Formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Welkom!

Fijn dat je er bent,

ga lekker zitten.

Pak je spullen!

1. lesboek
2. schrift
3. pen
4. leesboek

Open je leesboek, 

we starten met lezen.

Lesdoel

We herhalen de theorie van formuleren.

Je leert:

• volledige zinnen maken
• bepalen of een zelfstandig naamwoord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is
• verwijswoorden juist te gebruiken
• over de trappen van vergelijking

Volledige zin

Een volledige zin is een zin die duidelijk maakt wat er gebeurt én wie dat doet.

Een goede zin heeft altijd minstens:

1. Een onderwerp (wie of wat doet iets?)
2. Een persoonsvorm (wat doet die persoon/ding?)

Voorbeeld

Niet goed:

– Rennen in het park.

(→ Wie rent er?)

Wel goed:

– De kinderen rennen in het park.

(→ Onderwerp: de kinderen, persoonsvorm: rennen)

Bouw van een volledige zin

Leestekens

• Aan het einde van een zin plaats je een punt.

Het is vandaag woensdag 7 mei.

• Een vragende zin eindig je met een vraagteken.

Heb je ook zo'n fijne vakantie gehad?

• Een uitroep eindig je met een uitroepteken.

Hé, pas op! 

Woordgeslacht

Zelfstandige naamwoorden kun je in het Nederlands verdelen in woorden met het lidwoord de en woorden met het lidwoord het. 

De-woorden zijn mannelijk (m) of vrouwelijk (v). 

Het-woorden zijn onzijdig (o). 

Dat noem je het woordgeslacht.

Verwijswoorden

Een verwijswoord verwijst naar een ander woord, 

of naar een groepje woorden in de tekst.

Soms zelfs naar een hele zin.

Meestal staat dat woord of groepje woorden één regel eerder.

Trappen van vergelijking

stellende trap	vergrotende trap	overtreffendetrap
groot	grot er	groot st
duur	duurd er	duur st
fijn	fijn er	fijn st
dom	domm er	dom st

Trappen van vergelijking

Aan de slag!

Wat? Controleer of je alle opdrachten van het hoofdstuk formuleren hebt gemaakt. Zo niet? Maak het af! Daarna ga je nakijken. 

Hoe? De eerst 5 minuten is het stil, daarna mag je zacht overleggen.

Hulp? Steek je hand op, ik kom je helpen.

Wat leer ik? Je oefent met formuleren.

Alles af? Wees kritisch!

Echt alles af? Maak de oefentoets

Welkom!

Fijn dat je er bent,

ga lekker zitten.

Pak je spullen!

1. lesboek
2. schrift
3. pen
4. leesboek

Open je leesboek, 

we starten met lezen.

Deze les

Lesdoel:

• Je leert volledige zinnen maken.

Leestekens

• Aan het einde van een zin plaats je een punt.

Het is vandaag woensdag 2 april.

• Een vragende zin eindig je met een vraagteken.

Heb je ook zo'n zin in de vakantie?

• Een uitroep eindig je met een uitroepteken.

Hé, pas op! 

Aan de slag!

We kijken eerst even samen naar opdracht 2. 

Wat? Maak opdr. 2 t/m 5 zelfstandig (ja 5 ook!) op p. 218. Antwoorden schrijf je in je schrift.

Hoe? De eerste 5 minuten is het stil, daarna mag je zachtjes overleggen.

Hulp? Steek je hand op, ik kom je helpen.

Wat leer ik? Je oefent met het schrijven van juiste zinnen. 

Klaar? Ga verder met de opdrachten van §2 op de volgende pagina. 

Welkom!

Fijn dat je er bent,

ga lekker zitten.

Pak je spullen!

1. lesboek
2. schrift
3. pen
4. leesboek

Open je leesboek, 

we starten met lezen.

Deze les

Lesdoel:

• Je leert bepalen of een zelfstandig naamwoord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is.

Even denken..

Is het 'die meisje gaf mij een knipoog', 

of 'dat meisje gaf mij een knipoog' ?

Woordgeslacht

Zelfstandige naamwoorden kun je in het Nederlands verdelen in woorden met het lidwoord de en woorden met het lidwoord het. 

De-woorden zijn mannelijk (m) of vrouwelijk (v). 

Het-woorden zijn onzijdig (o). 

Dat noem je het woordgeslacht.

Woordgeslacht

• Zelfstandige naamwoorden: fiets, boom, huis, ...
• Mannelijk (de), vrouwelijk (de) of onzijdig (het)
• Mannelijk of vrouwelijk heeft meestal niets te maken met de betekenis van het woord!

Opzoeken in het woordenboek

1.  Blader naar het goede woord
2.  Kijk naar de letter die achter het woord staat: dat is het woordgeslacht

 de -> m = mannelijk

 de -> v  = vrouwelijk

 het -> o  = onzijdig

Verwijswoorden

Als je het woordgeslacht weet, kun je het juiste verwijswoord kiezen!

Mannelijk   = de                    deze / die    

Vrouwelijk  = de                    deze / die

Onzijdig      = het                  dit / dat

Voorbeelden:

1.  Meisje (o)                             Het meisje dat daar loopt, is mijn beste vriendin.

2. Pen (v)                                   De pen die ik laatst zocht, heb ik teruggevonden.

3. Laptop (m)                           Deze laptop is stuk.

Aan de slag!

Wat? Maak opdr. 1 t/m 6 van § 2 op p. 220. 

Hoe? De eerst 5 minuten is het stil, daarna mag je zacht overleggen.

Hulp? Steek je hand op, ik kom je helpen.

Wat leer ik? Je oefent met het woordgeslacht.

Alles af? Laat het me zien. 

Dan ga je verder met opdracht 1 t/m 4 van § 3 op p. 222. 

(= huiswerk voor dinsdag!)

Welkom!

Fijn dat je er bent,

ga lekker zitten.

Pak je spullen!

1. lesboek
2. schrift
3. pen
4. leesboek

Open je leesboek, 

we starten met lezen.

Deze les

Je hebt al geleerd:

• volledige zinnen maken
• over het woordgeslacht
• en verwijswoorden

Vandaag oefenen we nog meer met verwijswoorden en leer je over de trappen van vergelijking. 

Even denken..

Je begint een zin met een ..............................

en deze eindigt altijd met een ......................, ...................... of  ......................

Je kent drie woordgeslachten:

1.  ......................... 2.  ......................... 3.  .........................

Verwijswoorden

Een verwijswoord verwijst naar een ander woord, 

of naar een groepje woorden in de tekst.

Soms zelfs naar een hele zin.

Meestal staat dat woord of groepje woorden één regel eerder.

Trappen van vergelijking

trappen van vergelijking

Trappen van vergelijking

Als of dan?

• Gebruik dan:

Bij een vergrotende trap: meer dan, kleiner dan, mooier dan

• Gebruik als:

Bij een stellende trap: net zo groot als, even mooi als

Wat is goed?

Hij is groter dan ik.

Hij is groter als ik.

Aan de slag!

Wat? Maak opdr. 1 t/m 4 van § 3 op p. 222. 

Hoe? De eerst 5 minuten is het stil, daarna mag je zacht overleggen.

Hulp? Steek je hand op, ik kom je helpen.

Wat leer ik? Je oefent met formuleren.

Alles af? Laat het me zien. 

Dan ga je verder met opdracht 1 t/m 5 van § 4 op p. 224-225. 

Ook af? Tijd om na te kijken! Wees kritisch.