6.4 Nederland in de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.4 Nederland in de wereld

Deze les:

• Herhaling
• uitleg 6.4
• zelfstandig werken

Nederlanders werkten hard voor       

om het land weer op te bouwen. Voor het herstel van de economie was de groei van

belangrijk. Nederland kreeg

van de Verenigde Staten door

de export

economische steun

Het Marshallplan

een laag loon

Hieronder staan begrippen en gebeurtenissen die te maken hebben met de Nederlandse geschiedenis.

 bij elk tijdvak horen twee van de onderstaande begrippen/gebeurtenissen sleep ze naar de juiste plaats. 

Jaren 40

Jaren 50

Jaren 60

Jaren 70

wederopbouw

begin verzorgingsstaat

luxeartikelen

consumptiemaatschappij

Marshallplan

strenge voorwaarden voor uitkeringen

invoering AOW

Oliecrisis

Neemt toe

Neemt 

af

Consumptie

maatschappij

Gastarbeiders

Amerikanisering

Verzuiling

Aantal gelovigen

Secularisatie

Mobiliteit

Hieronder staan vijf begrippen die te maken hebben met Nederland in de periode 1965-1975.

▻Noem per beschrijving het begrip dat daarbij hoort. 

Let op! Er blijven drie begrippen over. 

Begrip

Begrip

consumptie-maatschappij

Tweede Feministische Golf

opstand tegen gezag

amerikanisering

ontzuiling

Hieronder staan vier ontwikkelingen die horen bij Nederland in de periode 1945-1989.

Noem per foto de ontwikkeling die daarbij hoort. Let op! Er blijft één ontwikkeling over

multiculturele samenleving

ontstaan van een jongerencultuur

opkomst van de televisie

Tweede Feministische Golf

Gabber

Provo

Hippie

Punker

Nozems

Welke zuil ontstond er als eerste?

1. Protestantse zuil
2. Katholieke zuil
3. Socialistische zuil
4. Liberale zuil

Vanaf eind jaren 50 kunnen vrijwel alle mensen in de samenleving een groot deel van hun inkomsten besteden aan luxeartikelen

1. Informatiesamenleving
2. Consumptiemaatschappij
3. Ontzuiling
4. Mondialisering

Wie zorgde voor de ontzuiling?

1. socialisten
2. liberalen
3. feministen
4. de opkomst van jeugdculturen

Wat wilde vrouwen o.a. bereiken tijdens de tweede feministische golf?

1. Algemeen vrouwen kiesrecht
2. Abortus legaal, voorbehoedsmiddelen beschikbaar
3. Afschaffing handelingsonbekwaamheid

Deze groep mensen kwam als eerste naar Nederland toe als gastarbeiders

1. Mensen uit Turkije en Marokko
2. Mensen uit Indonesië
3. Mensen uit Italië en Spanje
4. Mensen uit Afghanistan

laatste vraag....Deze groep mensen kwam naar Nederland toe door onzekerheid over de toekomst na hun onafhankelijkheid

1. Mensen uit Suriname
2. Mensen uit Indonesië
3. Mensen uit Turkije
4. Mensen uit Afghanistan

6.4 Nederland in de wereld

• uitleg 6.4
• zelfstandig werken

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven welke positie Nederland sinds 1945 in de wereldpolitiek heeft ingenomen.
• Je kunt uitleggen wat een vredesmissie is en hoe de vredesmissie in Srebrenica is verlopen.
• Je kunt uitleggen met welke internationale ontwikkelingen Nederland de komende jaren rekening moet houden.

Een westers land

• Na WOII sloot Nederland zich aan bij het westerse blok o.l.v. de VS (NAVO)
• Het leger bereidde zich voor op een eventuele aanval van de Sovjet Unie
• Opslag kernwapens in Nederland

NAVO lidstaten

Protesten kernwapens Nederland

Protestgeluiden

• Vanaf de jaren 60 kwam er steeds meer kritiek bij de keuze voor het westen, vooral van jongeren.
• Dit kwam met name door de Vietnamoorlog
• Jongeren wilden dat Nederland de oorlog niet steunde en dat kernwapens werden afgeschaft. 
• Hoogtepunt van protest in de jaren 80
• Nederland bleef echter de VS steunen

Vredesmissies

• Sinds 1945 is Nederland onderdeel van de Verenigde Naties
• Levert troepen voor vredesmissies, meestal met succes
• Vredesmissie in Joegoslavië in 1995 liep dat anders

Joegoslavië

• Een communistisch land in Zuidoost Europa
• Na de val van de Sovjet Unie wilde veel landen onafhankelijkheid, vooral loskomen van het machtige Servië
• De Servische regering accepteerde het uiteenvallen van Joegoslavië niet en probeerde het met geweld bij elkaar te houden

Rol van de VN

Om de Bosnische moslims te beschermen tegen Bosnisch-Servisch geweld stelden de VN veilige gebieden in.

De stad Srebrenica werd beschermd door Nederlandse soldaten.

Stad werd omsingeld en aangevallen. NL was slecht bewapend en daardoor werd er een massamoord gepleegd op de bevolking daar. Nederland erkent fouten te hebben gemaakt.

Nieuwe uitdagingen

Voor de vrede en welvaart van Nederland zijn we afhankelijk van wat er in de wereld gebeurd. De volgende zaken zijn van belang:

- Klimaatcrisis

- Machtsverhoudingen in de wereld

- Westerse samenwerking

Klimaatcrisis

• Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 hebben bijna alle landen ter wereld beloofd minder broeikasgassen uit te stoten.
• Dit bedreigt de leefbaarheid
• Omdat Nederland rijk en dichtbevolkt is moet het veel inspannen
• Verduurzamen, agrarische sector, stikstofcrisis

Machtsverhoudingen

• Niet democratische leiders proberen hun macht uit te breiden
• China is o.l.v. leider Xi Jinping ontwikkeld tot concurrent van het westen
• Voor 2050 zal China de grootste economie zijn ter wereld
• Er wordt gevreesd voor meer macht van China in andere landen en dat dit de democratie in gevaar zal brengen

Westerse samenwerking

• Samenwerking verloopt laatste jaren moeizaam
• Europese Unie is economisch een wereldmacht, maar lidstaten zijn het vaak oneens
• Moeilijk om krachtige beslissingen te nemen
• Tegelijkertijd vinden Amerikanen dat ze zich meer met hun eigen land bezig moeten houden

Aan de slag

PROEFWERKSTOF 

Toets H6 Nederland na 1945

Paragraaf 1 t/m 4