4.5 Evolutie in populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Evolutie

Evolutie in populaties

Evolutietheorieën

Creationisme:

• de aarde en organismen zijn geschapen
• sommige organen te ingewikkeld om  door evolutie te zijn ontstaan --> intelligente schepper

Lamarck (1744-1829):

• eigenschappen veranderen tijdens leven individu
• veranderde eigenschap wordt doorgegeven

Darwin (1809-1882):

• On the origin of species (1859) --> evolutietheorie

Gregor mendel (1822-1884)

DNA bevat alle erfelijke eigenschappen

• Voor het eerst ontdekt in 1871
  
• Structuur pas ontdekt in 1953
  

Mutaties

- Toevallige veranderingen in het DNA van een organisme

- Heel normaal, hele tijd door bij replicatie (kopiëren) van DNA

- Mutaties hebben bijna nooit effect op organisme, maar:

- Door mutatie op mutatie kunnen eigenschappen van organismen wel veranderen.

- Drijvende kracht achter Evolutie!

Neodarwinistische evolutietheorie

• Genetische variatie
• Mutaties
• Selectiedruk
• Natuurlijke selectie / survival of the fittest
• Fitness
• geologische isolatie

Survival of the fittest

Selectiedruk is aanwezig. 

Grootste fitness: meeste kans op nakomelingen

Voorbeeld van evolutie

Voorbeeld van evolutie

Voorbeeld van evolutie

Soortvorming

Vereiste voor soortvorming: Reproductieve isolatie

-> genetische verschillen hopen op

- geografische isolatie (bijv. berg)

    --> eilandtheorie 

- isolatie in gedrag

- isolatie in tijd (bloeiperiode planten)

Oorzaken van reproductieve isolatie

Geografische isolatie.

Ontstaan van bergen

rivieren 

Flinke bosbrand

ontstaan van eilanden bijv vulkanische

geografische isolatie

Micro-, macro- en co-evolutie

Micro-evolutie: verandering van allelfrequenties in een populatie

Macro-evolutie: ontstaan van nieuwe soorten

Co-evoluite:een evoluerende soort beïnvloedt de evolutie van een andere soort

Argumenten voor evolutie

Onderzoek naar evolutie

Verwantschap kan op verschillende manieren aangetoond worden:

• Door onderzoek naar overeenkomsten in anatomie (bouw, bijv. homologe organen)
• Door onderzoek naar rudimentaire organen 
• Door onderzoek naar overeenkomsten in biochemie (eiwitten, DNA of celmembranen/celwanden)

Argument voor evolutie:

--> divergente evolutie

--> convergente evolutie

Evolutie van het oog