3.1 Leven in een broeikas

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3 

Klimaat en landschapszones

§1 Leven in een broeikas

Leer

 - KWT 4 Bespreken paragraaf H3 paragraaf 1, 2,3,4, (5).

- KWT 5 SO H3 par 1,2,3,4.  (weging 1). 

- Toets H3 par 1 -8 (weging 3). 

Voorkennis

De dunne laag om de aarde heen heet ...

1. Ozonlaag
2. de atmosfeer
3. Het heelal
4. de troposfeer

Het broeikaseffect wordt veroorzaakt door de mens.

1. Waar
2. Niet waar

Leg in 1 zin uit hoe het natuurlijk broeikaseffect werkt.

Leg in 1 zin uit hoe het versterkte broeikaseffect werkt.

Atmosfeer/dampkring = een dunne laag met lucht om de aarde. 

• 
  
• 
  

Ontstaan atmosfeer in 3 fases. 

Fase 1, 4.8 miljard jaar geleden. 

Fase 1

De aarde was een bol lava (heet en kleiner dan nu)

Kon daardoor niet zijn atmosfeer  van  helium en waterstof vasthouden (> dat verdween in de ruimte)

Ontstaan atmosfeer 

Fase 2, 3.8miljard jaar geleden. 

Fase 1

Aarde koelt af > er ontstaat een vaste korst met vulkanen. 

Deze vulkanen stoten allerlei  gassen uit (o.a. kooldioxide (CO2), stikstof (N2),  ammoniak (NH3),) Er ontstaat atmosfeer nummer 2, bestaat uit waterdamp en CO2. 

Ontstaan atmosfeer 

fase 3, 3 miljard jaar geleden. 

Er vallen (ijs)kometen op aarde ,  hierdoor komt er enorm veel water op aarde. Grote hoeveel CO2 wordt opgenomen door dit water.  Er ontstaat primitief leven (zuurstofproducerende cyanobacteriën) die zuurstof in de atmosfeer brengen. --> Atmosfeer 3.

Verdieping

https://www.youtube.com/watch?v=uCjmwcKeNaQ

Straling

Kortgolvige straling 

• vanaf zon & veel energie

Langgolvige straling 

• vanaf aarde & minder energie

Gassen die zorgen voor absorptie

Gasen waaronder: 

- CO2: koolstofdioxide

- H2O: waterdamp

- CH4: Methaan

- N2O: Lachgas

Belangrijkste gassen opwarming aarde door absorbtie

- CO2: koolstofdioxide

- H2O: waterdamp

- CH4: Methaan

-N2O: Lachgas

- cfk's: chloorfluorkoolwaterstoffen

O3: Ozon.

Albedo-effect

Reflectievermogen van de aarde (mate waarin zonnestraling door een oppervlakte weerkaatst wordt)

> Verschilt per gebied....

Wit versus zwart shirt: wie heeft het warmer in de zomer?

Stralingsbalans

De hoeveelheid straling op een gebied is afhankelijk van:

- breedteligging

- verschil land/zee > Albedo

Leg uit hoe het smelten van de IJskappen een versterkend effect heeft op de klimaatverandering

Warmte verdelen

De warmte van de zonnestralen wordt via wind en water getransporteerd over de hele wereld...