is je antwoord onvolledig.

Voorbeeld

De volgende vraagfunctie is gegeven: Q_v = -10P + 500

De prijs stijgt van 10 naar 15.

Hoe groot is de bijbehorende prijselasticiteit?

Voorbeeld

De volgende vraagfunctie is gegeven: Qv = -10P + 500

De prijs stijgt van 10 naar 15.

Maak opdrachten 

Opdracht 5.5, 5.8, 5.11, 5.12 en 5.13

     

Leerdoelen

• Je kunt de volgende begrippen omschrijven:                                                                • maatschappelijke kosten en maatschappelijke opbrengsten                            • profijtbeginsel                                                                                                                          • prijselastische en prijsinelastische vraag                                                                 
• Je kunt de prijselasticiteit van de vraag omschrijven, toepassen en berekenen.

Inkomenselasticiteit

De inkomenselasticiteit zegt iets over hoe sterk de gevraagde hoeveelheid reageert op een daling of stijging van het inkomen.

Inkomenselasticiteit

De inkomenselasticiteit geeft weer hoe (sterk) de gevraagde hoeveelheid reageert op een verandering van het inkomen.

Normale producten

Normale producten splitsen we in twee soorten:

1   primaire producten

              hierbij reageert de vraag relatief zwak op een                                                                    inkomensverandering = inkomensinelastisch.

2   luxe producten

              hierbij reageert de vraag relatief sterk op een                                                                    inkomensverandering = inkomenelastisch.

              

 

Berekening inkomenselasticiteit

De inkomenselasticiteit kun je als volgt berekenen:

                                                                                                 Gevolg    en "GO''                                                                                                   Oorzaak     

                    

Ey > 0: normale producten

Ey < 0: inferieure producten 

              (B-merk)

Qv = -30P + 300 Prijs: €4 naar €5.
Prijselasticiteit van gevraagde hoeveelheid:

als de prijselasticiteit van een goed inelastisch is, dan:

1. reageert de consument erg op een prijsverandering
2. reageert de consument niet erg op een prijsverandering

Wat betekent een prijselasticiteit van -1,5%

1. Als de prijs met 1% wordt verhoogd, komen er 1,5% meer klanten bij.
2. Als de prijs met 1% wordt verlaagd, vertrekken 1,5% van de klanten.
3. Als de prijs met 1% wordt verhoogd, vertrekken er 1,5% van de klanten.
4. Als de prijs met 1% wordt verlaagd, komen er 1,5% meer klanten bij.

Prijselasticiteit en omzet

Wat gebeurt er met de omzet als je de prijs verhoogt:

Leerdoelen

• Je kan uitleggen wat het effect is van prijsveranderingen bij een elastische/inelastische vraag op de omzet van het product

Hoe kan het dat duurdere hamburgers voor meer omzet zorgen? Gebruik in je antwoord het begrip prijselasticiteit van de vraag.

Opdracht - Elasticiteit v/d vraag

1. Stel de prijzen stijgen in een land enorm (inflatie). Van welke product zal de gevraagde hoeveelheid het meeste dalen?

2. Van welk product zal de gevraagde hoeveelheid het minst dalen?

3. Leg de producten op gevoeligheid voor de prijsverandering

4. Bepaal welke goederen elastisch en welke inelastisch zijn.

5. Leg de kaarten op de goede plek langs de meetlat.

Opdracht - inkomenselasticiteit

1. Verdeel de producten over de categorieën:

• Luxe goederen
• Inferieure goederen
• Normale goederen

2. Je inkomen stijgt behoorlijk. Van welke product stijgt de gevraagde hoeveelheid het minst en van welke het meest?

3. Leg de kaarten op de goede plek langs de meetlat.